Công văn UBND tỉnh Thanh Hóa gửi Thủ tướng Chính phủ nêu rõ trong các ngày từ mùng 5 và 6-9, ngư dân xã Tĩnh Hải, huyện Tĩnh Gia, khi đánh bắt hải sản tại vùng biển gần bờ (phía sau Dự án Nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn), đã phát hiện một số loài hải sản như ghẹ, cá bơn, cá thèn… chết bất thường và trôi dạt vào bờ.

Khu vực biển này cách bờ từ 300 - 500 m. Số cá tự nhiên chết được thu gom khoảng 100 kg. Đến ngày 8-9, tại khu vực bờ biển thôn Bắc Yến, xã Hải Yến (huyện Tĩnh Gia), cũng phát hiện cá chết trôi dạt vào bờ, số lượng thu được khoảng 2 tạ.

Khoảng 7h ngày 8/9, tại khu vực nuôi cá lồng của ngư dân xã đảo Nghi Sơn (huyện Tĩnh Gia) cũng xảy ra hiện tượng cá nuôi lồng quẫy nước mạnh và chết rất nhanh với số lượng lớn. Theo thống kê của UBND xã Nghi Sơn, số hộ bị ảnh hưởng là 21/66 hộ với 207 lồng nuôi. Cùng ngày, tại khu vực bờ biển thôn Bắc Yến (xã Hải Yến), người dân phát hiện tình trạng cá tự nhiên bị chết trôi dạt vào bờ. Tổng khối lượng hải sản thu gom khoảng 200 kg. Ngày 9/9, không còn ghi nhận hiện tượng cá chết.

Theo báo cáo của chính quyền 2 xã Tĩnh Hải, Nghi Sơn và kinh nghiệm của bà con địa phương, các loại cá tự nhiên chết đều sống ở tầng đáy. Các loại cá nuôi lồng thường có sức chống chịu tốt, có khả năng thích ứng với môi trường nước thay đổi. Cá chết nhiều, xảy ra trên diện rộng và trong thời gian ngắn nên người dân không kịp di chuyển lồng nuôi.

Sở Tài nguyên Thanh Hóa cùng các cơ quan hữu quan kiểm tra phát hiện, nước biển tại khu vực cảng của Nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn có màu nâu đỏ. Toàn bộ khu vực nuôi cá lồng của xã Nghi Sơn, nước biển có màu nâu đỏ đậm hơn, nhiều cặn lơ lửng. Hiện tượng nước biển như trên phù hợp với mô tả của ngư dân xã Tĩnh Hải khi đánh bắt hải sản trên biển và phát hiện hải sản tự nhiên chết.

Mẫu nước lấy tại khu vực cá lồng bị chết (xã Nghi Sơn): phát hiện có loài tảo Hairoi - Creratium furca nở hoa gây thủy triều đỏ với mật độ đạt khoảng 8 triệu tế bào/1 lít nước biển.

Mẫu nước lấy tại khu vực cảng của Nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn: phát hiện loài tảo Ceratium furca cũng chiếm ưu thế, nhưng với mật độ thấp hơn, khoảng 500.000 tế bào/lít nước biển.

Như vậy, bước đầu có thể xác định nguyên nhân gây nên tình trạng cá tự nhiên và cá nuôi lồng bị chết nêu trên là do tác động của loài tảo Hairoi - Creratium furca trong nước biển bùng phát với mật độ cao ở quy mô rộng (còn gọi hiện tượng tảo nở hoa).

Hiện tượng này xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau nhưng nguyên nhân chính đối với vùng biển Tĩnh Hải và Nghi Sơn (của H.Tĩnh Gia) là do lượng lớn chất hữu cơ trong đất liền theo nước mưa đổ vào cửa sông ra biển.

Trước tình hình này, UBND tỉnh Thanh Hóa chỉ đạo huyện Tĩnh Gia tiếp tục theo dõi, tổng hợp tình hình cá chết, khuyến cáo người dân di chuyển lồng bè còn lại ra khỏi khu vực bị ô nhiễm; không sử dụng cá chết để ăn hoặc chế biến thức ăn cho gia súc, gia cầm, tổ chức thu gom, tiêu hủy.

Tỉnh Thanh Hóa cũng đề nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ Tài nguyên, Bộ Nông nghiệp cử chuyên gia, nhà khoa học vào kiểm tra thực tế, xác định nguyên nhân cụ thể làm cá bị chết

Mai Trang (TH theo Tuổi trẻ, NLĐ, Vnexpress)