Theo cơ quan Công an, thủ đoạn lừa đảo qua chiêu trò "vay tiền nhanh, giải ngân trong phút" nhắm trực tiếp vào người có nhu cầu vay tiền gấp. Các đối tượng sử dụng mạng xã hội như Facebook, Zalo, hay TikTok để đăng tải các thông tin mạo danh là nhân viên ngân hàng hoặc công ty tài chính uy tín.

Nội dung quảng cáo luôn nhấn mạnh vào sự dễ dàng và tốc độ: thủ tục đơn giản, không cần thế chấp, giải ngân chỉ trong vài phút, thậm chí cam kết hỗ trợ cả những trường hợp đã bị "dính nợ xấu" và bị các tổ chức tín dụng chính thống từ chối. Những lời mời chào này đánh trúng vào tâm lý bế tắc của người đang cần tiền, khiến họ dễ dàng mất cảnh giác.

Khi người dân liên hệ, các đối tượng yêu cầu họ cung cấp thông tin cá nhân chi tiết (Căn cước công dân, tài khoản ngân hàng) để lập hồ sơ vay giả mạo. Tiếp theo, chúng dụ dỗ nạn nhân cài đặt các ứng dụng lạ hoặc truy cập vào các đường link không rõ nguồn gốc. Đáng chú ý, nhiều ứng dụng vay tiền giả mạo còn được thiết kế để chiếm quyền truy cập điện thoại của người dùng, từ đó đánh cắp danh bạ, hình ảnh và các dữ liệu cá nhân khác, sử dụng như công cụ để đe dọa, khủng bố tinh thần nạn nhân nếu họ không thực hiện theo yêu cầu.

Bước cuối cùng và quan trọng nhất trong chiêu trò này là việc yêu cầu đóng tiền trước. Kẻ gian viện đủ lý do như phí bảo hiểm khoản vay, phí mở tài khoản tín dụng, hay phí giải ngân để khống chế nạn nhân. Chúng đe dọa rằng, nếu không chuyển tiền, giao dịch sẽ không thành công và nạn nhân sẽ bị báo cáo cơ quan Công an vì đã "vi phạm hợp đồng" đã ký kết. Sau khi nạn nhân chuyển khoản, các đối tượng sẽ ngay lập tức cắt đứt liên lạc, hoặc tiếp tục đưa ra các yêu cầu đóng thêm các khoản phí vô lý khác rồi chiếm đoạt toàn bộ số tiền.

Thủ đoạn thứ hai là “hỗ trợ vay tiền - mua hàng trả góp” hay còn gọi là "mua hàng hộ" tại các cửa hàng xe máy và điện máy. Thủ đoạn này nguy hiểm hơn vì nó tạo ra một chuỗi mắt xích chiếm đoạt và kéo người dân vào vòng lún sâu về pháp lý. Mới đây, Công an phường Cửa Nam, Công an thành phố (CATP) Hà Nội đã khám phá ổ nhóm lừa đảo điển hình, cho thấy rõ phương thức hoạt động. Cơ quan Cảnh sát điều tra CATP Hà Nội đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với bốn đối tượng, trong đó có Nguyễn Văn Hiếu, về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản vào ngày 24/10/2025.

Các đối tượng này đã tổ chức cho khách vay tiền bằng cách yêu cầu họ đứng tên mua hàng trả góp tại các cửa hàng. Mồi nhử ở đây là khoản "hoa hồng" béo bở, thường là 2 triệu đồng. Người dân chỉ cần đứng tên làm hợp đồng mua trả góp, sau khi nhận được tài sản từ cửa hàng sẽ bàn giao lại cho các đối tượng và nhận hoa hồng. Tuy nhiên, sau khi chiếm đoạt tài sản (xe máy, điện thoại, v.v.) từ tay người dân để bán kiếm lời, các đối tượng cắt đứt liên lạc. Lúc này, nạn nhân chính thức trở thành người đứng tên hợp đồng vay trả góp và phải chịu trách nhiệm pháp lý trả toàn bộ số tiền còn lại cho công ty tài chính. Qua xác minh, ổ nhóm này đã thực hiện trót lọt nhiều lần chiếm đoạt tài sản tương tự tại thành phố Hà Nội, tỉnh Bắc Ninh và tỉnh Hưng Yên.

Phân tích từ góc độ pháp lý đã làm rõ hơn về tính chất nghiêm trọng của hành vi đứng tên mua hàng trả góp hộ. Luật sư Nguyễn Huy Hoàng (Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội) nhấn mạnh, hành vi này tiềm ẩn hai rủi ro pháp lý lớn. Về trách nhiệm dân sự, người đứng tên ký vào hợp đồng mua trả góp là chủ thể chịu trách nhiệm duy nhất trước công ty tài chính. Việc giao tài sản cho người khác không làm thay đổi nghĩa vụ trả nợ và nếu không trả nợ đúng hạn, người đứng tên sẽ bị kiện dân sự, bị liệt vào danh sách nợ xấu, làm mất khả năng tiếp cận tín dụng chính thức trong nhiều năm.

Luật sư Hoàng phân tích, nguy cơ đồng phạm hình sự là vấn đề nghiêm trọng nhất. Người đứng tên ký hợp đồng có thể bị xem xét là đồng phạm với vai trò giúp sức cho hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Nếu cơ quan điều tra chứng minh được người dân biết rõ mục đích của việc đứng tên là để đối tượng chiếm đoạt tài sản và hưởng lợi, dù chỉ là khoản hoa hồng nhỏ, họ hoàn toàn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản với vai trò đồng phạm. Do đó, lợi ích nhỏ trước mắt có thể phải đổi bằng hậu quả pháp lý cực kỳ nghiêm trọng.

Trước tình hình tội phạm lừa đảo ngày càng tinh vi, CATP Hà Nội và các chuyên gia pháp lý kêu gọi người dân cần hết sức tỉnh táo để tự bảo vệ tài sản và tương lai pháp lý của mình. Cần tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân và tài khoản như giấy tờ tùy thân, tài khoản ngân hàng, mã OTP cho người lạ hoặc các tổ chức, cá nhân không rõ danh tính trên mạng. Người dân cần cảnh giác với mọi khoản phí trả trước, vì mọi giao dịch vay vốn chính thống từ ngân hàng hay công ty tài chính đều không yêu cầu người vay phải đóng các loại "phí bảo hiểm", "phí giải ngân" trước khi nhận được tiền.

Quan trọng hơn, người dân cần tránh xa lời mời "đứng tên hộ". Việc đứng tên hộ để trục lợi cá nhân là con đường ngắn nhất dẫn đến việc bị chiếm đoạt tài sản và đối diện với truy cứu trách nhiệm hình sự. Lời khuyến cáo cuối cùng là chỉ giao dịch tại tổ chức uy tín. Nếu có nhu cầu vay vốn hay mua trả góp, người dân nên tìm hiểu kỹ và trực tiếp đến trụ sở, chi nhánh các ngân hàng, tổ chức tài chính chính thống để được tư vấn, hướng dẫn thủ tục rõ ràng, minh bạch.

Sự tỉnh táo, tuân thủ quy tắc pháp luật và nguyên tắc bảo mật thông tin cá nhân là chìa khóa để mỗi người dân tự bảo vệ mình trước những âm mưu chiếm đoạt tài sản tinh vi trên không gian mạng.