Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc vừa ký ban hành Thông tư số 45/2022/TT-BTC sửa đổi, bổ sung một số điều tại Thông tư số 143/2015/TT-BTC ngày 11/9/2015 của Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định thủ tục hải quan và quản lý xe ôtô, xe gắn máy của các đối tượng được phép nhập khẩu, tạm nhập khẩu không nhằm mục đích thương mại. Thông tư này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 10/9/2022.

Theo đó, Thông tư 45/2022/TT-BTC sửa đổi, bổ sung điểm b khoản 2, khoản 3 Điều 3 (Thông tư số 143/2015/TT-BTC) về điều kiện xe ô tô, xe gắn máy nhập khẩu, tạm nhập khẩu; sửa đổi, bổ sung Điều 5 về Thủ tục nhập khẩu, tạm nhập khẩu xe ô tô, xe gắn máy. Quy định cụ thể về (1) Hồ sơ nhập khẩu, tạm nhập khẩu, (2) Trình tự thủ tục nhập khẩu, tạm nhập khẩu; Sửa đổi, bổ sung điểm c khoản 2 Điều 7 về hồ sơ, thủ tục tái xuất khẩu xe ô tô, xe gắn máy đã tạm nhập khẩu miễn thuế; Sửa đổi, bổ sung điểm đ khoản 2 Điều 8 về điều kiện, hồ sơ, thủ tục chuyển nhượng, cho, tặng xe ô tô, xe gắn máy đã tạm nhập khẩu miễn thuế.

Một điểm đáng chú ý, tại Khoản 2 Điều 1 Thông tư số 45/2022 cũng sửa đổi, bổ sung hồ sơ nhập khẩu, tạm nhập khẩu khi các tổ chức, cá nhân làm thủ tục nhập khẩu, tạm nhập khẩu xe  tô, xe gắn máy.

Cũng trong điều luật này, trình tự thủ tục nhập khẩu, tạm nhập khẩu được cơ quan hải quan siết chặt hơn quy định cũ.

Theo đó, Chi cục Hải quan làm thủ tục nhập khẩu, tạm nhập khẩu xe thực hiện thủ tục nhập khẩu, tạm nhập khẩu theo quy định.

"Trong thời hạn 08 giờ làm việc kể từ thời điểm hoàn thành kiểm tra thực tế hàng hóa nhập khẩu, nếu có đủ cơ sở xác định trị giá do người khai hải quan kê khai là chưa phù hợp với hàng hóa thực tế thì cơ quan hải quan phải xác định trị giá hải quan cho hàng hóa nhập khẩu theo đúng quy định, ban hành Thông báo trị giá hải quan", Thông tư số 45/2022 nêu rõ.

Bên cạnh đó, đối với trường hợp phải xác định lại trị giá hải quan, ban hành quyết định ấn định thuế thì Chi cục Hải quan nơi thực hiện thủ tục nhập khẩu xe phải có văn bản gửi bổ sung cho Cục Thuế tỉnh, thành phố nơi quản lý thuế của tổ chức, cá nhân nhập khẩu xe để thông báo về trị giá xác định lại của chiếc xe, số tiền thuế (chi tiết từng sắc thuế) mà cơ quan hải quan đã thu bổ sung để phối hợp thu thuế theo quy định.

"Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày ban hành Thông báo trị giá hải quan, nếu người khai hải quan không thực hiện khai bổ sung theo Thông báo trị giá hải quan thì cơ quan hải quan ban hành quyết định ấn định thuế theo quy định của Luật Quản lý thuế, xử lý vi phạm (nếu có)".

Về tổ chức thực hiện, Thông tư Thông tư 45/2022/TT-BTC quy định: Tổng cục Hải quan thực hiện kiểm soát, quản lý các thông tin liên quan đối với việc nhập khẩu, tạm nhập khẩu xe ô tô, xe gắn máy của các đối tượng được phép nhập khẩu, tạm nhập khẩu không nhằm mục đích thương mại.

Cục Hải quan tỉnh, thành phố nơi thực hiện thủ tục nhập khẩu, tạm nhập khẩu, tái xuất xe ô tô, xe gắn máy có trách nhiệm: Chỉ đạo các Chi cục Hải quan thực hiện thủ tục nhập khẩu, tạm nhập khẩu, tái xuất xe ô tô, xe gắn máy theo quy định tại Thông tư này;

Sau khi hoàn thành thủ tục nhập khẩu xe ô tô, xe gắn máy (đối với trường hợp nhập khẩu theo hình thức quà biếu, quà tặng), Chi cục Hải quan nơi thực hiện thủ tục nhập khẩu cung cấp thông tin: số, ngày tờ khai nhập khẩu đã thông quan; tên, mã số thuế tổ chức, cá nhân nhập khẩu xe cho Cục Thuế tỉnh, thành phố nơi quản lý thuế của tổ chức, cá nhân này để thực hiện quản lý thuế và thu thuế theo quy định.”

Thông tư 45/2022/TT-BTC bãi bỏ Điều 4 Thông tư số 143/2015/TT-BTC ngày 11/09/2015 của Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định thủ tục hải quan và quản lý xe ôtô, xe gắn máy của các đối tượng được phép nhập khẩu, tạm nhập khẩu không nhằm mục đích thương mại. 

Liên quan đến vụ nhập siêu xe dưới vỏ bọc biếu tặng nhằm lách luật, trốn thuế mà báo chí đã phản ánh, Ủy ban kiểm tra Trung ương đã yêu cầu Tổng cục Hải quan phải làm rõ việc chênh lệch giá giữa xe ô tô nhập khẩu biếu tặng với xe nhập kinh doanh thương mại, lý do chênh lệch.

Đồng thời, Văn phòng Chính phủ cũng đã có Công văn 3209/VPCP-KTTH truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Lê Minh Khái về việc xử lý thông tin nêu trên. Theo đó, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái giao Bộ Công an, Bộ Tài chính theo chức năng, nhiệm vụ và thẩm quyền được giao chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan khẩn trương, kiểm tra, xác minh thông tin. Trường hợp phát hiện vi phạm xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

Thông tin từ Tổng cục Hải quan, từ đầu năm 2021 hết quý 1/2022, qua quá trình rà soát trị giá hải quan đối với xe nhập khẩu diện quà biếu, tặng, cơ quan hải quan phát hiện hơn 1.013 chiếc xe, doanh nghiệp kê khai trị giá tính thuế chỉ 3.302 tỷ đồng. Tuy nhiên, căn cứ theo quy định, cơ quan hải quan xác định lại giá trị là 4.745 tỷ đồng, tổng số tiền chênh lệch là 1.443 tỷ đồng được nộp về ngân sách nhà nước.