Lần theo địa chỉ mà một số người dân ở xã Lương Thông, huyện Thông Nông cung cấp, chúng tôi đã tìm đến xóm biên giới Việt Trung Nà Tềnh, xã Cần Nông, huyện Thông Nông vào một ngày cuối tuần giữa tháng 12, để mục sở thị cảnh người dân gùi nghiến qua bên kia Trung Quốc tiêu thụ.

Tại thời điểm có mặt, chúng tôi chứng kiến từng tốp, từng tốp phụ nữ rồng rắn gùi nghiến dạng thớt đi theo những con đường mòn để vượt biên. Theo tìm hiểu, tình trạng này đã diễn ra nhiều năm nay và hoạt động một cách công khai, nhưng hầu như không có cơ quan chức năng nào kiểm tra, ngăn chặn.

Một số người dân địa phương cho biết, cứ vào dịp cuối tuần, hàng chục phụ nữ thuộc xóm Nà Tềnh, lại bỏ ruộng nương đi gùi nghiến thuê theo đường tiểu ngạch. Chỉ mất khoảng 15 phút đi bộ là họ đã gùi được một chuyến sang đất Trung Quốc. Ở vùng biên này, do người dân vẫn thường xuyên qua lại giao lưu trao đổi hàng hóa với nhau, nên có ngày, một người có thể đi được hàng chục chuyến.

Người dân rồng rắn gùi nghiến thuê qua biên giới

Để truy tìm số gỗ nghiến mà người dân gùi thuê có nguồn gốc từ đâu, chúng tôi phải mất rất nhiều thời gian để tìm hiểu. Sau nhiều ngày, chúng tôi đã tìm được điểm tập kết nghiến trước khi được gùi qua biến giới. Điểm tập kết là ngôi nhà nằm trên đường vành đai biên giới, cách cầu Nậm Đông, xã Cần Nông hơn 500 mét. Đây là 1 căn nhà được xây bằng gạch đá, cách đường khoảng 10m. Xung quanh ngôi nhà có một số lối mòn lên núi hướng về phía biên giới Việt Trung thuộc xóm Nà Tềnh, xã Cần Nông. Nếu chỉ nhìn ở bên ngoài, ai cũng nghĩ nó đơn thuần chỉ là căn nhà của đồng bảo ở. Nhưng, thực chất đây lại là một địa điểm tập kết thớt nghiến được bày la liệt cả trong và ngoài căn nhà.

Trong vai những người đang tìm mua thớt nghiến, chúng tôi đã tiến lại ngôi nhà gọi. Mở cửa tiếp chúng tôi là một người đàn ông chừng ngoài 30 tuổi. Sau khi chúng tôi đề cập đến việc mua thớt nghiến, ngay lập tức người đàn ông này trả lời “Thớt nghiến ở đây không phải của chúng tôi, đã có người mua hết, nên không bán được cho người ngoài”.

Theo quan sát nhanh, bên trong ngôi nhà la liệt thớt nghiến với đủ loại kích thước khác nhau, cùng với đó là hàng chục phụ nữ đang chuẩn bị những miếng thớt nghiến cho lên lưng, để gùi qua biên giới tiêu thụ theo đường mòn nhỏ.

Theo tìm hiểu từ một số người dân địa phương, chủ ngôi nhà này tên Chiêu, được một người thuê trông giữ thớt nghiến sau khi nghiến được tập kết về đây. Thường ngày, ông Chiêu rất ít khi ở nhà vào ban ngày, chỉ chập tối ông mới về nhốt bò, cho lợn ăn. Nhưng, những dịp cuối tuần, ngôi nhà của ông Chiêu lại tấp nập cả ngày, do hàng chục người tụ tập về đây để gùi nghiến thuê.

Trao đổi với chúng tôi, một lãnh đạo xã Cần Nông, huyện Thông Nông cho biết: “Việc tập kết và gùi nghiến thuê vào mỗi dịp cuối tuần, chính quyền xã cũng nắm được tình hình, nhưng do địa hình phức tạp, nên khi tiến hành kiểm tra chúng tôi không phát hiện được gì. Hơn nữa, do cuộc sống của người dân ở địa phương này rất nghèo, nhiều khi thấy họ gùi nghiến qua biên giới, chúng tôi cũng phải nhắm mắt cho qua”.

Rừng nghiến bị tàn sát không thương tiếc trước sự bất lực của lực lượng chức năng tỉnh Cao Bằng

Ông Hoàng Phượng Vỹ, Chi cục trưởng Chi Cục kiểm lâm tỉnh Cao Bằng thừa nhận: “Những năm trước, việc người dân ở thôn Nà Tềnh, xã Cần Nông, huyện Thông Nông gùi nghiến thuê mang qua biến giới bán diễn biến rất phức tạp. Nhưng, thời gian gần đây, do lực lượng kiểm lâm kết hợp với bộ đội biên phòng thường xuyên tuần tra, tổ chức vây bắt, kết hợp với tuyên truyền nên tình trạng đã hạn chế rất nhiều. Thời gian tới, chúng tôi sẽ tăng cường hơn nữa công tác tuyên truyền, để người dân hiểu hơn về những việc làm trái pháp luật mà họ đang thực hiện”.

Hải Bình