Nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng trường hợp của Vinamotor rất khác so với trường hợp của Du Lịch Kim Liên, mặc dù chúng giống nhau ở việc Nhà nước quyết định thoái toàn bộ vốn cổ phần theo một lô duy nhất. Tại sao?

Thứ nhất, mức giá khởi điểm của Vinamotor khá cao. Mức giá khởi điểm cho một cổ phiếu Vinamotor tại đợt đấu giá này là 14.612 đồng. Trong khi đó, ở lần đấu giá trước, con số này chỉ là 10.000 đồng, tức là thấp hơn tới hơn 40% so với mức giá hiện tại. Nên nhớ, với mức giá thấp hơn đáng kể như vậy nhưng chỉ có vỏn vẹn 1,5 triệu cổ phần bán được trên tổng số 51 triệu cổ phần mang ra đấu giá lần trước.

Thứ hai, điều kiện tham gia đấu giá tương đối cao. Để có thể tham gia đấu giá, vốn chủ sở hữu của nhà đầu tư tại thời điểm 30/06/2015 phải đạt tối thiểu 926 tỷ đồng, không có lỗ lũy kế và phải cam kết không chuyển nhượng cổ phần trong 5 năm. Một vị chuyên gia kinh tế giấu tên nhận định rằng, điều kiện về vốn chủ sở hữu cao như vậy vô hình chung đã loại bỏ rất nhiều nhà đầu tư quan tâm. Tất nhiên, những “đại gia” thực thụ sẽ không ngại con số này, nhưng không thể phủ nhận điều kiện này làm giảm đáng kể lượng nhà đầu tư đăng ký, qua đó giảm tính cạnh tranh và tính hấp dẫn của phiên đấu giá.

Thứ ba, lợi thế về đất đai của Vinamotor là chưa rõ ràng. Đây là nguyên nhân chủ chốt làm giảm sức hấp dẫn của Vinamotor. Giới chuyên gia đánh giá, sở dĩ trước đây có nhiều doanh nghiệp đánh tiếng muốn mua lại toàn bộ lượng cổ phần của Vinamotor như Công ty Cổ phần Thành Công Ninh Bình, Công ty TNHH Motor N.A Việt Nam, Công ty Cổ phần Ô tô TMT… là do trụ sở của doanh nghiệp này nằm ở phố Hàng Trống, nơi có vị trí địa lý tuyệt vời và họ hy vọng một ngày nào đó có thể chuyển đổi công năng sử dụng của khu đất này. Ngoài ra, họ cũng kỳ vọng vào lượng đất đai, nhà xưởng rộng lớn của Công ty Cơ khí ô tô 3/2 hay khu đất rộng hơn 23.700 m2 của Nhà máy Cơ khí Công trình tại số 199 đường Minh Khai, Hai Bà Trưng, Hà Nội. Đây đều là các đơn vị thành viên của Vinamotor.

Chưa nói đến những rào cản trong việc chuyển đổi công năng sử dụng khu đất phố Hàng Trống, chỉ riêng những kỳ vọng về lượng đất đai, nhà xưởng của Công ty Cơ khí ô tô 3/2 hay khu đất của Nhà máy Cơ khí Công trình dường như đã trở thành nỗi thất vọng. Lý do là bởi, trong bản Công bố thông tin của Vinamotor đính kèm trong hồ sơ đấu giá đã chỉ rõ: Công ty Cơ khí ô tô 3/2 đã thực hiện chuyển nhượng và bàn giao toàn bộ vốn sở hữu tại đơn vị này cho Tổng cục hậu cần kỹ thuật – Bộ Công an.

Không chỉ có vậy, báo cáo này cũng tiết lộ: Nhà máy Cơ khi Công trình – đơn vị sở hữu hơn 23.700 m2 đất tại Minh Khai sẽ được bán cho Bộ Công an. Như vậy, rõ ràng Vinamotor đã và sẽ mất đi đáng kể lượng đất đai khổng lồ vốn đã trở thành lợi thế trong đấu giá của Vinamotor trước đây.

Nguyên nhân thứ tư khiến sức hấp dẫn của Vinamotor giảm sút nằm ở số lượng công ty con và công ty liên doanh, liên kết. Vinamotor hiện đang sở hữu 10 công ty con, 2 công ty liên doanh và 15 công ty liên kết. Các nhà phân tích nhận định, rất ít doanh nghiệp đủ tiềm lực có thể quản lý được mạng lưới công ty rộng lớn này, vì những doanh nghiệp ô tô có khả năng quản lý thì không đủ tiềm lực để mua, còn những doanh nghiệp đủ tiềm lực mua thì lại khó quản lý do họ không trong ngành ô tô. Thêm nữa, tình trạng hoạt động kinh doanh của các công ty này hiện chưa rõ ra sao cũng gây không ít lo lắng cho các nhà đầu tư.

Liệu những nghi ngại trên có thể trở thành sự thật? Câu trả lời sẽ đến sau ngày 11/01/2016 – ngày mà phiên đấu giá chính thức được diễn ra.

TÙNG LÂM