Cách đây 1 năm, Alibaba là cái tên “nổi như cồn” với vụ IPO lớn nhất trong ngành công nghệ. Alibaba là “ông hoàng thương mại điện tử” của Trung Quốc trong thời nền kinh tế bùng nổ và chi tiêu tiêu dùng tăng trưởng vững chắc. Khi đó, cổ phiếu ALibaba bán chạy “như tôm tươi”.

Chỉ 2 tháng sau khi Alibaba chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) vào tháng 9/2014 , cổ phiếu Alibaba tăng 76%,  tương đương 119,15 USD/cổ phiếu vào ngày 10/11/2014.

Tuy nhiên, sau đó là một cú trượt dốc thảm hại. Alibaba bị Chính phủ Trung Quốc chỉ trích nặng nề sau nhiều cáo buộc gian lận thương mại, lừa đảo khách hàng, khiến 2 lãnh đạo cấp cao phải từ chức vì đã sao lãng trách nhiệm, làm sứt mẻ niềm tin, uy tín của tập đoàn.

Giá cổ phiếu Alibaba cứ giảm, giảm, và giảm, về mức giá IPO, rồi xuống dưới mức giá này. Giới đầu tư “vỡ mộng” khi giá cổ phiếu công ty này cứ “bốc hơi” từng ngày.

Giá trị vốn hóa của Alibaba hiện đã tụt 128 tỷ USD và hầu như không có triển vọng sớm hồi phục. Nhà phân tích James Cordwell của Atlantic Equities dự báo nền kinh tế giảm tốc của Trung Quốc sẽ tiếp tục khiến tăng trưởng của lĩnh vực thương mại điện tử ở nước này chậm lại cho tới ít nhất năm 2016.

Jackma, chủ tịch điều hành đồng thời là nhà sáng lập tập đoàn Alibaba, được biết đến không phải là người “chiều chuộng” các nhà đầu tư. Trong lá thư kèm theo hồ sơ IPO, Jack Ma đã nói một cách dứt khoát rằng cổ đông sẽ chỉ xếp thứ 3 sau khách hàng và nhân viên công ty. Ông và cộng sự không muốn những biến động của thị trường trong ngắn hạn làm xao lãng trách nhiệm xây dựng một tập đoàn thành công trong dài hạn. Thực tế là những rắc rối của Alibaba xuất phát từ chính nền kinh tế Trung Quốc, điều mà họ khó có thể kiểm soát.

Một số thương vụ trong số các thương vụ có tổng trị giá 15 tỷ USD mà Alibaba công bố cũng khiến giới đầu tư băn khoăn. Nhiều thương vụ trong số này có mục tiêu chiến lược rõ ràng, nhưng số khác gây “khó hiểu”, chẳng hạn Alibaba mua cổ phần trong một đội bóng ở Quảng Châu, một công ty sản xuất điện thoại thông minh (smartphone) nhỏ, và một studio giải trí làm ăn bết bát.

Phó Chủ tịch Joseph Tsai trả lời trong một cuộc phỏng vấn cho biết: “Mặc dù chúng tôi đã có những sai lầm trong những năm đầu tiên nhưng chúng tôi đang tìm cách lấy lại những gì đã mất.” 

Sau khi bị kiện bởi các nhà sản xuất liên quan đến những cáo buộc về hàng giả, công ty phải đối mặt với những chỉ trích từ phía truyền thông. Tạp chí Barron dự đoán tháng này nhiều khả năng cổ phiếu của Alibaba sẽ giảm 50%. Tuy nhiên Alibaba cho biết báo cáo trên dựa vào những tính toán không chính xác, chứa nhiều thông tin sai lệch.

Tuy nhiên, John Choi, một nhà phân tích tại Daiwa Capital Markets, cho rằng những yếu tố cơ bản của Alibaba vẫn giúp tập đoàn này đứng vững trên thị trường điện tử thương mại vẫn đang trên đà phát triển.

Trâm Anh (Theo Bloomberg)