Ngày 4/8, Hội nghị Ngoại trưởng Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) thường niên lần thứ 48 (AMM 48) đã khai mạc tại thủ đô Kuala Lumpur của Malaysia, với chương trình nghị sự chính xoay quanh những tranh chấp lãnh thổ trên Biển Đông.
Khai mạc hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 48 tại Malaysia
Tham gia diễn đàn an ninh cấp cao thường niên lần này là 10 quốc gia thành viên ASEAN, Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc và một số quốc gia khác. Đa số các đại biểu tham dự đều cho rằng, đây là cơ hội để họ “bày tỏ trực tiếp với Trung Quốc” những mối quan ngại về tình hình căng thẳng leo thang trong khu vực mà bắt nguồn từ những hành động đơn phương tuyên bố chủ quyền của Bắc Kinh trên Biển Đông.
Phát biểu khai mạc Hội nghị, Ngoại trưởng Malaysia Anifah Aman nhấn mạnh: "Trên hết, chúng ta phải cho thế giới thấy chúng ta giải quyết các vấn đề này một cách hòa bình và hợp tác. Chúng ta đã có sự khởi đầu tích cực. Nhưng chúng ra cần phải làm nhiều hơn".
AMM48 diễn ra trong bối cảnh Trung Quốc đang gia tăng các hoạt động trái phép trên Biển Đông như đẩy nhanh tốc độ cải tạo và xây dựng các cơ sở quân sự trên các đảo nhân tạo, đơn phương cấm đánh bắt cá, có kế hoạch thiết lập vùng nhận diện phòng không, mở tour du lịch, xây dựng thêm các giàn khoan lớn...
Trung Quốc hiện đã và đang cải tạo các rạn san hô thành đảo nhân tạo nhằm phục vụ cho những yêu sách trên vùng biển chiến lược, đồng thời tạo ra nguy cơ xung đột trong khu vực châu Á – Thái Bình Dương. “Cả Mỹ và các thành viên ASEAN đều quan ngại về quy mô, phạm vi, tốc độ và những tác động khác từ hoạt động cải tạo đất của Trung Quốc ở Biển Đông”, một quan chức Mỹ cho biết.
Trong khi đó, Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Lưu Chấn Dân ngày 3/8 cho biết, vấn đề tranh chấp trên Biển Đông nên tránh thảo luận tại khuôn khổ Hội nghị AMM 48. “Đây không phải là một diễn đàn thích hợp. Đây là diễn đàn để thúc đẩy hợp tác. Nếu Mỹ nêu vấn đề này thì chúng tôi sẽ phản đối” - ông Lưu Chấn Dân nói.
ASEAN và các nước đối tác trong khu vực như Nhật Bản, Mỹ, Australia đã nhiều lần lên tiếng quan ngại về việc Trung Quốc thay đổi hiện trạng trên Biển Đông. Do đó, đây được cho là một trong những chủ đề nóng tại AMM48.
Dự kiến hội nghị này sẽ công bố việc thiết lập đường dây nóng giữa ASEAN và Trung Quốc như một biện pháp tạm thời giúp giảm thiểu khả năng hiểu lầm và xảy ra xung đột trên Biển Đông.
Phương Anh (TH theo Vietnamplus, Vietnamnet, ANTĐ)