Dự án hệ thống cấp nước KKT Vũng Áng được phê duyệt từ năm 2012 với tổng mức đầu tư 4.415 tỷ đồng, do Công ty CP Đầu tư & phát triển Vũng Áng (Hoành Sơn Group) làm chủ đầu tư. Hệ thống gồm nhiều hạng mục quan trọng: hồ chứa nước Rào Trổ, đập dâng Lạc Tiến, tuyến tuynel và kênh dẫn nước về hồ Thượng Sông Trí, cống ngăn mặn Kỳ Hà, nhà máy nước Kỳ Thịnh và mạng lưới ống dẫn nước tới các khu công nghiệp, khu dân cư.

Mục tiêu của dự án là đảm bảo nguồn nước ổn định cho KKT Vũng Áng – nơi tập trung nhiều tổ hợp công nghiệp lớn như Formosa Hà Tĩnh, đồng thời phục vụ nhu cầu dân sinh và góp phần ngăn mặn, giữ ngọt cho vùng Nam Hà Tĩnh.

Theo báo cáo của chủ đầu tư và UBND tỉnh Hà Tĩnh, dự án đã hoàn thành một số hạng mục cơ bản. Đập dâng Lạc Tiến, tuyến tuynel và kênh dẫn nước về hồ Thượng Sông Trí đã được xây dựng; một đơn nguyên nhà máy nước Kỳ Thịnh với công suất khoảng 40.000 m³/ngày đêm đi vào vận hành; hệ thống trung chuyển tạm thời đã cấp nước cho Formosa Hà Tĩnh và một số doanh nghiệp khác. Tổng giá trị thực hiện đạt trên 2.000 tỷ đồng, đáp ứng phần nào nhu cầu cấp nước trước mắt của khu công nghiệp.

Tuy nhiên, nhiều hạng mục trọng yếu vẫn còn dang dở. Hồ chứa nước Rào Trổ – được ví như “trái tim” của dự án – chưa thể tích nước do vướng giải phóng mặt bằng và công tác tái định cư. Việc chậm trễ trong chuyển đổi đất rừng, đất nông nghiệp và sự chưa đồng thuận của một số hộ dân đã kéo dài tiến độ các hạng mục liên quan.

Ngoài ra, cống ngăn mặn Kỳ Hà và mạng lưới đường ống chính vẫn chưa được triển khai đồng bộ, tạo ra rủi ro trong việc cấp nước liên tục và ổn định cho KKT.

Trước thực trạng chậm tiến độ, dự án đã được đưa vào kế hoạch thanh tra chuyên đề của Chính phủ đối với các công trình có nguy cơ thất thoát, lãng phí hoặc hiệu quả thấp.

Trước đó, UBND tỉnh Hà Tĩnh cũng nhiều lần tổ chức họp chuyên đề, yêu cầu các sở, ngành và doanh nghiệp phối hợp tháo gỡ vướng mắc. Lãnh đạo tỉnh nhấn mạnh dự án cấp nước Vũng Áng là công trình trọng điểm, cần sớm hoàn thành để phục vụ phát triển kinh tế – xã hội của khu vực. Việc giải quyết đồng bộ các khó khăn về mặt bằng, thủ tục pháp lý, kỹ thuật và nguồn vốn được coi là yếu tố then chốt để đưa dự án về đúng quỹ đạo.

Hiện nay, sự phát triển của KKT Vũng Áng càng làm tăng áp lực hoàn thành hệ thống cấp nước. Nhu cầu nước sạch cho các nhà máy, khu dân cư và việc kiểm soát xâm nhập mặn ngày càng cấp bách. Việc trì hoãn không chỉ ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất mà còn tác động đến niềm tin của nhà đầu tư, đồng thời làm giảm hiệu quả đầu tư công – tư trong các dự án hạ tầng trọng điểm.