Theo Bộ Tài chính, đề án này tổng hợp rõ 3 nhóm hộ kinh doanh và các điểm mới trong chuyển đổi phương pháp tính thuế sau khi xoá bỏ thuế khoán.
Cụ thể, nhóm 1 là các hộ kinh doanh có doanh thu dưới 200 triệu/năm. Nhóm này được miễn nộp thuế giá trị gia tăng (GTGT) và thuế thu nhập cá nhân (TNCN), (mức quy định cũ là 100 triệu đồng/năm). Bên cạnh đó, nhóm 1 sẽ không cần áp dụng sổ sách kế toán phức tạp nhưng vẫn phải thực hiện kê khai định kỳ.
Có thể lựa chọn kê khai 2 lần/năm vào đầu năm và giữa/cuối năm hoặc chọn thời điểm phù hợp với hộ kinh doanh.
Từ 1/1/2026, hộ kinh doanh sẽ được chia làm 3 nhóm, và mỗi nhóm sẽ áp dụng phương pháp quản lý thuế khác nhau nhằm minh bạch, công bằng.
Nhóm 2 có doanh thu từ 200 triệu đến dưới 3 tỷ đồng. Đề án của Bộ Tài chính nêu rõ, nhóm này áp dụng phương pháp tính thuế trực tiếp trên doanh thu giống như hiện hành. Mức thuế suất theo ngành nghề ví dụ: Phân phối hàng hoá 1,5%, sản xuất, dịch vụ ăn uống 4,5%, dịch vụ khác 7%, cho thuê tài sản là 10%...
Quy định của Bộ Tài chính cũng tạo điều kiện cho nhóm này không cần tuân theo chế độ kế toán phức tạp, nhưng vẫn phải lập sổ sách đơn giản, có biểu mẫu theo quy định. Phải kê khai thuế 4 lần/năm (theo quý) thay vì nộp thuế khoán như trước đây.
Trong nhóm này, nếu hộ kinh doanh có doanh thu trên 1 tỷ/năm, và thuộc nhóm ngành bán lẻ, dịch vụ trực tiếp đến tay người tiêu dùng theo quy định tại Nghị định 70 năm 2025 phải xuất hoá đơn điện tử từ máy tính tiền có kết nối với cơ quan thuế. Các hộ kinh doanh khác dưới 1 tỷ đồng/năm không bắt buộc xuất hoá đơn nhưng Bộ Tài chính lưu ý vẫn nên ghi chép doanh thu.
Đối với các hộ kinh doanh mà có doanh thu trên 3 tỷ/năm, trong 2 năm liên tiếp trên cơ sở theo dõi của cơ quan thuế thì năm thứ 3 sẽ chuyển sang nhóm 3.
Cuối cùng, nhóm 3 là các hộ kinh doanh có doanh thu trên 3 tỷ/năm. Với nhóm này, nhà chức trách yêu cầu.
Thứ nhất, bắt buộc áp dụng phương pháp khấu trừ thuế GTGT gồm: Thuế GTGT đầu ra – Thuế GTGT đầu vào sẽ bằng Thuế TGTGT phải nộp.
Mức thuế thu nhập cá nhân được tính 17% trên tổng lợi nhuận, trong đó Lợi nhuận = doanh thu trừ chi phí hợp lý.
Thứ hai, về phương pháp kê khai. Doanh thu trên 50 tỷ/năm, kê khao theo tháng, còn dưới 50 tỷ thì kê khai theo quý.
Thứ ba, bắt buộc xuất hoá đơn (dù là từ máy tính tiền hay bằng hình thức khác).
Thứ tư, buộc phải mở tài khoản ngân hàng riêng để phục vụ cho hoạt động kinh doanh.
Theo số liệu của Bộ Tài chính, số liệu của hộ kinh doanh tiếp tục tăng, năm 2024 cả nước có khoảng 3,6 triệu hộ, cá nhân kinh doanh (bằng 106% của năm 2023). Số hộ kinh doanh đang hoạt động ổn định (hộ khoán và kê khai) là 2,2 triệu, tăng thêm 4% so với năm 2023.
Đáng chú ý, số hộ có doanh thu trên ngưỡng phải nộp thuế (trên 100 triệu/năm) là 1,3 triệu hộ, chiếm 59% tổng số hộ.
Năm 2024 tổng thu ngân sách nhà nước từ nhóm hộ, cá nhân kinh doanh là khoảng 26.000 tỷ đồng, tăng 20% so với năm 2023. Trong 6 tháng năm 2025, dự kiến thu từ hộ, cá nhân kinh doanh trên 17.000 tỷ đồng, bằng hơn 130% so với cùng kỳ.
Vietnamfinance
In bài viết