Bệnh nhân có tên H, được đưa vào bệnh viện trong tình trạng da vàng nhợt, mạch nhỏ khó bắt, huyết áp tụt không đo được, tim rời rạc gần như ngừng đập và rất nguy kịch. Nếu không kịp thời xử lý gấp, bệnh nhân sẽ tử vong trong 1-2 phút. Kíp mổ trên đã không kịp đưa bệnh nhân vào phòng mổ, cũng không thể có thời gian để trang bị những dụng cụ phòng vệ mà phải tức tốc tiến hành mổ. 

Sau đó được biết bệnh nhân này bị HIV lây từ người chồng. Rất may là sau đó, xét ngiệm 18 người thì tất cả đều có phản ứng âm tính. Tuy nhiên, vẫn phải tiếp tục có những biện pháp điều trị để đảm bảo an toàn tuyệt đối về lâu dài cho các thày thuốc.

18 nhân viên y tế không bị lây HIV từ bệnh nhân H là sự may mắn. Khi tiếp nhận chị H, họ không hề nghĩ tới việc chị này có nhiễm HIV hay không. Thông thường, trước khi mổ, các bệnh nhân đều phải được xét nghiệm máu. Nhưng ở trường hợp bệnh nhân H, thực hiện điều này sẽ mất thời gian, dẫn tới tính mạng không thể bảo toàn. Vậy nên kíp mổ đã chỉ còn nghĩ đến việc cứu sống bệnh nhân mà quên đi nguy hiểm cho bản thân. Trước mắt họ chỉ có tính mạng của người bệnh nên không có bất cứ sự ngần ngại, trù trừ, suy tính nào của bất cứ ai trong kíp mổ. Và cuối cùng, bệnh nhân đã được cứu sống.

Từ lâu nay, dư luận xã hội chỉ hầu như là đã quen với sự phàn nàn, ca thán, bất bình với nhiều yếu kém của ngành y về tinh thần phục vụ, cung cách ứng xử đối với người bệnh, về việc họ bị bắt bí đủ đường khi đến khám, chữa bệnh… Ngay tại bệnh viện Phụ sản Hà Nội cũng từng đã nhiều lần xảy ra những vụ người nhà bệnh nhân kiện tụng trước cái chết của sản phụ hoặc thai nhi. Vậy nên đã để lại những ấn tượng không tốt đẹp trong dư luận. 

Một tâm lý thông thường của con người là dễ không công bằng trong mọi sự nhìn nhận. Những điều tốt đẹp thì khó nhận ra hơn là những cái dở, yếu kém. Với sự việc 18 thày thuốc ở bệnh viện này bất chấp nguy hiểm đến tính mạng, quên mình cứu thành công bệnh nhân đã tạo nên sự đối trọng giữa hai mặt tích cực và tiêu cực. Cán cân giờ đây đã nghiêng hẳn về sự tích cực, tốt đẹp. Bức tranh y tế đã trở nên sáng đẹp lên rất nhiều. 

Từng vẫn có một thứ lý luận mang tính ngụy biện trong ngành y là do lương, chế độ đãi ngộ giành cho thày thuốc thấp nên dễ phát sinh tiêu cực. Hẳn là 18 thày thuốc ở bệnh viện Phụ sản Hà Nội không phải là có mức lương gì đặc biệt hơn các đồng nghiệp. Chắc chắn họ cũng không có hoàn cảnh sung túc gì đặc biệt hơn người. Vậy mà họ đã có nghĩa cử thật cao đẹp, chiếm trọn tình cảm của người dân.

Được biết Bộ trưởng Bộ Y tế đã kịp thời khen thưởng 18 thày thuốc nói trên. Đó là việc làm cần thiết để khích lệ, động viên những tấm gương sáng này. Nhưng thiết nghĩ cần nhân rộng thêm bằng việc tổ chức đợt học tập trong toàn ngành y tế. 18 nhân viên y tế ở bệnh viện Phụ sản Hà Nội xứng đáng được tôn vinh trên phạm vi cả nước. Họ đích thực là những thày thuốc chân chính. Nếu tất thảy mọi thày thuốc trên khắp đất nước đều như vậy, tin rằng người dân sẽ sẵn sàng cảm thông, chia sẻ với rất nhiều khó khăn mà toàn ngành y tế đang gặp phải, chứ không dễ phàn nàn, phản ứng mối khi ngành gặp những bất cập mà chưa thể khắc phục, vượt qua, ảnh hưởng đến việc khám, chữa bệnh của họ.

TS Nguyễn Đình San