Thông tin từ Ngân hàng Nhà nước (NHNN), đến 15-10, đã có 8.900 khách hàng được ký hợp đồng tín dụng trong gói tín dụng hỗ trợ nhà ở với tổng số tiền cam kết cho vay từ các ngân hàng đạt 7.164 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 24% tổng số tiền cho vay. Trong đó, khách hàng là hộ gia đình, cá nhân có 8.871 khách hàng cá nhân được ký hợp đồng tín dụng từ gói tín dụng hỗ trợ nhà ở với tổng số tiền cam kết cho vay là 3.738 tỷ đồng; ký hợp đồng tín dụng với 29 DN (32 dự án) với tổng số tiền cam kết giải ngân từ là 3.426 tỷ, giải ngân theo tiến độ đạt 1.262 tỷ. Nhu cầu nhà ở cao, giá cả giảm mạnh nhưng tiến độ cho vay của gói tín dụng như vậy là còn thấp, rất nhiều người mong muốn tiếp cận được gói hỗ trợ trên.

Vẫn biết gói tín dụng ưu đãi nói trên chỉ tác động trực tiếp đến phân khúc bình dân của thị trường bất động sản, nhưng thực tế cho thấy, nhu cầu về nhà ở của khách hàng cá nhân, nhất là ở những thành phố lớn như TP. HCM, Hà Nội luôn gia tăng. Vì thế, nhu cầu tín dụng, nhất là với tín dụng lãi suất thấp mua nhà để ở là rất lớn. Thông qua gói tín dụng 30.000 tỷ đồng, lãi suất cho vay 5%/năm được xem là động lực thúc đẩy phân khúc nhà ở có mức giá phù hợp ấm dần lên, qua đó khiến thị trường nói chung sôi động hơn. Thế nhưng, việc giải ngân nguồn vốn giá rẻ này khá chậm vì nhiều lực cản thủ tục.

Chị Nguyễn Thu Minh (đang công tác tại một công ty nhà nước ở quận 5, TP. HCM) cho biết, vì vợ chồng chưa có nhà nên chị rất vui mừng khi có gói tín dụng 30.000 tỷ đồng lãi suất thấp dành cho người thu nhập thấp mua nhà. Thế nhưng, sau khi đến một chi nhánh của Agribank để tìm hiểu thì không dễ tiếp cận khoản vay. Yêu cầu trước hết được Agribank đưa ra là chứng minh khoản thu nhập của vợ chồng chị hàng tháng. Tuy nhiên, chồng chị Minh là nhân viên bảo vệ và chị là nhân viên hành chính, thu nhập của cả hai chưa tới 10 triệu đồng/tháng, không đáp ứng được điều kiện vay vốn.

Lãnh đạo Agribank cho rằng, gói 30.000 tỷ đồng là gói tín dụng mà Chính phủ, NHNN hỗ trợ để các NHTM có nguồn vốn cho vay với lãi suất thấp, nhưng không phải là tài trợ, cấp phát vốn. Vì vậy, việc cho vay đối với các đối tượng này trước tiên phải đảm bảo điều kiện vay. Trong khi đó, do đây là gói tín dụng cho vay hỗ trợ nhà ở với người lao động, người thu nhập thấp nên không nhiều khách hàng đáp ứng được khả năng trả nợ. Đó chính là nguyên nhân dẫn đến tiến độ giải ngân chậm.

Ông Võ Thanh Phong, Phó giám đốc BIDV Chi nhánh Bắc Sài Gòn cho biết, đến nay số tiền giải ngân cho vay theo gói 30.000 tỷ đồng tại Ngân hàng đạt con số 307 tỷ đồng, nhưng là cho một khách hàng DN. Với đối tượng khách hàng cá nhân, mặc dù có gần 500 hồ sơ đề nghị được vay vốn, nhưng tính đến cuối tháng 8/2014, BIDV Bắc Sài Gòn chỉ giải ngân cho gần chục khách hàng, với số tiền khoảng 1,5 tỷ đồng. Sở dĩ có tình trạng này, theo lãnh đạo của BIDV Bắc Sài Gòn, là do người có nhu cầu mua nhà muốn được vay vốn phải chứng minh tình trạng nhà ở, thu nhập, khả năng trả nợ… có xác thực của cơ quan, chính quyền địa phương làm căn cứ.

Trong khi đó, một cán bộ cấp cao của Vietcombank cho rằng, chủ trương của Ngân hàng là đẩy mạnh tín dụng mua nhà cho khách hàng cá nhân, thay vì DN. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là Ngân hàng đẩy vốn cho vay ồ ạt, mà có sự thẩm định khắt khe. Ngoài tài sản đảm bảo chính là căn nhà mà khách hàng sẽ sở hữu thì yêu cầu quan trọng nhất vẫn là khả năng trả nợ.

”Lãi suất cho vay không chỉ với gói 30.000 tỷ đồng mà ngay cả sản phẩm tín dụng mua nhà đang được Vietcombank triển khai cũng khá thấp, chỉ từ 7,99%/năm trong năm đầu. Tuy nhiên, khách hàng phải đáp ứng được các điều kiện tín dụng, chúng tôi mới cấp vốn”, vị cán bộ trên nói.

Theo giới chuyên gia, muốn gói hỗ trợ tín dụng 30.000 tỷ đồng sớm giải ngân đòi hỏi chủ dự án, ngân hàng, khách hàng và chính quyền địa phương phải "gặp nhau” trong quy trình thủ tục. Tuy nhiên, đa số khách hàng có nhu cầu mua nhà đều khẳng định rằng khó vượt qua được "cửa ải” chính quyền địa phương khi chứng thực các thủ tục liên quan. Ông Lê Minh Khánh, Giám đốc Kinh doanh Công ty Cổ phần đầu tư Nam Long mong muốn NHNN sớm ban hành thông tư hướng dẫn cho vay hỗ trợ mua nhà để các bên dễ dàng triển khai.

Nói về những vướng mắc trong việc triển khai giải ngân gói tín dụng hỗ trợ thị trường BĐS, ông Nguyễn Hoàng Minh, Phó Giám đốc NHNN TPHCM cho rằng, vướng mắc từ phía một số địa phương trong khâu xác nhận tình trạng nhà ở hoặc thu nhập cho người dân có nhu cầu vay vốn mua nhà với lãi suất thấp tại các ngân hàng thương mại là có thực. NHNN Thành phố đã kiến nghị với UBND Thành phố chỉ đạo các quận, huyện nhanh chóng tìm ra biện pháp tháo gỡ, tạo thuận lợi cho khách hàng có đủ điều kiện tiếp cận vốn vay. Đồng thời, hạn chế tình trạng vốn ngân hàng nằm chờ chỉ vì những khó khăn về thủ tục, giấy tờ.

Mai Hoa - (Tổng hợp theo CÔNG THƯƠNG. ĐTCK)