Ngày 22/12, Viện Kinh tế Tài nguyên và Môi trường (thuộc Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật TP.HCM) đã ban hành văn bản gửi lãnh đạo UBND TP.HCM, Sở Nông nghiệp - Môi trường, Sở Tư pháp liên quan đến việc xây dựng bảng giá đất áp dụng từ năm 2026. Đây là lần kiến nghị thứ ba của đơn vị này trong nỗ lực thúc đẩy một khung giá đất tiệm cận với bản chất thị trường.

Tâm điểm của bản kiến nghị là đề xuất nâng giá đất nông nghiệp lên mức bằng khoảng 40% giá đất ở cùng thửa đất.

Theo dự thảo trước đó của Sở Nông nghiệp và Môi trường TP.HCM, mức 40% đã được trình Hội đồng thẩm định và được đánh giá là tương đối phù hợp với thực tế. Nhưng theo Kết luận số 30/KL-ĐU, mức giá này lại bị điều chỉnh giảm, làm nảy sinh tâm lý lo lắng và bất an trong nhân dân.

Viện Kinh tế Tài nguyên và Môi trường nhấn mạnh rằng, việc ấn định giá đất nông nghiệp ở mức quá thấp (chỉ vài trăm nghìn đồng mỗi mét vuông) không chỉ gây khó khăn trong quá trình thực hiện mà còn thiếu sự đồng thuận từ xã hội.

Trong các lần kiến nghị trước đó vào tháng 6 và tháng 11/2025, Viện Kinh tế Tài nguyên và Môi trường từng đề xuất các mức từ 30% đến 70%.

Cơ sở pháp lý cho các kiến nghị này dựa trên Luật Đất đai 2024 và các văn bản dưới luật vừa được ban hành. Đặc biệt là Nghị quyết số 254/2025/QH15 của Quốc hội ngày 11/12/2025, trong đó quy định giảm nghĩa vụ tài chính khi người dân thực hiện chuyển mục đích sử dụng từ đất nông nghiệp sang đất ở.

Ngoài ra, Nghị định số 226/2025 và Nghị định số 291/2025 sửa đổi, bổ sung Nghị định số 103/2024 về tiền sử dụng đất đã cho phép điều chỉnh bảng giá đất nông nghiệp theo nguyên tắc thị trường, do cấp tỉnh quyết định.

Trên thực tế, giá đất nông nghiệp theo nguyên tắc thị trường thường đạt khoảng 70% giá đất ở trong giao dịch chuyển nhượng. Vì thế, việc xác định giá trong bảng giá mới cần được nghiên cứu khoa học, sát thực tiễn cho từng khu vực, thậm chí từng thửa đất khi dữ liệu đồng bộ.