Ngoài ra, trong số 11 lô đất dành làm nhà xã hội trong các dự án khác, mới có 4 lô có mặt bằng, còn 7 lô chưa được giải phóng mặt bằng. Nhận xét về chính sách này, ông Nguyễn Mạnh Hà, Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) cho biết, chính sách NƠXH ở đô thị là một quy định mang tính nhân văn và nhìn chung là có lợi cho người dân. Tuy nhiên, thực tế triển khai cho thấy, vẫn chưa được sự hưởng ứng tích cực từ phía các chủ đầu tư. 

Bên cạnh đó, do tại nhiều địa phương, nhất là các thành phố lớn như Hà Nội và TP. HCM, quỹ đất để phát triển NƠXH hiện nay rất hạn hẹp. Trong thời kỳ phát triển nóng, hầu hết các dự án xây dựng nhà ở đều tập trung vào phân khúc nhà ở cao cấp, mà bỏ quên phân khúc dành cho người thu nhập thấp, dẫn đến sự lệch pha trong quan hệ cung cầu.

Sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Nghị quyết 02, thống kê của Bộ Xây dựng cập nhật đến ngày 25/6/2013 cho thấy, cả nước có 48 dự án nhà ở thương mại xin chuyển đổi sang nhà ở xã hội, trong đó Hà Nội chiếm tới 21 dự án. Theo thông tin mà ĐTCK có được, đến thời điểm này, mới chỉ có 4 dự án nhà ở thương mại tại Hà Nội chính thức được cho phép chuyển đổi. Tại TP. HCM, tình hình chuyển đổi dự án cũng diễn ra rất chậm.

Nhận định về nguyên nhân chậm trễ trong việc chuyển đổi dự án nhà ở thương mại sang nhà ở xã hội, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam cho rằng, chính quyền các địa phương chưa thực sự quan tâm đến công tác điều chỉnh và chuyển đổi dự án nhà ở theo tinh thần Nghị quyết số 02/CP.

“Số lượng các dự án đã đăng ký xin chuyển đổi hoặc điều chỉnh căn hộ nhưng đến nay chưa có quyết định chuyển đổi, điều chỉnh của UNND cấp tỉnh vẫn còn tương đối nhiều, đặc biệt là tại một số thành phố lớn như Hà Nội, TP. HCM...”, ông Nam nói và nhận định, nếu các địa phương thực hiện nghiêm túc chủ trương cho phép dự án chuyển đổi cơ cấu căn hộ thì đã tạo ra được thanh khoản cao đối với phân khúc nhà trung bình, góp phần tháo gỡ khó khăn cho thị trường. Tuy nhiên, trao đổi với phóng viên ĐTCK, ông Vũ Ngọc Đạm, Trưởng phòng phát triển nhà (Sở Xây dựng Hà Nội) cho biết, qua tiếp nhận và xem xét hồ sơ cho thấy, các dự án trên còn thiếu nhiều hồ sơ liên quan đến việc chuyển đổi.

Việc nhiều chủ đầu tư “lừng khừng” với việc chuyển đổi dự án, theo một chuyên gia trong ngành, còn xuất phát từ việc, thanh khoản nhà thương mại đang tốt lên. Việc chuyển đổi sang dự án nhà ở xã hội dù được hưởng nhiều ưu đãi, nhưng cũng lại bị ràng buộc điều kiện là DN chỉ được hưởng lợi nhuận không quá 10% và thời gian qua đã có hiện tượng giá bán nhà ở xã hội được các chủ đầu tư “đẩy” lên cao hơn một số dự án nhà ở thương mại để được hưởng mức lợi nhuận cao hơn.

Tại Nghị quyết 61, Thủ tướng Chính phủ cũng yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố rà soát các dự án bất động sản để phân loại các dự án được tiếp tục triển khai, những dự án cần phải điều chỉnh, chuyển đổi cho phù hợp với nhu cầu của thị trường, đặc biệt tạo điều kiện rút ngắn thủ tục lập, thẩm định, phê duyệt dự án phát triển nhà ở xã hội, kể cả các dự án nhà ở thương mại chuyển đổi sang nhà ở xã hội… Tuy nhiên, việc giải ngân gói vốn 30.000 tỷ đồng sẽ còn ì ạch, chừng nào các DN kém mặn mà với việc phát triển nhà ở xã hội. 

Mai Hoa - (Tổng hợp theo Báo Đầu tư Bất động sản).