Theo kết quả kiểm toán năm 2021, Kiểm toán Nhà nước (KTNN) chỉ ra Công ty Hóa chất mỏ Thái Bình thuộc Tổng công ty công nghiệp Hóa chất mỏ - Vinacomin) mới chỉ ghi nhận về số lượng mà không xác định giá trị một số TSCĐ (như: nhà văn phòng làm việc phân xưởng, khu vực nhà ăn, nhà kho chất thải nguy hại, kho vật tư dự phòng...) nhận bản giao lại từ nhà thầu xây dựng khi hoàn thành nhà máy (năm 2015) theo quy định tại điểm đ khoản 1 Điều 4, Thông tư số 45/2013/TT-BTC ngày 25/4/2013 của Bộ Tài chính hướng dẫn chế độ quản lý, sử dụng và trích khấu hao tài sản cố định, làm căn cứ để quản lý và trích khấu hao TSCD.

Theo Hợp đồng nguyên tắc số 05/2017/PHUXUAN-TBMICCO ngày 20/12/2017 ký kết giữa Công ty Hóa chất mỏ Thái Bình (MICCO) và Chi nhánh Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ vận tải Phú Xuân - Thái Bình (Công ty Phú Xuân) về việc thuê kho, xưởng sản xuất phân bón. Thời hạn thuê dự kiến 25 năm (chia làm 3 giai đoạn), cụ thể:  Giai đoạn thứ 1 từ năm thứ nhất đến thứ 6 chưa bao gồm VAT là 3.510 triệu đồng/năm; giai đoạn 2 từ năm thứ 7 đến năm thứ 15 chưa bao gồm VAT là 2.808 triệu đồng/năm; giai đoạn 3 từ năm thứ 16 đến năm thứ 25 là 2.340 triệu đồng/năm.

MICCO cho Công ty Phú Xuân sử dụng 4.780 m2 đất của MICCO để xây dựng công trình kho, xưởng sản xuất phân bón (gọi tắt là Cụm kho phân bón), sau đó MICCO thuê lại Cụm kho phân bón trong thời gian 25 năm theo đơn giá thỏa thuận giữa hai bên (chỉ phi thuê kho năm 2021 không bao gồm thuế GTGT là 3.510 triệu đồng), sau năm thứ 25, Công ty Phú Xuân sẽ tiến hành chuyển nhượng toàn bộ tài sản cụm kho phân bón trên cho MICCO với giá không đồng.

Được biết diện tích đất MICCO cho thuê nằm trong diện tích đất 227.593,9 m2 được MICCO thuê của UBND tỉnh Thái Bình theo hình thức nộp tiền thuê đất hàng năm theo Hợp đồng thuê đất số 78/HHD-TĐ ngày 29/8/2014 với mục đích sử dụng đất thuê là Xây dựng nhà máy sản xuất Amon Nitrat công suất 200.000 tấn /năm và các sản phẩm hoá chất khác.

Tại khoản 1 Điều 175, Luật đất đai năm 2013, một tổ chức kinh tế được Nhà nước cho thuê đất trả tiền thuê đất hàng năm không được quyền cho một chủ thể khác xây dựng, kinh doanh công trình trên diện tích đất được Nhà nước cho thuê. Do đó, việc MICCO cho Công ty Phú Xuân xây dựng, kinh doanh công trình cụm kho phân bón trên diện tích đất 4.780 m2 được Nhà nước cho MICCO thuê đất trả tiền thuê đất hàng năm như trên là vi phạm quy định tại khoản 1 Điều 175, Luật Đất đai năm 2013.

Cụm kho phân bón được xây dựng trước khi được phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 là chưa tuân thủ theo quy định tại điểm đ khoản 2 Điều 28 Mục 13, Luật Xây dựng số 50/2014/QH13 ngày 18/6/2014 của Quốc hội.

Kho, xưởng sản xuất phân bón được xây dựng từ tháng 12/2017 – 7/2018, trong khi quyết định phê duyệt Điều chỉnh Quy hoạch chi tiết tỉ lệ 1/500 bổ sung thêm kho xưởng sản xuất phân bón được UBND tỉnh Thái Bình ban hành ngày 2/8/2019.

Ngoài ra, Công ty Hóa chất mỏ Thái Bình sử dụng một phần cụm kho phân bón để chửa Amon Nitrat khi chưa có Giấy chứng nhận thẩm duyệt thiết kế và văn bản chấp thuận kết quả nghiệm thu về phòng cháy và chữa cháy của Cơ quan Cảnh sát phòng cháy và chữa cháy là chưa đúng theo quy định tại điểm e khoản 1 Điều 5 Thông tư số 136/2020/NĐ-CP ngày 24/11/2020 quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Phòng cháy và chữa cháy và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng cháy và chữa cháy.

KTNN còn phát hiện, Công ty Hóa chất mỏ Thái Bình ký hợp đồng với Công ty TNHH nguồn nhân lực Châu Á và Công ty TNHH BKAS (02 Công ty cho thuê chuyên gia) để thuê chuyên gia làm công việc hỗ trợ vận hành nhà máy với chi phí thuê chuyên gia năm 2021 là 10.874 triệu đồng chưa bao gồm thuế GTGT, tuy nhiên:

Trước khi tuyển dụng người lao động nước ngoài vào làm việc tại nhà máy từ 02 Công ty cho thuê chuyên gia, Công ty Hóa chất mỏ Thái Bình chưa có văn bản giải trình nhu cầu sử dụng lao động để được sự chấp thuận bằng văn bản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền là chưa tuân thủ quy định tại khoản 2 Điều 170, Bộ luật Lao động 2012 và khoản 2 Điều 152 Bộ luật Lao động 2019.  

+02 Công ty cho thuê chuyên gia không có Giấy phép hoạt động cho thuê lại lao động, do đó Công ty Hóa chất mỏ Thái Bình sử dụng chuyên gia được cung cấp bởi 02 Công ty này là chưa tuân thủ quy định tại khoản 4 Điều 53 Bộ luật Lao động.  

Công tác ký kết và thực hiện hợp đồng - Công ty Hóa chất mỏ Thái Bình thuê chuyên gia nước ngoài được cung cấp bởi Công ty TNHH nguồn nhân lực Châu Á và Công ty TNHH BKAS từ năm 2015 đến thời điểm kiểm toán (thời gian thuê chuyên gia Mr. Bambang Sumarno Crauser đến 2022 đã là 8 năm từ 2015-2022) với cùng một tính chất công việc không thay đổi là vượt thời hạn được phép quy định tại Điều 155 Bộ luật Lao động năm 2019: “Thời hạn của giấy phép lao động tối đa là 02 năm, trường hợp gia hạn thì chỉ được gia hạn một lần với thời hạn tối đa là 02 năm”.

Trao đổi qua điện thoại với PV, ông Vũ Hùng Việt, Giám đốc Công ty Hóa chất mỏ Thái Bình - Micco cho biết:" Các kiến nghị của kiểm toán đã chỉ ra Công ty đã thực hiện, lập báo cáo gửi lên Tổng công ty và gửi sang bên kiểm toán rồi".

Liên quan đến việc xử lý trách nhiệm ông Việt nói " Phía công ty đã thực hiện kiểm điểm tập thể, cá nhân liên quan rồi. Trong đó có cả người đứng đầu (ông Việt) công ty cũng đã bị kiểm điểm".