Trong thông cáo được phát đi, Bộ Công thương cho rằng theo Nghị định 83, Bộ Tài chính được giao thực hiện chức năng quản lý nhà nước về giá, chủ trì, phối hợp với Bộ Công thương hướng dẫn phương pháp tính giá cơ sở làm căn cứ điều hành giá bán lẻ xăng dầu trong nước. Hiện nay, theo hướng dẫn của Bộ Tài chính, trong công thức tính giá cơ sở đối với sản phẩm xăng dầu thì mức thuế nhập khẩu là mức thuế nhập khẩu ưu đãi (MFN).
Tuy nhiên, Bộ Công Thương không đề cập đến vấn đề các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu có lãi lớn trong năm 2015 và 2 tháng đầu năm nay.
Nhiều doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối lãi lớn trong năm 2015. Ảnh minh họa
Thay vào đó, Bộ Công Thương cho biết đã và đang tiếp tục đề nghị và phối hợp với Bộ Tài chính sớm có giải pháp tài chính tổng thể xử lý hài hòa việc giảm thuế nhập khẩu xăng dầu theo lộ trình của các FTA theo cam kết hội nhập quốc tế trên cơ sở bảo đảm lợi ích của nhà nước, các doanh nghiệp kinh doanh, sản xuất xăng dầu và các đối tượng tiêu dùng. Song, lộ trình kéo giảm độ chênh lệch do thuế nhập khẩu trong FTA và thuế áp theo MFN trong giá cơ sở lại không được Bộ Công thương đề cập cụ thể.
Trên thực tế, do chênh lệch về mức thuế nhập khẩu ưu đãi trong các Hiệp định thương mại và Việt Nam đã ký với ASEAN và Hàn Quốc (thuế áp dụng với dầu nhập khẩu từ ASEAN là 5% trong năm 2015 và giảm về 0% năm 2016), thuế nhập dầu diesel từ Hàn Quốc về Việt Nam từ đầu năm 2016 về 5%, thuế xăng về 10%. Trong khi đó, thuế nhập khẩu xăng từ ASEAN vẫn 20%.
Do vậy, nhiều chuyên gia phân tích cho rằng, nhờ khoản chênh lệch này, một số doanh nghiệp đầu mối xăng dầu đã “thoát lỗ”, thậm chí đạt lợi nhuận khá lớn. Chẳng hạn, theo báo cáo kết quả kinh doanh năm 2015 vừa được công bố, Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) cho biết đã đạt mức lợi nhuận trước thuế lên tới 3.766 tỷ đồng, tăng hơn 3.400 tỷ so với năm trước đó, dù giá xăng dầu trong năm qua liên tục giảm mạnh.
Thu Trang (Tổng hợp)