Nhiều chung cư thu phí nhưng không xuất hóa đơn cho cư dân

Theo khảo sát thực tế tại nhiều chung cư ở Tp.HCM, tình trạng thu phí quản lý, phí dịch vụ mà không xuất hóa đơn cho cư dân diễn ra phổ biến. Các đơn vị quản lý – dù là doanh nghiệp trong hay ngoài nước – thường chỉ gửi thông báo thu phí qua giấy, email hoặc ứng dụng như Zalo, yêu cầu cư dân thanh toán mà không kèm theo hóa đơn hay phiếu thu chính thức.

Tại chung cư Hưng Ngân ở quận 12, các cư dân cho hay mỗi tháng ban quản lý chung cư sẽ gửi thông báo thu phí với đơn giá 4.400 đồng/m², phí gửi ô tô từ 750.000 – 900.000 triệu đồng/xe, xe máy 60.000 – 80.000 đồng/xe và tiền nước theo định mức...

Riêng tiền điện sẽ tính theo chỉ số công tơ và thanh toán trực tiếp với ngành điện. Anh N.L., cư dân tại chung cư này, cho biết mỗi tháng chị chỉ chuyển khoản đến tài khoản mà ban quản lý cung cấp chứ không nhận lại hóa đơn nào từ phía ban quản lý của chung cư.

Tại chung cư Chương Dương Home ở Tp.Thủ Đức, anh S.Đ cư dân tại chung cư này cho biết, mỗi tháng đều được ban quản lý tòa nhà là Công ty CP Chương Dương gửi cho một văn bản thông báo thanh toán phí.

Trong đó, bao gồm phí quản lý, tiền nước và phí gửi xe. Cư dân có thể thanh toán bằng tiền mặt hoặc chuyển khoản qua số tài khoản của doanh nghiệp.

Theo anh S.Đ., sau khi đóng tiền, cư dân không nhận được email xác nhận đã thanh toán và phiếu thu.

Cách thức thu phí quản lý tương tự cũng được Công ty CP Chương Dương áp dụng tại các chung cư khác do đơn vị này quản lý.

Cũng theo anh N.V.D. (ngụ chung cư 4S Linh Đông, Tp.Thủ Đức) cũng khẳng định chưa bao giờ nhận được hóa đơn các loại dịch vụ như phí quản lý, tiền nước, tiền gửi xe dù tháng nào cũng đóng "đều đều" cho ban quản lý chung cư.

Tại một số chung cư khác, khi được hỏi, tất cả người dân đều trả lời chưa bao giờ được xuất hóa đơn dù tháng nào cũng đóng phí quản lý, tiền nước, tiền giữ xe.

Ban quản trị chung cư có phải xuất hóa đơn và nộp thuế?

Mới đây, Chi cục Thuế huyện Bình Chánh, Tp.HCM (nay là Đội Thuế huyện Bình Chánh) ban hành quyết định xử phạt Ban quản trị chung cư Conic Đông Nam Á hơn 119 tỉ đồng vì trốn thuế hơn 453 triệu đồng qua việc không lập 7.260 tờ hóa đơn khi cung cấp dịch vụ cho cư dân.

Đội Thuế huyện Bình Chánh cho biết, mức phạt nặng nhất đối với hành vi bán hàng không lập hóa đơn. Theo điều 52 Luật Xử phạt vi phạm hành chính, được sửa đổi, bổ sung năm 2020, việc xử phạt với hành vi bán hàng không lập hóa đơn sẽ tính trên từng tờ hóa đơn.

Tờ thứ nhất mức phạt 15 triệu đồng. Từ tờ thứ hai áp dụng một tình tiết tăng nặng là vi phạm nhiều lần với mức phạt 16,5 triệu đồng/tờ.

Với hành vi không lập 7.260 tờ hóa đơn khi thu các khoản từ hoạt động quản lý nhà chung cư, Đội Thuế huyện Bình Chánh đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính với tổng số tiền 119,8 tỉ đồng.

Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng việc áp dụng quy định trên với Ban quản trị là chưa phù hợp. Một lãnh đạo doanh nghiệp bất động sản nhận định: "Gần như 100% các Ban quản trị chung cư hiện nay không xuất hóa đơn. Việc xử phạt như trường hợp Conic Đông Nam Á đang khiến nhiều Ban quản trị lo ngại, bởi lẽ Ban quản trị không phải doanh nghiệp, không có chức năng kinh doanh, và hoạt động trên nguyên tắc phi lợi nhuận".

Thực tế, Ban quản trị chỉ đại diện cư dân thu hộ, chi hộ các khoản phí nhằm phục vụ vận hành tòa nhà. Do không phải là đơn vị cung cấp dịch vụ theo nghĩa thương mại, họ không thể xuất hóa đơn như một doanh nghiệp thông thường. Nếu buộc phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp, thì đó chẳng khác nào bắt cư dân tự đóng thuế cho chính các khoản phí mà họ đã góp để phục vụ cuộc sống của mình.

Vụ việc này đang mở ra nhiều tranh luận pháp lý, đòi hỏi cơ quan chức năng sớm có hướng dẫn cụ thể, tránh tình trạng hiểu sai quy định và gây áp lực pháp lý không đáng có cho các Ban quản trị chung cư.