Ngày 9/1/2014, Thanh tra Chính phủ (TTCP) đã chính thức công bố kết luận thanh tra việc chấp hành các quy định của pháp luật trong việc quản lý sử dụng vốn, tài sản tại EVN. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã đồng ý với những kết luận thanh tra về EVN. Văn bản thông báo ý kiến kết luận của Thủ tướng đã được Văn phòng Chính phủ ban hành ngày 9/12/2013.
Cụ thể, nội dung gây nhiều bức xúc dư luận nhất trong thời gian qua là kết luận việc EVN đưa chi phí xây biệt thự, bể bơi, sân tennis… cho cán bộ nhân viên vào chi phí tính
giá thành bán điện vẫn được giữ nguyên.
Theo đó, TTCP đánh giá việc Bộ Công Thương
phê duyệt chi phí “khu nhà quản lý vận hành và sửa chữa” của EVN nhưng thực tế là nhà biệt thự đơn lập, nhà song lập, nhà liền kề, chung cư cao tầng, có các cơ sở hạ tầng như bể bơi, sân tennis… phục vụ mục đích sinh hoạt cho cán bộ nhân viên với tổng số tiền gần 600 tỷ đồng vào chi phí đầu tư của 6 dự án nguồn điện là chưa đúng quy định.
Từ đó, Thanh tra Chính phủ tiếp tục yêu cầu Bộ Tài chính phối hợp với Bộ Công Thương, Bộ Xây dựng rà soát khoản chi phí xây dựng “khu nhà quản lý vận hành và sửa chữa” này của ngành điện, có hướng dẫn cụ thể và phù hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trong tháng 2/2014.
Đại diện Thanh tra Chính phủ đã chính thức công bố kết luận thanh tra vào ngày 10/1. Ảnh: Thanh Tra
Bộ LĐ-TB&XH thẩm định tiền lương của Hội đồng thành viên, Tổng giám đốc của
EVN trong năm 2010 là trên 3 tỷ đồng chưa đúng với ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng. UBND tỉnh Đồng Nai thẩm định và cấp phép cho 4 dự án nhà máy thép hoạt động trên địa bàn tỉnh Đồng Nai chưa phù hợp với quy hoạch phát triển ngành thép, quy hoạch phát triển ngành điện dẫn đến việc EVN và EVN SPC không cân đối được nguồn điện để cung cấp cho 4 nhà máy điện này nếu các nhà máy này cùng đi vào hoạt động.
Do vậy, TTCP đề xuất Bộ Công thương xử lý số tiền hơn 8 tỷ đồng, gồm hơn 3 tỷ đồng do thẩm định tiền lương của Hội đồng Quản trị, Ban Giám đốc EVN năm 2010 chưa đúng, hơn 5 tỷ đồng do mua xe ô tô vượt định mức quy định tại EVN.
TTCP cũng nêu rõ, công ty mẹ đầu tư vốn ra ngoài doanh nghiệp (DN) số tiền gần 122.000 tỷ đồng trong khi vốn điều lệ chỉ có gần 77.000 tỷ đồng, vượt vốn điều lệ số tiền trên 45.000 tỷ đồng là chưa thực hiện đúng quy định; đầu tư vào lĩnh vực tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, chứng khoán số tiền gần 2.000 tỷ đồng vượt tỷ lệ quy định; việc đầu tư vốn ra ngoài DN chưa mang lại hiệu quả kinh tế.
Tại thời điểm thanh tra, Công ty mẹ EVN và các nhà máy thủy điện hạch toán phụ thuộc
EVN chưa nộp về quỹ bảo vệ và phát triển rừng TƯ và địa phương tiền chi phí dịch vụ môi trường rừng số tiền trên 533 tỷ đồng (tuy nhiên đến thời điểm này đã nộp lại số tiền trên). Công ty mẹ EVN hướng dẫn hạch toán chuyển nguồn vốn không đúng tại 11 dự án đã hoàn thành và đang hoạt động, làm tăng chi phí cho sản xuất điện trong năm 2011 tại 11 dự án số tiền gần 224 tỷ đồng.
Đồng thời, Công ty mẹ cũng đã mua 2 ô tô Toyota LandCruise vượt định mức quy định số tiền trên 3 tỷ đồng. Từ năm 2005 đến tháng 12/2012, EVN triển khai 20/42 dự án chậm tiến độ dẫn đến việc tăng chi phí đầu tư cho dự án và thiếu hụt sản lượng điện.
Tiếp theo, việc Tổng công ty truyền tải điện quốc gia tạm ứng quỹ khen thưởng phúc lợi số tiền trên 7 tỷ đồng để chi cho cán bộ công nhân viên đến nay chưa có nguồn để bù đắp; EVN HCM đầu tư ra ngoài ngành nghề kinh doanh chính (kinh doanh bất động sản) số tiền 141 tỷ đồng..; chậm tiến độ 66/113 dự án làm phát sinh các chi phí liên quan. Tổng công ty điện lực miền Bắc đầu tư ra ngoài ngành nghề kinh doanh chính số tiền trên 52 tỷ đồng.
Từ những vấn đề trên, TTCP cũng kiến nghị Thủ tướng giao EVN thực hiện lộ trình thoái vốn đối với các khoản đầu tư ra ngoài ngành nghề kinh doanh chính của công ty mẹ EVN và các đơn vị thành viên.
EVN cũng phải đề xuất xử lý số tiền trên 107 tỷ đồng bao gồm: gần 1,9 tỷ đồng là chi phí cho dự án 90 Lý Thường Kiệt nhưng EVN THCM lại hạch toán vào giá thành điện không đúng quy định; gần 97 tỷ đồng do chi vượt định mức tiêu hao hợp lý và trên 5,4 tỷ đồng do EVN SPC dừng đầu tư 7 dự án gây lãng phí vốn đầu tư.
EVN cũng cần tổ chức kiểm điểm và chỉ đạo xử lý trách nhiệm theo thẩm quyền đối với các tập thể, cá nhân có liên quan đến những vi phạm mà kết luận thanh tra đã chỉ ra...
Hoàng Trang