Lạng Sơn có 5 huyện biên giới, 21 xã biên giới, có 2 cửa khẩu quốc tế đường bộ và đường sắt, 1 cửa khẩu chính, 9 cửa khẩu phụ. Từ đó, chủ trương phát triển thương mại vùng biên giới là nhiệm vụ trọng tâm được Tỉnh lựa chọn nhằm phát huy thế mạnh vùng.
Trong năm 2015, hoạt động thương mại biên giới rất sôi động và phát triển, thuận lợi về đường bộ, đường sắt. Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XV, nhiệm kỳ 2010-2015 cũng đã xác định "Tập trung phát triển kinh tế cửa khẩu để trở thành động lực thúc đẩy phát triển kinh tế của tỉnh". Đây là điều kiện quan trọng để tỉnh thúc đẩy các hoạt động giao lưu kinh tế, phát triển thương mại, dịch vụ, du lịch với Trung Quốc nói riêng, các nước trong khu vực nói chung.
Lạng Sơn là một trong những tỉnh có lợi thế rất lớn để phát triển kinh tế cửa khẩu, thu hút đầu tư, chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng thương mại hoá.
Trong Hội nghị phát triển thương mại biên giới, miền núi, vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc và hải đảo do Bộ Công thương tổ chức vào đầu năm 2016, ông Hoàng Minh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Thương mại Biên giới và Miền núi cho biết, năm 2015, tổng kim ngạch mua bán, trao đổi hàng hóa qua các cửa khẩu biên giới ước đạt 27,56 tỷ USD, tăng 27% so với năm 2014. Trong đó tuyến biên giới Việt Nam - Trung Quốc chiếm khoảng 85%, tuyến biên giới Việt-Lào chiếm khoảng 4% và tuyến biên giới Việt Nam-Campuchia chiếm 11%.
Cụ thể, đối với thương mại biên giới tuyến Việt Nam – Trung Quốc xuất, nhập khẩu đạt 5.842,3 triệu USD, tăng 10,1%. Trao đổi hàng cư dân biên giới đạt 227,1 triệu USD, tăng 188,4% so với năm 2014. Cơ cấu mặt hàng xuất nhập khẩu, mua bán, trao đổi qua biên giới Việt Nam – Trung Quốc rất phong phú, đa dạng. Hàng hóa xuất khẩu chủ yếu vẫn là ba nhóm: nông, lâm, thủy hải sản; hàng công nghiệp chế biến; hàng khoáng sản. Hàng hóa nhập khẩu gồm hai nhóm chính là: nguyên, nhiên, vật liệu, vật tư đầu vào cần thiết cho sản xuất; máy móc thiết bị, phương tiện vận tải, hàng điện tử, thực phẩm, hàng tiêu dùng.
KKTCK Đồng Đăng – Lạng Sơn là một trong nhưng những khu kinh tế trọng điểm của tỉnh Lạng Sơn. Khu chính thức được thành lập tháng 10/2008 theo Quyết định 138/2008/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Với hạt nhân chủ đạo là TP Lạng Sơn và Khu hợp tác kinh tế biên giới Đồng Đăng - Bằng Tường, KKTCK này được quy hoạch thành một nút trên tuyến hành lang kinh tế Nam Ninh - Lạng Sơn - Hà Nội - Hải Phòng, thành một động lực kinh tế của tỉnh Lạng Sơn, vùng Đông Bắc Việt Nam và sau năm 2010 trở thành một cực của tứ giác kinh tế trọng điểm Bắc Bộ (Lạng Sơn-Hà Nội-Hải Phòng - Quảng Ninh). KKTCK Đồng Đăng-Lạng Sơn được thành lập mở ra cơ hội lớn để Lạng Sơn phát huy lợi thế vị trí “đắc địa”, một trong những “cầu nối” quan trọng của khu vực mậu dịch tự do Trung Quốc-ASEAN.
Dựa trên Quyết định số 1055/QĐ-Ttg ngày 08/7/2010 của Chính phủ về Phê duyệt Điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng – Lạng Sơn, tỉnh Lạng Sơn đến năm 2030, với quyết tâm thu hút đầu tư, ngay sau khi KKTCK Đồng Đăng – Lạng Sơn được thành lập, Lạng Sơn đã từng bước hoàn thiện các cơ chế ưu đãi, đẩy mạnh cải cách hành chính, nỗ lực giải phóng mặt bằng cùng tháo gỡ những vướng mắc kịp thời để tạo thuận lợi cho việc triển khai các dự án. Đặc biệt, tỉnh chú trọng triển khai công tác quy hoạch, coi đây là công việc tiên quyết để phát triển KKTCK.
Theo quyết định này, Tổng diện tích phục vụ cho toàn khu là 39.400 ha. Phạm vi quy hoạch: Bao gồm thành phố Lạng Sơn, thị trấn Cao Lộc, thị trấn Đồng Đăng và các xã: Thụy Hùng, Phú Xá, Bảo Lâm, Thạch Đạm, Hồng Phong, Tân Liên, xã Song Giáp, một phẫn xã Bình Trung thuộc huyện Cao Lộc; các xã Tân Thanh, Tân Mỹ thuộc huyện Văn Lãng, một phần xã Vân An thuộc huyện Chi Lăng, xã Đồng Giáp thuộc huyện Văn Quan.
Chính phủ phê duyệt đây là khu trung tâm thương mại, dịch vụ, du lịch, công nghiệp của vùng trung du miền núi phía Bắc, là đầu mối giao thương liên vùng, quốc tế và giao thông quan trọng của hành lang kinh tế Lạng Sơn-Hải Phòng-Quảng Ninh và vành đai kinh tế vịnh Bắc Bộ; Là trung tâm chính trị, kinh tế, giáo dục,đào tạo và thể dục thể thao của tỉnh Lạng Sơn; có cơ sở hạ tầng kỹ thuật đồng bộ, hiện đại; Có vị trí quan trọng về an ninh quốc phòng của quốc gia.
Hiện tại, UBND tỉnh Lạng Sơn cùng các Sở, Ban ngành, các địa phương đã nỗ lực tập trung cho quản lý, xây dựng và phát triển KKTCK Đồng Đăng – Lạng Sơn theo quy hoạch và định hướng đã được Thủ tướng phê duyệt, theo hướng thương mại hoá, trong đó có việc xây dựng và cải tạo các trung tâm thương mại, chợ, …
Thành Viên