Dự án trước khi “khai tử” hình thức BT

Tháng 5/2020, đường giao thông nội bộ đô thị nối Tỉnh lộ 514 và Quốc lộ 47C, huyện Triệu Sơn chính thức được khởi công. Tuyến đường có tổng chiều dài khoảng hơn 2,7km, được thực hiện theo hình thức đối tác công tư, loại hợp đồng BT (xây dựng - chuyển giao) với tổng mức đầu tư trên 79 tỷ đồng, đi qua các xã Minh Dân, Minh Châu, thị trấn Triệu Sơn (huyện Triệu Sơn).

Dự án tuyến đường giao thông theo hình thức hợp đồng BT kể trên cũng là một trong những dự án cuối cùng được thực hiện trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa cũng như cả nước, trước khi Luật đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP) được Quốc hội thông qua (hiệu lực từ 1/1/2021), trong đó đã loại bỏ loại hợp đồng BT (xây dựng – chuyển giao) do có nhiều bất cập, nguy cơ cao gây thất thoát lớn tài sản Nhà nước.

Theo tìm hiểu, trước khi loại hình hợp đồng BT được khai tử, ngày 5/2/2018, Liên danh Công ty CP xây dựng Tiến Đạt - Công ty CP Việt Thanh đã gửi tờ trình tới UBND tỉnh Thanh Hóa về việc đề xuất dự án đầu tư xây dựng công trình đường giao thông nối đường Tỉnh 514 và Quốc lộ 47C, huyện Triệu Sơn theo hình thức hợp đồng xây dựng – chuyển giao (BT).

Sau đó, ngày 18/1/2019, Liên danh Công ty CP xây dựng Tiến Đạt - Công ty CP Việt Thanh có báo cáo nghiên cứu khả thi dự án và được UBND tỉnh Thanh Hóa phê duyệt tại quyết định số 323/QĐ-UBND. Tới ngày 13/5/2019, UBND tỉnh Thanh Hóa có văn bản số 5671/UBND-CN về việc ủy quyền phê duyệt danh sách nhà đầu tư đáp ứng yêu cầu kỹ thuật dự án đường giao thông nối Tỉnh lộ 514 và Quốc lộ 47C huyện Triệu Sơn theo hình thức PPP (hợp đồng BT), Quyết định số 2898/QĐ-UBND ngày 15/5/2019 của chủ tịch UBND huyện Triệu Sơn về việc phê duyệt nhà đầu tư đáp ứng yêu cầu kỹ thuật dự án Đường giao thông nối Tỉnh lộ 514 và Quốc lộ 47C huyện Triệu Sơn theo hình thức PPP (hợp đồng BT).

Ngày 10/6/2019, UBND tỉnh Thanh Hóa đã có Quyết định số 2209, phê duyệt kết quả lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án Đường giao thông nối Tỉnh lộ 514 và Quốc lộ 47C, huyện Triệu Sơn theo hình thức đối tác công tư (hợp đồng BT).

Theo đó, Liên danh Công ty Cổ phần xây dựng Tiến Đạt - Công ty Cổ phần Việt Thanh (địa chỉ số 4/2 đường Nguyễn Hiệu, phường Đông Hương, Tp.Thanh Hóa) hay gọi là Công ty TNHH BT Triệu Sơn đã được lựa chọn, chỉ định là nhà đầu tư thực hiện dự án.

Với phương án thực hiện dự án xây dựng hơn 2,7 km tuyến đường giao thông nội đô thị nối Tỉnh lộ 514 với Quốc lộ 47C, tỉnh Thanh Hóa dự kiến sẽ đối ứng bằng 5 khu đất với tổng diện tích lên tới gần 28ha tại huyện Triệu Sơn, để sử dụng làm vốn đối ứng thanh toán cho dự án BT.

Cụ thể, khu đất số 1 thuộc quy hoạch Khu dân cư mới Nam Đồng Nẫn 1, thị trấn Triệu Sơn có diện tích khoảng 6,8ha; khu đất số 2 thuộc quy hoạch Khu dân cư Nam Đồng Nẫn 2, thị trấn Triệu Sơn diện tích khoảng 6ha; khu đất số 3 thuộc quy hoạch Khu dân cư mới Nam Cống Chéo, xã Minh Dân, huyện Triệu Sơn diện tích khoảng 5,6ha; Khu đất số 4 thuộc quy hoạch Khu dân cư mới Nam Đồng Thiều, xã Minh Dân, huyện Triệu Sơn diện tích khoảng 6,4ha; khu đất số 5 thuộc quy hoạch Khu dân cư mới thôn 5, xã Dân Lý, huyện Triệu Sơn diện tích khoảng 2,9ha.

"Đảo hướng" kịp thời

Trên cơ sở hợp đồng BT ký kết, ngày 27/11/2020, UBND tỉnh Thanh Hóa giao đất đợt 1 cho liên doanh nhà thầu là Công ty TNHH BT Triệu Sơn với tổng diện tích 198.998,8m2 (gần 20ha), tại các Quyết định số 5086/QĐ-UBND, Quyết định số 5085/QĐ-UBND, Quyết định 5084/QĐ- UBND.

Cụ thể, tại Quyết định 5084/QĐ-UBND, tỉnh Thanh Hóa giao đất đợt 1 với tổng diện tích là 64.568,7m2 (34.628,8m2 đất ở, 29.939,9m2 đất hạ tầng kỹ thuật) cho Công ty TNHH BT Triệu Sơn để thực hiện dự án Khu dân cư mới Nam Đồng Nẫn 2 tại thị trấn Triệu Sơn; tại Quyết định số 5085/QĐ-UBND, tỉnh Thanh Hóa giao đất đợt 1 cho Công ty TNHH BT Triệu Sơn để thực hiện dự án Khu dân cư mới Nam Đồng Nẫn 1 tại thị trấn Triệu Sơn với tổng diện tích: 80.223,7m2 (45.970,4m2 đất ở, 34.253,3m2 đất hạ tầng kỹ thuật); và tại Quyết định số 5086/QĐ-UBND, tỉnh Thanh Hóa giao đất đợt 1 cho Công ty TNHH BT Triệu Sơn để thực hiện dự án Khu dân cư mới Nam Cống Chéo tại thị trấn Triệu Sơn với tổng diện tích: 54.206,4m2 (34.029,3m2 đất ở, 20.177,1m2 đất hạ tầng kỹ thuật). Còn lại 2 trong 5 khu đất dự kiến thanh toán đối ứng cho Công ty TNHH BT Triệu Sơn vẫn chưa được bàn giao.Tuy nhiên, tới ngày 11/5/2023 vừa qua, tỉnh Thanh Hóa bất ngờ ban hành quyết định số 1577/QĐ-UBND Thanh Hoá, về việc Phê duyệt điều chỉnh, bổ sung một số nội dung tại Quyết định số 323/QĐ-UBND ngày 18/01/2019 của Chủ tịch UBND tỉnh về phê duyệt Báo cáo nghiên cứu khả thi dự án đường giao thông nối Tỉnh lộ 514 và Quốc lộ 47C, huyện Triệu Sơn theo hình thức đối tác công tư (hợp đồng BT).

Đáng chú ý là việc tỉnh này giảm số lượng khu đất sử dụng làm thanh toán đối ứng cho nhà đầu tư thực hiện dự án từ 5 xuống còn 3 khu đất, tương đương diện tích giảm 9,3ha. Theo thông tin nội dung trong văn bản, những điều chỉnh trên căn cứ việc thanh toán quỹ đất cho nhà đầu tư trúng thầu thực hiện dự án đường giao thông nối Tỉnh lộ 514 và Quốc lộ 47C, huyện Triệu Sơn theo hình thức PPP (hợp đồng BT) phải đảm bảo nguyên tắc ngang giá theo quy định của Luật Quản lý, sử dụng tài sản công năm 2017, và các Nghị định của Chính phủ và quy định khác của pháp luật có liên quan.

Cũng theo quyết định trên, tổng vốn đầu tư dự án cũng được điều chỉnh "từ 79.732,7 triệu đồng” thành “104.892,8 triệu đồng”. Đồng thời, phần giá trị tổng vốn đầu tư dự án tăng thêm từ chi phí giải phóng mặt bằng 25.600,776 triệu đồng, sẽ được lấy từ nguồn ngân sách huyện Triệu Sơn (nguồn thu tiền sử dụng đất và các nguồn ngân sách hợp pháp khác của huyện Triệu Sơn).

Ngoài ra, trong quyết định cũng ghi nhận điều chỉnh thời gian thực hiện hoàn thành dự án tới quý IV/2023, ban đầu dự kiến sẽ hoàn thành trong quý II/2022.

Theo ghi nhận thực tế của phóng viên, tới thời điểm đầu tháng 7/2023, dự án BT tuyến đường giao thông nội đô thị nối Tỉnh lộ 514 với Quốc lộ 47C, huyện Triệu Sơn vẫn chưa hoàn thành do nhiều vướng mắc, phía đầu tuyến đường được lực lượng chức năng rào chắn nhằm hạn chế các phương tiện cơ giới cỡ lớn đi vào. Trong khi đó, tại 3 khu đất đối ứng nêu trên đã được nhà đầu tư xây dựng cơ bản hoàn thành hạ tầng kỹ thuật và được các "cò đất" (môi giới bất động sản) rao bán sôi động.

Đơn cử, như tại mặt bằng Nam Cống Chéo, đây là khu đất nằm trên mặt đường trung tâm thị trấn Triệu Sơn, và được xem như khu đất có vị trí đẹp nhất trong 3 khu đất đối ứng đã được bàn giao. Tại mặt bằng này, các lô đất hiện đang được rao bán với mức giá trong khoảng 10 - 15 triệu đồng/m2 tùy vị trí. Theo một số "cò đất", tại thời điểm "sốt đất" như cuối năm 2021 đầu năm 2022, giá đất taị đây có lô rao bán tới trên 25 triệu đồng mỗi mét.

Liên quan khu đất dự án Khu dân cư mới Nam Cống Chéo, ngày 3/11/2021 ông Nguyễn Văn Thi, Phó Chủ tịch tỉnh Thanh Hóa ký quyết định số 4362/QĐ-UBND, xác định giá đất cụ thể tương ứng với diện tích đất được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất, sau khi trừ đi các chi phí (không bao gồm chi phí GPMB) tính theo mét vuông tại mặt bằng này là 2.201.099 đồng/m2. Như vậy, chỉ riêng tại dự án này, số tiền sử dụng đất mà nhà đầu tư phải nộp là hơn 74 tỷ đồng, đối ứng tương đương 93% tổng vốn đầu tư ban đầu (hơn 79 tỷ đồng) của dự án BT tuyến đường giao thông nội đô thị nối Tỉnh lộ 514 với Quốc lộ 47C, huyện Triệu Sơn.

Cũng theo tìm hiểu của Phóng viên, dự án Khu dân cư mới Nam Cống Chéo có tổng diện tích hơn 54.206,4m2 (34.029,3m2 đất ở, 20.177,1m2 đất hạ tầng kỹ thuật). Sau đó, được Công ty TNHH BT Triệu Sơn tiến hành xây dựng hạ tằng kỹ thuật và phân thành 330 lô đất liền kề với diện tích trên dưới 100m2 mỗi lô. Với mức giá thực tế và giá đất mà Nhà nước giao, chỉ với dự án Khu dân cư mới Nam Cống Chéo nếu "may mắn" Công ty TNHH BT Triệu Sơn có thể dễ dàng "bỏ túi" hàng trăm tỷ đồng nếu giao dịch thuận lợi tại dự án BT "cuối cùng" này.

Công ty Tiến Đạt có địa chỉ tại khu công nghiệp Tây Bắc Ga giai đoạn 2, Phường Đông Cương, Thành phố Thanh Hóa. Công ty được thành lập năm 2003, do ông Nguyễn Vũ Tiến (SN 1962) làm Giám đốc, đại diện theo pháp luật. Công ty CP Việt Thanh có trụ sở chính tại số nhà 4/2, đường Nguyễn Hiệu, phường Đông Hương, Thành phố Thanh Hóa. Doanh nghiệp được thành lập năm 2007, do ông Cao Tuấn Hoàn (SN 1977) làm Giám đốc. Tại tỉnh Thanh Hóa, cả Xây dựng Tiến Đạt và Việt Thanh đều được biết đến là nhà thầu "quen mặt", khi từng trúng nhiều gói thầu trên địa bàn tỉnh này.