Kinh tế Ukraine đang trong giai đoạn suy thoái. Chính vì phụ thuộc kinh tế quá nhiều vào Nga khiến Ukraine lao đao trong những tháng gần đây khi quan hệ 2 nước “cơm chẳng lành, canh chẳng ngọt”.
Khủng hoảng chính trị khiến kinh tế Ukraine lâm vào tình trạng khó khăn
Kim ngạch xuất khẩu của Ukraine giảm 19% so với cùng kỳ năm ngoái và được dự báo tiếp tục giảm. Ví dụ điển hình nhất cho thấy hoạt động xuất khẩu của Ukraine đang gặp khó khăn đó là Antonov – công ty chuyên sản xuất máy bay. Khi quan hệ quân sự với Nga – Ukraine bị gián đoạn, Antonov lập tức khó khăn. Công ty này thiệt hại tới 150 triệu USD khi bị hủy đơn hàng 148 máy bay cho Không quân Nga.
Không chỉ có vậy, GDP của Ukraine đã giảm gần 5% so với 1 năm trước và được dự báo sẽ tiếp tục giảm. Doanh số bán lẻ giảm mạnh nhất kể từ khủng hoảng tài chính. Trong khi đó, sản lượng công nghiệp cũng “lao dốc không phanh”.
Nỗi lo ngại lớn nhất là đồng nội tệ của Ukraine. Bất chấp những biện pháp can thiệp của chính phủ, đồng hryvnia đang được giao dịch ở gần mức thấp kỷ lục. Kéo theo đó là dòng vốn ồ ạt bị rút ra khỏi Kiev. Chỉ riêng ngày 19/9 vừa qua, hryvnia giảm 11%, giảm mạnh nhất từ trước đến nay khi Kiev không thể ngăn dòng tiền bốc hơi.
Lạm phát của Ukraine hiện trên 14% và dự báo sẽ tăng mạnh trong vài tháng tới nếu đồng hryvnia tiếp tục mất giá.
Thêm vào đó, tình hình tài khóa của Ukraine cũng đang trong tình trạng rất nguy kịch. Để bảo vệ đồng hryvnia, dự trữ ngoại tệ của Kiev đã cạn kiệt. Ukraine chỉ có thể tiếp cận với nguồn tiền trợ giúp của IMF để có thể duy trì trật tự trên thị trường ngoại hối.
Trong khi đó, nợ công tiếp tục tăng khi chính quyền Ukraine dốc sức để duy trì hệ thống ngân hàng trước ảnh hưởng của chiến sự, căng thẳng ngoại giao. Nhiều chuyên gia cho rằng, nếu cuộc khủng hoảng ở Ukraine diễn biến xấu hơn nữa, không loại trừ khả năng Ukraine sẽ rơi vào tình trạng vỡ nợ.
Theo Fitch, tỷ lệ nợ chính phủ/GDP đã tăng gấp 4 lần kể từ năm 2008, phản ánh tình trạng đồng nội tệ mất giá, thâm hụt ngân sách, tốc độ tăng trưởng thấp và những khoản chi phí phát sinh như tái cơ cấu các ngân hàng hay khoản nợ phải của Naftogaz. Nền kinh tế Ukraine có tỷ lệ đôla hóa cao và dễ bị tác động bởi tỷ giá và do đó khả năng trả nợ của chính phủ, bảng cân đối kế toán của các ngân hàng và nền kinh tế nói chung rất dễ bị tổn hại.
Goldman Sachs dự báo, GDP của Ukraine giảm 8% trong năm nay, tỷ lệ nợ công trên GDP có thể lên 70% trong năm nay và 77% vào năm sau, vượt ngưỡng “ổn định” nợ công của Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF). Hồi đầu năm, IMF cam kết sẽ cấp cho Ukraine khoản vay 17 tỷ USD tuy nhiên mới đây quỹ này dự báo Ukraine có thể phải cần 19 tỷ USD hoặc hơn nữa nếu khủng hoảng tiếp diễn.
P.A (Th)