Xu hướng đầu tư vào nhân dân tệ (NDT) phát triển mạnh nhất ở châu Á, châu Phi và Nam Mỹ vì đây vốn là những khu vực có quan hệ giao thương và đầu tư khăng khít với Trung Quốc. Thậm chí, các ngân hàng trung ương ở châu Âu cũng đang chuẩn bị chuyển hướng đầu tư sang NDT.

Đầu năm 2014, ngân hàng trung ương Pháp (Banque de France) tuyên bố tham gia vào thị trường NDT. Tiếp theo, Ngân hàng Quốc gia Thụy Sĩ cũng được Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) cấp hạn ngạch đầu tư 15 tỷ nhân dân tệ hồi tháng 7. Động thái của hai ngân hàng lớn này dường như đã tạo chấn động tới các ngân hàng trung ương trong khu vực và dấy lên làn sóng đầu tư vào NDT sau đó.

Trước đó, Hiệp hội các ngân hàng Thụy Sỹ (SBA) đã khẳng định các ngân hàng Thụy Sĩ ủng hộ mạnh mẽ việc giao dịch bằng đồng nhân dân tệ và thiết lập việc thanh toán bù trừ thông qua một ngân hàng Trung Quốc có trụ sở tại Thụy Sỹ để cuối cùng có thể hình thành dòng trao đổi quốc tế giữa đồng franc Thụy Sỹ với đồng nhân dân tệ của Trung Quốc.

Việc Thụy Sỹ mở rộng giao dịch đồng nhân dân tệ sẽ nâng cao chất lượng phục vụ khách hàng Trung Quốc, Thụy Sỹ và các khách hàng đến từ các nơi khác trên thế giới.

Không chỉ có vậy, lo ngại phương Tây sẽ còn áp dụng các biện pháp trừng phạt mạnh tay vào Nga, nhiều ngân hàng nước này đã chuyển hướng sang sử dụng đồng NDT thay thế cho đồng USD.

Mặc dù NDT chưa thể ngay lập tức vượt USD trở thành đồng tiền dự trữ phổ biến nhất nhưng hệ thống tiền tệ quốc tế trên thực tế, đang có xu hướng phân cực và trong đó, NDT ngày càng được xem là đồng tiền dự trữ và phương tiện giao dịch.

NDT - hiện là phương tiện thanh toán phổ biến thứ 7 thế giới - được dự đoán sẽ trở thành đồng tiền được sử dụng nhiều thứ 4 thế giới vào năm 2020, đứng sau USD, euro và bảng Anh. Khi đó, nhiều ngân hàng trung ương sẽ tăng cường đầu tư vào NDT, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động nhập khẩu hàng hóa từ Trung Quốc.

Theo “Báo cáo quốc tế hóa đồng Nhân dân tệ” của  Hiệu trưởng trường Đại học Nhân dân Trung Quốc Trần Vũ Lộ, chỉ số quốc tế hóa đồng Nhân dân tệ đạt 1,69%, tăng 84% so với mức 0,92% hồi đầu năm. Đây là mức tăng trưởng ấn tượng của Nhân dân tệ nếu so với mức ổn định cơ bản của USD; tăng vừa phải của euro, bảng Anh; và sự sụt giảm của yen Nhật.

Trong năm 2013, tổng kim ngạch giao dịch xuyên biên giới bằng Nhân dân tệ trong đạt 4.630 tỷ Nhân dân tệ, trong đó trên 10% được sử dụng trong thương mại xuất nhập khẩu hàng hóa.

Cũng theo ông Trần Vũ Lộ, chỉ số quốc tế hóa Nhân dân tệ tiếp tục tăng lên trong hai quý đầu năm nay, lần lượt đạt 1,74% và 1,96%. Dự kiến đến cuối năm chỉ số này sẽ đạt 2,4%.

Theo quy định của Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), NDT không được xem là đồng tiền dự trữ chính thức của các ngân hàng trung ương vì đồng tiền này vẫn bị ràng buộc bởi một số yếu tố và chưa hoàn toàn được tự do sử dụng. Năm tới, IMF sẽ xem xét vấn đề có nên đưa NDT vào rổ tiền tệ dự trữ hay không.

Tuy nhiên, một số ngân hàng trung ương nhận định, NDT đã đáp ứng được điều kiện "có thể tự do sử dụng" và tiếp tục đầu tư vào NDT cả trong và ngoài nước. Điều này chứng tỏ vai trò mạnh mẽ của cả khu vực công và khu vực tư nhân trong việc định hình tương lai của NDT.

Nếu IMF chấp thuận NDT là tài sản dự trữ chính thức, đây sẽ là bước ngoặt lớn trong quá trình quốc tế hóa NDT và cũng là động lực thúc đẩy nhiều ngân hàng trung ương tham gia vào thị trường NDT.

N.T (Th)