Thêm 1 ngân hàng mua công ty chứng khoán

Theo thông tin từ Ngân hàng Public Việt Nam, vào ngày 19/2/2024, nhà băng này đã ký kết thỏa thuận với Ngân hàng Đầu tư RHB (Malaysia) về việc nhận chuyển nhượng 100% phần vốn góp trong Công ty TNHH Chứng khoán RHB Việt Nam.

Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) vào đầu tháng 6 vừa qua đã có văn bản chấp thuận giao dịch chuyển nhượng này. Public Bank Viet Nam cho biết, các thủ tục chuyển nhượng dự kiến hoàn thành trong quý III/ 2024.

Công ty Chứng khoán RHB Việt Nam mới đây cũng đã đổi tên thành Công ty TNHH Chứng khoán Ngân hàng Public Việt Nam (PBSV).

Ngay trước khi Public Bank Viet Nam ký kết thoả thuận nhận chuyển nhượng, Chủ tịch Hội đồng thành viên của PBSV, ông Syed Ahmad Taufik Albar đã có đơn từ nhiệm khỏi vị trí này. Ông Chan Kong Ming được bổ nhiệm làm Chủ tịch Hội đồng thành viên PBSV ngay sau đó.

Trong một số năm gần đây, nhiều ngân hàng có xu hướng thâu tóm, gia tăng sở hữu tại các công ty chứng khoán. Tháng 4 vừa qua, Ngân hàng TMCP Đông Nam Á (SeABank) đã lên kế hoạch góp vốn, mua cổ phần vào Công ty Chứng khoán ASEAN với tỷ lệ sở hữu dự kiến đạt mức tối đa 100%.

Tháng 10/2023, Ngân hàng TMCP Phát triển TP. HCM (HDBank) công bố chi 800 tỷ đồng mua tối đa 30% cổ phần tại Công ty Chứng khoán HD. Trước đó trong năm 2022, Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) cũng đã mua lại Công ty Chứng khoán ASC, đổi tên thành Công ty Chứng khoán VPBank (VPBankS).

Đại diện các nhà băng cho rằng, việc mua cổ phần của 1 công ty chứng khoán sẽ tạo cơ hội cho ngân hàng mở rộng hoạt động, đa dạng hóa các nhóm sản phẩm dịch vụ, bán chéo sản phẩm và đa dạng hóa hệ thống kênh phân phối cho các nhóm đối tượng khách hàng, đặc biệt là khách hàng cá nhân, đa dạng hóa hoạt động đầu tư, từ đó đa dạng hóa doanh thu và tối ưu hóa vốn góp của cổ đông.

Ngoài các thương vụ nêu trên, hiện số lượng ngân hàng nắm giữ tỷ lệ sở hữu ở mức chi phối hoặc tuyệt đối tại công ty chứng khoán là không ít. Đơn cử như Công ty Chứng khoán Kỹ Thương (TCBS), công ty con với tỷ lệ sở hữu 100% của Ngân hàng TMCP Kỹ Thương (Techcombank); Công ty Chứng khoán ACB (ACBS) với tỷ lệ sở hữu 100% của Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB); Công ty Chứng khoán Vietcombank (VCBS) với tỷ lệ sở hữu 100% của Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank); Công ty Chứng MB (MBS) với tỷ lệ sở hữu 79,7% của Ngân hàng Quân đội (MB); Công ty Chứng khoán BIDV (BSC) với tỷ lệ sở hữu 51,96% của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV);…

Theo các chuyên gia, các nhà băng thường đặt mục tiêu trở thành tập đoàn tài chính đa ngành. Các công ty chứng khoán trực thuộc ngân hàng được cho là có lợi thế hơn về nguồn vốn (từ ngân hàng mẹ), giúp tăng cường sự hậu thuẫn về tài chính cũng như có sẵn tệp khách hàng rộng lớn.

PBSV chìm trong thua lỗ

Quay lại thương vụ Public Bank Viet Nam mua Công ty PBSV, đây là lần thứ 2 công ty chứng khoán này đổi chủ cũng như đổi tên. Năm 2019, RHB Investment Bank Berhad đã mua lại cổ phần của PBSV, sở hữu bởi nhóm cổ đông bao gồm bà Chu Thị Phương Dung (42,9%), bà Trương Lan Anh (5,1%) và Công ty cổ phần Môi giới bảo hiểm Việt Quốc (3%), từ đó gia tăng tỷ lệ sở hữu sau giao dịch lên mức tối đa 100%.

PBSV hiện có mức vốn điều lệ 135 tỷ đồng, thuộc nhóm có vốn khá nhỏ trong bối cảnh cuộc đua tăng vốn của công ty chứng khoán liên tục diễn ra trong nhiều năm nay. Quy mô hoạt động nhỏ, tình hình kinh doanh của PBSV cũng không mấy khả quan khi đã có tới 4 năm liên tiếp thua lỗ từ 2020-2023.

Mức lỗ nặng nhất mà PBSV ghi nhận là lỗ gần 7,6 tỷ đồng trong năm 2022, cũng là giai đoạn thị trường chứng khoán có nhiều diễn biến xấu, không thuận lợi. 4 năm thua lỗ đã đánh bay khoảng 22 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế chưa phân phối của PBSV, chiếm đến 50% lợi nhuận sau thuế chưa phân phối ghi nhận tại cuối năm 2020.

Gần đây nhất, trong quý I/2024, PBSV tiếp tục báo lỗ sau thuế gần 5 triệu đồng. Tuy nhiên, khoản lỗ đã thu hẹp dần so với mức lợi nhuận âm hơn 1,3 tỷ đồng cùng kỳ năm 2023.

Báo cáo tài chính cho thấy nguồn thu chủ yếu của PBSV đến từ nghiệp vụ cho vay ký quỹ và môi giới chứng khoán. Trong quý I, lãi từ các khoản cho vay và phải thu đạt hơn 2,3 tỷ đồng, chiếm hơn 54% doanh thu hoạt động của PBSV. Doanh thu từ môi giới chứng khoán đạt gần 989 triệu đồng, chiếm 23% doanh thu hoạt động.

Dư nợ cho vay ký quỹ của PBSV tính đến cuối quý I/2024 là hơn 80 tỷ đồng, tăng 7% so với thời điểm đầu năm 2024. Cho vay hoạt động ứng trước tiền bán của khách là hơn 25,4 tỷ đồng, tăng gấp 2,9 lần đầu năm.

PBSV hiện có 1 khoản tiền gửi kỳ hạn 6 tháng đến 1 năm tại Public Bank Việt Nam vơi sgias trị 67 tỷ đồng, lãi suất dao động từ 5,14%/năm đến 5,56%/năm.