Đại diện 12 nước tham gia đàm phán Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP) đang nhóm họp tại Atlanta (Mỹ), nỗ lực hoàn tất thỏa thuận ngay trong tuần này.
Các bên tham gia đàm phán đều thể hiện quyết tâm thu hẹp các bất đồng đối với một loạt vấn đề then chốt vốn khiến vòng đàm phán cấp bộ trưởng gần đây nhất diễn ra cuối tháng 7 vừa qua tại Hawaii không đạt được thỏa thuận cuối cùng.
Bộ trưởng 12 quốc gia tham gia đàm phán TPP tại Maui, Hawaii ngày 31/7
Cụ thể, các nhà đàm phán đã đạt được tiến triển quan trọng về vấn đề dỡ bỏ các rào cản đối với sản phẩm linh kiện ôtô nhập khẩu vào thị trường Bắc Mỹ.
Quan chức Mexico và Canada muốn xe hơi được miễn thuế trong TPP phải có ít nhất 45% thành phần xuất phát từ các nước trong khối, nguồn tin của Reuters cho biết. Trong khi đó, Nhật Bản muốn ngưỡng này chỉ là 32,5%.
Trong NAFTA, quy định này cũng khá phức tạp. Linh kiện ô tô phải có ít nhất 60% xuất xứ nội khối và ôtô hoàn chỉnh phải là 62,5% thì mới được miễn thuế. Những quy định này đã giúp thổi bùng làn sóng đầu tư vào ngành ôtô tại Mexico từ thập niên 90. Quan chức Mexico cũng muốn mang chuẩn mực tương tự vào TPP.
Tuy nhiên, việc nới lỏng các quy định, như đang được cân nhắc tại Atlanta, có thể cho phép các hãng xe linh hoạt hơn khi mua linh kiện giá rẻ từ các hãng sản xuất châu Á. Và việc này, theo quan chức Mexico, sẽ ảnh hưởng đến các nhà cung cấp nước họ.
Việc này cũng sẽ khiến TPP nhận thêm nhiều chỉ trích từ các công đoàn Mỹ và các nghị sĩ Đảng Dân chủ trong Quốc hội - những người luôn thúc giục TPP phải giữ nguyên chuẩn mực như trong NAFTA.
Hoàn tất TPP cũng có nghĩa Mỹ sẽ phải gỡ bỏ thuế nhập khẩu 2,5% với xe Nhật và 25% với xe tải. Các hãng sản xuất linh kiện ôtô tại Mỹ và Mexico thì đòi hỏi tỷ lệ sản xuất nội khối phải là ít nhất 50%.
Với việc hai nước này ngỏ ý sẵn sàng nới lỏng các quy định trên và mở cửa thị trường nhập khẩu ôtô, cho thấy một trong những rào cản lớn nhất sắp được vượt qua.
Phát biểu với báo giới, Bộ trưởng Kinh tế Nhật Bản Akira Amari bày tỏ tin tưởng vào khả năng các bên có thể sớm đạt được một thỏa thuận.
Bộ trưởng Thương mại Australia Andrew Robb nhận định “
dù còn nhiều việc phải làm, song chúng tôi đang nỗ lực thu hẹp bất đồng.
”
Tuy nhiên, hiện vẫn còn hai rào cản lớn cần phải vượt qua đó là vấn đề Mỹ và Canada mở cửa thị trường đối với các sản phẩm bơ sữa của New Zealand và thời gian bảo hộ độc quyền đối với mặt hàng dược phẩm thế hệ mới.
Phương Anh (TH theo Vietnam+, VNE)