Sau khi được “nâng cấp” trở thành thành phố đảo đầu tiên của Việt Nam chưa lâu thì UBND Phú Quốc cũng đã có cảnh báo về tình trạng phân lô, bán nền tràn lan trên địa bàn.

Trong văn bản số 271/TB-UBND, UBND TP Phú Quốc cho biết, thời gian qua xảy ra nhiều vi phạm trong việc quản lý, sử dụng đất đai trên địa bàn thành phố, đặc biệt là tình trạng lấn chiếm đất Nhà nước quản lý và đất rừng.

Ngoài ra còn có tình trạng một số cá nhân, tổ chức tự ý phân lô, tách thửa, chuyển mục đích sử dụng đất, làm nhà không phép, san lấp, làm đường, kéo lưới điện dẫn đến nguy cơ hình thành những khu dân cư tự phát.

Theo UBND TP Phú Quốc, việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất trái quy định khiến công tác quản lý đất đai gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là khi số lượng giao dịch tăng cao từ sau khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành nghị quyết thành lập TP Phú Quốc và các phường trực thuộc.

Do đó, theo yêu cầu của UBND TP Phú Quốc, Chủ tịch UBND các xã, phường trên địa bàn cần tăng cường công tác quản lý, kiểm tra, ngăn chặn kịp thời và xử lý dứt điểm các trường hợp vi phạm pháp luật về đất đai, xây dựng, lâm nghiệp, đặc biệt là hành vi lấn chiếm đất Nhà nước quản lý, đất rừng, sử dụng đất không đúng mục đích...

Các cơ quan quản lý cần tuyên truyền, vận động và hỗ trợ người dân trước khi giao dịch cần tìm hiểu kỹ tính pháp lý của đất, tìm hiểu thông tin quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất..., tránh để xảy ra tranh chấp, khiếu nại.

Các cá nhân, tổ chức muốn nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất cần tìm hiểu và xác định thửa đất đó có phù hợp với nhu cầu sử dụng của mình hay không.

Các cá nhân, tổ chức nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất không có giấy tờ, đất không rõ nguồn gốc, đất chưa được Nhà nước cấp giấy chứng nhận, đất chưa đủ điều kiện thực hiện các quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho, thế chấp quyền sử dụng đất, góp vốn bằng quyền sử dụng đất theo Luật Đất đai năm 2013 sẽ bị xử phạt theo quy định.

Trong 4 năm gần đây, UBND tỉnh Kiên Giang, cùng UBND TP Phú Quốc liên tục có văn bản cảnh báo về tình trạng phân lô, tách thửa tràn lan trên địa bàn.

Theo đó, trong năm 2018, trước thông tin Phú Quốc được quy hoạch trở thành đặc khu kinh tế, hàng loạt dự án phân lô, tách thửa được ra đời. Trước tình trạng này, tháng 5/2018, UBND tỉnh Kiên Giang đã có công văn chỉ đạo tạm dừng các hoạt động phân lô bán nền, tách thửa, chuyển mục đích sử dụng đất tại huyện Phú Quốc.

Theo UBND tỉnh, quyết định này được đưa ra trong thời điểm tình hình vi phạm trong quản lý, sử dụng đất đai tại huyện Phú Quốc diễn biến phức tạp theo tin quy hoạch đặc khu, nhất là tình trạng chuyển nhượng, chuyển quyền sử dụng đất trái pháp luật, lấn chiếm đất rừng, tự ý phân lô, tách thửa, tự ý chuyển nhượng quyền sử dụng đất, san lấp, xây dựng trái phép.

Tỉnh còn nhìn nhận tình trạng đầu cơ gây sốt đất tăng giá đột biến để trục lợi diễn biến khó lường, gây khó khăn cho công tác quản lý Nhà nước về đất đai trên địa bàn và ảnh hưởng lớn đến quy hoạch tổng thể phát triển huyện đảo Phú Quốc, nhất là từ khi có chủ trương thành lập đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt Phú Quốc.

Đến tháng 6/2020, UBND tỉnh Kiên Giang tiếp tục có chỉ đạo về việc tạm dừng tách thửa, chuyển mục đích sử dụng đất đối với từng loại đất trên địa bàn Phú Quốc.

Theo lý giải của UBND tỉnh, nguyên nhân là do tình trạng phân lô tách thửa tràn lan lại tiếp tục có diễn biến phức tạp, nhất là tình trạng chuyển nhượng quyền sử dụng đất trái quy định pháp luật, gây khó khăn trong công tác quản lý đất đai.

Tại Kết luận của Thanh tra Chính phủ về công tác quản lý đất đai mới đây cũng khẳng định, thời điểm từ năm 2016 đến tháng 6/2018, UBND huyện Phú Quốc và UBND các xã, thị trấn trực thuộc huyện này buông lỏng quản lý về đất đai, về trật tự xây dựng đô thị, dẫn tới nhiều tổ chức, cá nhân xây dựng hạ tầng trái phép trên đất nông nghiệp nhằm mục đích phân lô, tách thửa đất nông nghiệp sau đó chuyển nhượng.

Trong thời gian này, Sở Tài nguyên và môi trường tỉnh Kiên Giang đã cho phép tách hơn 17.800 thửa đất nông nghiệp diện tích dưới 500m2trên địa bàn đảo Phú Quốc. Việc cho phép phân lô tách thửa tràn lan đã thổi bùng cơn sốt giá đất chưa từng thấy trên địa bàn Phú Quốc. Từ đây hình thành hàng trăm khu dân cư tự phát.

Thanh tra Chính phủ cũng đề nghị UBND tỉnh Kiên Giang chỉ đạo các cơ quan chức năng thực hiện các bước theo quy định của pháp luật để xem xét thu hồi chủ trương đầu tư, thu hồi đất đối với 43 dự án (chủ yếu ở Phú Quốc) đầu tư chậm tiến độ nhiều năm.

Có thể nhận thấy, thời gian qua mỗi khi Phú Quốc đón thông tin quy hoạch thì tình trạng phân lô tách thửa tràn lan lại bùng phát.

Giải thích về hiện tượng này, chuyên gia bất động sản Phan Đình Vĩnh cho rằng, do đặc điểm là đảo du lịch nổi tiếng có nhiều tiềm năng, quỹ đất tương đối rộng, hoang sơ,... nên mỗi khi có thông tin quy hoạch, giới đầu cơ bất động sản lại tranh thủ đón “sóng”, bằng việc phân lô tách thửa.

Theo ông Vĩnh, Phú Quốc nên có quy hoạch chi tiết, nơi nào được phân lô tách thửa, nơi nào không được. Trong trường hợp, khu vực quy hoạch không được tách thửa, mà nhà đầu tư vẫn cố tình vi phạm, thì phải có mức xử phạt nặng, đủ sức răn đe để bảo vệ cảnh quan đô thị Phú Quốc.