Giá dầu hồi phục 2 phiên gần đây lên 62,38 USD/thùng (đối với dầu Brent) và 57,95 USD/thùng (đối với dầu WTI) đã khiến một số cổ phiếu dầu khí hồi phục mạnh mẽ trở lại. Những nhà đầu tư bắt đáy GAS giá 60.000 đồng/cp trong phiên 17/12 đến hôm nay sau T+3 về đã có lãi 12.000 đồng/cp (20% sau 3 phiên) trong khi nếu bắt đáy PVD giá 53.500 đồng/cp thì sau T+3 đã có lãi 11.500 đồng/cp (21,5%). Tuy nhiên không có nhiều khuyến nghị bắt đáy cổ phiếu dầu khí được đưa ra trong giai đoạn này bởi giá dầu năm 2015 vẫn diến biến khó lường. Nhiều tổ chức trên thế giới dự báo giá thậm chí có khả năng xuống 40 USD/thùng nếu OPEC không hành động.
Nhóm cổ phiếu dầu khí mà đứng đầu là cổ phiếu GAS đã trở thành “người hùng” của năm 2013 và nửa đầu 2014 khi đóng góp không nhỏ kéo VN-Index từ 500 điểm lên 640 điểm, nhưng cũng chính nhóm cổ phiếu này trở thành “tội đồ” chỉ trong 3 tháng cuối năm đã kéo bay thành quả của cả năm 2014 khi VN-Index liên tiếp thủng các ngưỡng hỗ trợ và hiện đang “tạm tạo đáy” ở mức sát 513 điểm.
Cổ phiếu dầu khí không phải tất cả VN-Index, trên thị trường còn rất nhiều nhóm ngành được hưởng lợi khi giá dầu giảm, vậy thay vì mù quáng bán ồ ạt tất cả thì những nhà đầu tư khôn ngoan có thể kiếm lời từ các cổ phiếu dưới đây.
Cổ phiếu nào được hưởng lợi khi giá dầu giảm
Theo báo cáo của bộ phận Research SSI gần đây, cùng với việc sụt giảm của giá dầu, hầu hết các hàng hóa nguyên liệu đều giảm giá so với cùng kỳ năm trước, ngoại trừ một số trường hợp đặc biệt như ca cao, cà phê và gia súc. Lý do chính bắt nguồn từ việc mở rộng năng suất trong các năm trước và tốc độ tăng trưởng chậm lại của kinh tế Trung Quốc, khách hàng lớn nhất của thế giới.
Chỉ số hàng hóa của Bloomberg (the Bloomberg Commodity Index) đã mất 14% so với cùng kỳ năm trước và kết thúc phiên giao dịch hôm 17/12 ở mức 108,3 điểm. Trong đó dầu thô giảm 45% cùng kỳ năm trước, cao su thiên nhiên giảm 34%, sữa bột giảm 29%, đường giảm 29%, bạc giảm 23%, bông giảm 21%, ngô giảm 12%, đậu nành giảm 7% và lúa mỳ giảm 7%.
Giá nguyên liệu đầu vào giảm chắc chắn tạo ra yếu tố tích cực đến biên lợi nhuận của một số công ty như công ty trong ngành hàng tiêu dùng (VNM, DBC, MSN), hàng không thiết yếu (DRC, PNJ, VNS) dược phẩm (DHG), công nghiệp (giao thông vận tải, ống nhựa, dây cáp điện) và vật liệu cơ bản, phân bón..
Tuy nhiên cần phải mất 3-12 tháng để có thể thấy rõ tác động của giá hàng hóa giảm đến lợi nhuận của các công ty này.
SSI Research nghiên cứu tỷ suất lợi nhuận bình quân của một số công ty trong ngành công nghiệp nói trên và nhận thấy rằng tỷ suất lợi nhuận bình quân của các công ty này trong 6 năm qua đạt mức cao nhất vào năm 2009 khi chỉ số Hàng hóa nguyên liệu Bloomberg (Bloomberg commodity Index) đạt mức thấp kỷ lục 122 điểm. Ngược lại, con số này xuống thấp nhất vào năm 2012 khi chỉ số BCI lên cao nhất 158 điểm vào năm 2011.
SSI Research nhận thấy mức tương quan khá cao giữa giá hàng hóa nguyên liệu và biên lợi nhuận của các công ty như VNM, DRC và VNS. Chỉ số BCI bình quân năm 2014 đứng ở mức thấp 127,4 điểm. Năm 2015 giá hàng hóa nguyên liệu được dự đoán tiếp tục giảm do ảnh hưởng bởi tốc độ tăng trưởng chậm của nền kinh tế toàn cầu, đặc biệt là Trung Quốc, và sự quá tải nguồn cung của một số hàng hóa nguyên liệu. Do đó SSI Research tin rằng các tác động tích cực đến lợi nhuận của các công ty nói trên sẽ mạnh hơn trong năm 2015 và 2016.
Cổ phiếu được lợi từ tỷ giá và các “câu chuyện riêng”
Các môi giới tin rằng năm 2015 là câu chuyện của PPC sau khi công ty này công bố quyết định sẽ kéo dài thời gian khấu hao tài sản cố định Nhà máy Nhiệt điện Phả Lại 2, áp dụng từ 1/1/2014 nghĩa là trong quý 4/2014 này PPC có khả năng hạch toán âm chi phí khấu hao 390 tỷ đồng và lãi 1.000 tỷ trong quý 4. Các phân tích chỉ ra rằng việc giãn khấu hao có thể giúp PPC đạt lợi nhuận nghìn tỷ từ năm 2015 về sau.
Ngoài ra việc Nhật Bản tung gói kích thích kinh tế 3.500 tỷ yên để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế nước này khiến đồng JPY dự kiến sẽ được duy trì ở mức thấp trong một thời gian dài, và đây cũng là tin hỗ trợ cho PPC và một số doanh nghiệp nhập nguyên liệu từ Nhật Bản như Tôn Hoa Sen.
Nhóm cổ phiếu vận tải
Nếu xét chi phí sản xuất kinh doanh theo yếu tố, chi phí nguyên vật liệu đầu vào (giá dầu) của các công ty vận tải biển chiếm 40-45% tổng chi phí. Ví dụ như tại CTCP Vận tải biển Việt Nam (VOS), chi phí nguyên vật liệu 9 tháng đầu năm 2014 là 694,4 tỷ đồng (chiếm 44,6% tổng chi phí, cùng kỳ năm trước là 48,76%); tại CTCP Vận tải xăng dầu đường thủy Petrolimex (PJT), chi phí nguyên vật liệu 9 tháng đầu năm 2014 là 148 tỷ, chiếm 58,2% tổng chi phí SXKD, tại vận tải Hà Tiên (HTV), chi phí nguyên vật liệu chiếm 15,5% tổng chi phí SXKD)…giá dầu giảm sẽ tác động trực tiếp làm giảm chi phí của các DN này.
Theo NDH