Sự trở lại mạnh mẽ của các tổ chức tín dụng, tập đoàn bất động sản và doanh nghiệp tài chính đang tạo sức bật đáng kể cho kênh huy động vốn trung và dài hạn, bất chấp các áp lực về đáo hạn và môi trường lãi suất biến động.

Theo Báo cáo thị trường từ Hiệp hội Thị trường Trái phiếu Việt Nam (VBMA), trong tuần từ 11-15/8/2025, có 9 đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp, với tổng giá trị đạt 9.020 tỷ đồng. Tính chung từ đầu năm đến nay, thị trường ghi nhận 267 đợt phát hành, trong đó, 17 đợt ra công chúng (tổng 41.453 tỷ đồng) và 250 đợt phát hành riêng lẻ (281.688 tỷ đồng), nâng tổng giá trị huy động lên 323.141 tỷ đồng.

Việc các doanh nghiệp nhanh chóng quay lại thị trường trái phiếu, đặc biệt qua kênh phát hành riêng lẻ cho thấy niềm tin dần trở lại sau giai đoạn trầm lắng kéo dài trong năm 2023 và nửa đầu 2024. Các chuyên gia đánh giá rằng, trong bối cảnh lãi suất huy động duy trì ở mức thấp và thanh khoản hệ thống dồi dào, trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) đang trở thành công cụ tối ưu cho các doanh nghiệp có nhu cầu vốn dài hạn.

Các ngân hàng thương mại tiếp tục đóng vai trò trung tâm của thị trường trái phiếu năm nay. Trong 7 tháng đầu năm, nhóm ngân hàng đã mua lại trước hạn 110.109 tỷ đồng trái phiếu, chiếm 65,4% tổng giá trị mua lại.

Song song, họ cũng là nhóm phát hành tích cực nhất, với tỷ trọng lên tới 88,5% trong tổng giá trị phát hành tháng 7 (39.100 tỷ đồng), dù con số này đã giảm 61,6% so với tháng 6 là thời điểm các ngân hàng tăng tốc để đáp ứng chỉ tiêu an toàn vốn cuối quý.

Phần còn lại của năm 2025, các doanh nghiệp ngành bất động sản phải đáo hạn 51.681 tỷ đồng.

Ở chiều ngược lại, nhóm bất động sản vẫn đang đối mặt với áp lực tài chính lớn. Trong phần còn lại của năm 2025, thị trường sẽ có khoảng 97.968 tỷ đồng trái phiếu đến hạn, trong đó riêng nhóm bất động sản chiếm tới 52,8% (tương đương 51.681 tỷ đồng), vượt xa nhóm ngân hàng (27,3%).

Chỉ tính trong tuần từ ngày 18 - 24/8/2025, toàn thị trường có 3.275 tỷ đồng trái phiếu đến hạn. Trong đó, ngành bất động sản chiếm đến 2.900 tỷ đồng, tương đương khoảng 90% giá trị.

Một ví dụ trong số đó là CTCP Tập đoàn Savico (Tập đoàn Savico). Tính đến đầu tháng 8/2025, Tập đoàn Sovico đã hoàn tất mua lại hơn 2.100 tỷ đồng, trong đó có 10 lô trái phiếu riêng lẻ trị giá 1.100 tỷ đồng được tất toán chỉ trong tháng 7. Tuy nhiên, dư nợ trái phiếu của Sovico vẫn còn khoảng 14.600 tỷ đồng, tập trung đáo hạn trong năm 2025 - 2026.

Chỉ riêng trong tuần này (18 -24/8/2025) tập đoàn này sẽ phải đáo hạn đến 1.950 tỷ đồng cho các lô trái phiếu lần lượt: mã SVGL2023088 giá trị 300 tỷ đồng; SVGL2023089 giá trị 500 tỷ đồng; SVGL2023090 giá trị 300 tỷ đồng; SVGL2023091 giá trị 400 tỷ đồng; SVGL2023092 giá trị 450 tỷ đồng.

Hay, một doanh nghiệp khác cũng phải đáo hạn trong tuần phải kể đến như CTCP Đầu tư và Kinh doanh Nhà Khang Điền (KDH) với lô trái phiếu KDHH2225001 có giá trị phát hành 800 tỷ đồng. Đây là lô trái phiếu không chuyển đổi, không kèm chứng quyền và không có tài sản bảo đảm.

Trên thị trường trái phiếu, KDH đã không phát hành thêm trái phiếu nào trong năm 2025. Hiện tổng nợ phải trả của doanh nghiệp này khoảng 8.000 tỷ đồng, chủ yếu là vay ngân hàng và bảo lãnh cho công ty con, cho thấy chiến lược tài chính thận trọng hơn so với nhiều doanh nghiệp bất động sản cùng ngành.

Ngoài ra, áp lực tài chính còn thể hiện tại nhiều doanh nghiệp khác, một ví dụ điển hình khác là CTCP Bất động sản Hano‑Vid, doanh nghiệp này có tổng dư nợ trái phiếu lên đến 9.578 tỷ đồng, gần gấp đôi vốn chủ sở hữu. Trong tháng 7, công ty đã đàm phán thành công với trái chủ để gia hạn hàng loạt lô trái phiếu thêm 2 năm, đến tháng 7/2027, với lãi suất cố định 8,4%/năm.

Dù đây là giải pháp tạm thời giúp "giãn áp lực đáo hạn", nhưng xét trên hiệu quả kinh doanh (lợi nhuận sau thuế nửa đầu năm chỉ đạt 7,8 tỷ đồng), tình hình vẫn còn nhiều rủi ro nếu không cải thiện được dòng tiền hoạt động.

Tuy nhiên, nhìn chung xu hướng mua lại trái phiếu trước hạn cũng tiếp tục diễn ra mạnh mẽ. Trong tuần qua, doanh nghiệp đã mua lại 10.575 tỷ đồng trái phiếu, nâng tổng giá trị mua lại từ đầu năm lên 168.433 tỷ đồng, tăng gần 47% so với cùng kỳ năm 2024.

Trong khi đó, Ngân hàng TMCP SHB đã thông qua kế hoạch phát hành tối đa 5.000 tỷ đồng trái phiếu riêng lẻ trong quý III, với kỳ hạn 7 năm, lãi suất kết hợp giữa cố định và thả nổi.

Vinhomes cũng dự kiến phát hành 8.000 tỷ đồng trái phiếu có tài sản đảm bảo, kỳ hạn từ 39 - 42 tháng. Ngân hàng TMCP Việt Á (VAB) lên kế hoạch phát hành công chúng đợt đầu tiên trong năm với tổng giá trị 300 tỷ đồng, là trái phiếu chuyển đổi kỳ hạn 7 năm, lãi suất khởi điểm 7,6%/năm.

Trong tuần, 2.900 tỷ đồng trái phiếu ngành bất động sản phải đáo hạn, chiếm 90% tổng giá trị.

Trên thị trường thứ cấp, giá trị giao dịch TPDN riêng lẻ trung bình mỗi ngày đạt 6.067 tỷ đồng, tăng gần 49% so với tuần trước. Lũy kế từ đầu năm, tổng giao dịch đã lên tới 805.862 tỷ đồng, mức cao nhất kể từ khi thị trường được thống kê theo hướng minh bạch hóa sau Nghị định 65/2022.

Các nhà đầu tư tổ chức như quỹ đầu tư, công ty bảo hiểm và ngân hàng tiếp tục dẫn dắt thanh khoản. Trong tuần, An Thịnh Group, SHB và TPBank là ba tổ chức có khối lượng trái phiếu giao dịch cao nhất, với giá trị lần lượt là 2.349 tỷ đồng, 2.207 tỷ đồng và 2.041 tỷ đồng.

Về lãi suất, nhóm tổ chức tín dụng phát hành trong tháng 7 với mức lãi suất trung bình 5,64%, trong khi nhóm phi ngân hàng phát hành với mức 9,31%, phản ánh sự phân hóa rõ nét về mức độ tín nhiệm và rủi ro của các đơn vị phát hành. Kỳ hạn bình quân dao động 4 – 4,5 năm.

Trái ngược với TPDN, thị trường trái phiếu Chính phủ (TPCP) có dấu hiệu chững lại trong tuần qua. Dù Kho bạc Nhà nước gọi thầu 12.000 tỷ đồng, nhưng chỉ huy động được 3.680 tỷ đồng, tỷ lệ trúng thầu thấp nhất 3 tháng gần đây. Lãi suất trúng thầu kỳ hạn 10 năm và 15 năm tăng nhẹ lên 2,54% và 2,75%, nhưng vẫn kém hấp dẫn hơn so với mức sinh lời từ TPDN.

Tính đến ngày 13/8, TPCP đã huy động được 235.154 tỷ đồng, đạt 47% kế hoạch năm. Trên thị trường thứ cấp, giao dịch TPCP tuần qua đạt 103.154 tỷ đồng, tăng 20,5%, với Repo (hợp đồng/thỏa thuận mua lại) chiếm hơn 27.700 tỷ đồng (tăng 55,3%). Dù khối ngoại bán ròng 238 tỷ đồng trong tuần, tính chung từ đầu năm vẫn ghi nhận mua ròng hơn 2.700 tỷ đồng.

Thị trường TPDN đang cho thấy những điểm sáng rõ nét trong nửa cuối năm 2025, với thanh khoản cải thiện, hoạt động phát hành sôi động trở lại và sự vào cuộc tích cực từ các tổ chức tín dụng. Tuy nhiên, rủi ro vẫn hiện hữu từ tỷ giá, lãi suất USD tăng cao đến áp lực đáo hạn tập trung vào nhóm doanh nghiệp bất động sản.