Ngày 12/4, Đại hội đồng Liên hợp quốc khóa 70 đã bắt đầu các cuộc chất vấn không chính thức với các ứng cử viên chạy đua vào chức Tổng Thư ký Liên hợp quốc.
Đây được cho là một thay đổi mang tính lịch sử của diễn đàn đa phương lớn nhất thế giới này bởi lẽ lần đầu tiên công chúng có thể trực tiếp theo dõi các ứng cử viên chức Tổng Thư ký Liên hợp quốc thể hiện năng lực của mình thông qua các cuộc chất vấn không chính thức được truyền hình trực tiếp và phát sóng trực tuyến từ Trụ sở Liên hợp quốc tại New York, Mỹ.
Quang cảnh một cuộc chất vấn không chính thức với ứng cử viên vị trí Tổng Thư ký Liên hợp quốc. (Nguồn: UN)
Phiên điều trần dự kiến kéo dài 3 ngày, và mỗi ứng cử viên có 2 giờ đồng hồ cho phần phát biểu của mình - gồm một bài thuyết trình ngắn và sau đó trả lời các câu hỏi từ đại diện của 193 nước thành viên Liên hợp quốc.
Chủ tịch Đại hội đồng Liên Hợp Quốc Mogens Lykketoft cho rằng, điều này có thể tạo ra bước ngoặt lớn vì nó sẽ ít nhiều tác động lên quyết định về nhân sự từ phía Hội đồng Bảo an. Cùng với đó là một sự minh bạch và cởi mở hơn trong quy trình chọn ra Tổng Thư ký mới của Liên Hợp Quốc.
Tổng Thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon sẽ kết thúc nhiệm kỳ vào ngày 31/12/2016 và tân tổng thư ký sẽ bắt đầu nhiệm kỳ 5 năm từ ngày 1/1/2017
Hiện cuộc đua chức Tổng Thư ký Liên hợp quốc có 8 ứng cử viên chính thức, gồm ông Igor Luksic - cựu Thủ tướng Montenegro; bà Irina Bokova - cựu Ngoại trưởng Bulgaria và hiện là người đứng đầu Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO); ông Danilo Turk - cựu Tổng thống Slovenia; bà Vesna Pusic - cựu Ngoại trưởng Croatia; bà Natalia Gherman - cựu Phó Thủ tướng Moldova; bà Helen Clark - cựu Thủ tướng New Zealand và hiện là Giám đốc Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP); và ông Anotnio Guterres - cựu Thủ tướng Bồ Đào Nha và từng là người đứng đầu Cao ủy Liên hợp quốc về người tị nạn (UNHCR).
Bà Irina Bokova, Tổng giám đốc UNESCO
Bà Bokova, 63 tuổi, là người Bulgari và từng có thời gian học tập tại Moscow. Bà là thành viên đảng Cộng sản Bulgaria cho đến năm 1990 sau khi đảng này đổi tên thành đảng Xã hội chủ nghĩa Bulgaria và bà phải rời đảng do một số thay đổi trong luật pháp Bulgaria.
Bà Irina Bokova, Tổng giám đốc UNESCO
Sở dĩ bà trở thành ứng viên hàng đầu cho chức Tổng thư ký LHQ bởi hiện giới chức Mỹ, Anh đang gây sức ép cải tổ cho phép người đứng đầu Liên hợp quốc là một phụ nữ, trong khi Nga - một thành viên thường trực trong Hội đồng bảo an LHQ có quyền phủ quyết - ủng hộ ứng viên đến từ một quốc gia Đông Âu.
Tuy nhiên, hiện bà Bokova cũng đối mặt với trở ngại khi những người chỉ trích cho rằng bà không đủ năng lực để đảm nhận chức vụ quan trọng này. Các nhà ngoại giao Anh thậm chí yêu cầu tiến hành một cuộc điều tra gian lận đối với việc bổ nhiệm nhân sự của bà Bokova.
Cựu Thủ tướng New Zealand Helen Clark
Từng đứng đầu Chương trình phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP), bà Clark được Thủ tướng New Zealand John Key đánh giá là người có đủ năng lực và kinh nghiệm cho vị trí Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc. Bản thân bà cũng cam kết sẽ tận dụng các công cụ của Liên Hợp Quốc để xây dựng một xã hội hòa bình và toàn diện hơn.
Cựu Thủ tướng New Zealand Helen Clark
Tuy nhiên, theo tờ Bloomberg, bà Clark sẽ phải đối mặt với một cuộc đua hết sức khó khăn, trong bối cảnh có một số chính trị gia như Thủ tướng Đức Angela Merkel hay cựu Thủ tướng Australia Kevin Rudd được cho có thể sẽ tham gia ứng cử trong thời gian tới.
Phương Anh (
Tổng hợp)