Theo kết quả kiểm tra tại 5 khu vực cảng biển, cửa khẩu là Thành phố Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Quảng Ninh, Đà Nẵng và Bà Rịa-Vũng Tàu, tình trạng container tồn đọng, quá hạn làm thủ tục xuất hiện ở tất cả những khu vực này.
Tình trạng container tồn đọng, quá hạn làm thủ tục xuất hiện cả 5 khu vực cảng biển, cửa khẩu được kiểm tra là Thành phố Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Quảng Ninh, Đà Nẵng và Bà Rịa-Vũng Tàu. Nghiêm trọng nhất là tại khu vực cảng Hải Phòng với số lượng container quá thời hạn làm thủ tục tính tới 1/3 là 4.818 container. Trong số này, cao su, lốp ô tô đã qua sử dụng là mặt hàng chiếm gần 50%.
Tại Cục Hải quan Đà Nẵng, hàng tồn đọng lại chủ yếu là xe ôtô do các doanh nghiệp vận tải bị từ chối vì gửi nhầm hoặc chủ hàng không đến làm thủ tục nhận. Còn lại, phần lớn container tồn đọng là do người gửi không ghi rõ địa chỉ nhận, chưa thanh toán tiền vận chuyển cho chủ hàng hoặc các bên hủy hợp đồng mua bán, mất giấy tờ nên không tới lấy hàng...
Theo Bộ Tài chính, hơn một nửa số container này là cao su, lốp ôtô đã qua sử dụng. Phần còn lại là máy móc, thiết bị đứng tên nhận hàng là các doanh nghiệp thuộc Tổng công ty Vinalines, Vinashin và các mặt hàng như nhựa, giấy, sắt thép phế liệu...
Nguyên nhân chính của tình trạng trên theo đại diện Bộ Tài chính là do người đứng tên mua từ chối nhận hàng do không ký hợp đồng mua bán hoặc hàng hóa không đúng chủng loại như cam kết.
Để giải quyết tình trạng tồn đọng này, đại diện Bộ Tài chính đề xuất Thủ tướng Chính phủ cho phép một số doanh nghiệp có đủ năng lực, xử lý, tái chế lốp ôtô đã qua sử dụng được tham gia thu mua lốp ôtô đang tồn lưu tại các khu vực cảng biển, cửa khẩu theo đúng quy định. Số tiền thu được từ xử lý hàng tồn đọng sẽ nộp ngân sách Nhà nước.
Cũng trong đề xuất, lãnh đạo Bộ Tài chính đề nghị Thủ tướng Chính phủ giao các bộ, thành phố xây dựng lộ trình kế hoạch, kinh phí thực hiện và những giải pháp cần thiết để xử lý hàng hóa rác thải hiện đang tồn đọng.
Ngoài ra, để hạn chế tình trạng chuyển chở hàng hóa rác thải vào các cảng biển Việt Nam trong thời gian tới, Bộ Tài chính cũng kiến nghị Thủ tướng giao Bộ Giao thông Vận tải chủ trì với các bộ liên quan bổ sung các quy định pháp lý cần thiết để khắc phục một số hạn chế trong Luật Hàng hải, Luật Thương mại.
Ánh Dương (Th)