Bức tranh lợi nhuận ngân hàng phân hóa

6 tháng đầu năm ghi nhận “bức tranh sáng màu” trong hoạt động kinh doanh của các ngân hàng thương mại, với hầu hết tổ chức tín dụng đều ghi nhận tăng trưởng lợi nhuận khả quan trong bối cảnh kinh tế vĩ mô tiềm ẩn nhiều thách thức.

Theo báo cáo tài chính từ 29 ngân hàng (bao gồm 27 ngân hàng niêm yết và BaoViet Bank, Agribank), tính riêng quý II, lợi nhuận trước thuế của những ngân hàng trên đã tăng trưởng 17,5% so với cùng kỳ, mang về khoảng 89.361 tỷ đồng. Lũy kế nửa đầu năm, lợi nhuận của các ngân hàng này tăng 14,7%, đạt 185.134 tỷ đồng.

Trong danh sách này, có 24/29 ngân hàng báo cáo lợi nhuận tăng trưởng dương. Trong đó, nhiều ngân hàng báo lãi trước thuế trên 10.000 tỷ đồng.

Dù lui xuống vị trí thứ 2 trong quý II nhưng Vietcombank vẫn ghi nhận lợi nhuận tăng trưởng tích cực 9% lên 11.034 tỷ đồng. Xét tổng chặng đường 6 tháng đầu năm, Vietcombank vẫn vững ở vị trí số một toàn ngành với lợi nhuận trước thuế đạt 21.894 tỷ đồng, tăng hơn 18% so với cùng kỳ năm ngoái.

VietinBank gây ấn tượng với mức tăng trưởng mạnh mẽ trong quý II, bất ngờ bứt tốc vươn lên vị trí quán quân, thay cho Vietcombank, khi đạt lợi nhuận trước thuế tới 12.097 tỷ đồng, tăng 80,3% so với cùng kỳ. Lũy kế 6 tháng đầu năm, lợi nhuận trước thuế của VietinBank đạt 18.920 tỷ đồng, tăng 46% so với cùng kỳ và vươn lên vị trí á quân toàn ngành.

Vị trí tiếp theo là BIDV khi ghi nhận mức lợi nhuận trước thuế 8.625 tỷ đồng, tăng 6%. Lũy kế 6 tháng đầu năm, BIDV vẫn xếp thứ ba toàn ngành với lợi nhuận trước thuế đạt 16.038 tỷ đồng, tăng 3,1% so với cùng kỳ năm ngoái.

Agribank ghi nhận lợi nhuận trước thuế 6 tháng đầu năm đạt 13.232 tỷ đồng, xếp vị trí thứ 6 toàn ngành ngân hàng.

Có thể thấy, trong 6 tháng đầu năm, nhóm Big 4 tiếp tục thể hiện vai trò trụ cột khi tạo ra tổng cộng 69.877 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế, chiếm gần một nửa lợi nhuận toàn ngành.

Ở khối ngân hàng tư nhân, MB và Techcombank có cuộc “chạy đua” thứ hạng khá quyết liệt.

MB dù vẫn giữ vị trí thứ 4 toàn ngành như cùng kỳ năm trước nhưng lại vượt qua Techcombank để trở thành ngân hàng tư nhân có lợi nhuận cao nhất 6 tháng đầu năm với 15.889 tỷ đồng, tăng 18%.

Techcombank từng là á quân toàn ngành vào nửa đầu năm 2024 đã lùi xuống vị trí thứ 5 trong bảng xếp hạng nửa đầu năm nay với lợi nhuận trước thuế đạt 15.135 tỷ đồng.

Trong khi đó, VPBank vươn lên vị trí thứ 7, dẫn trước ACB với lợi nhuận trước thuế hợp nhất nửa đầu năm đạt 11.229 tỷ đồng, tăng 30%.

ACB ghi nhuận lợi nhuận trước thuế 6 tháng đầu năm ở mức 10.690 tỷ đồng, tăng 1,9%.

HDBank lần đầu vượt mốc 10.000 tỷ đồng lợi nhuận bán niên khi đạt 10.068 tỷ đồng, tăng tới 23% so với cùng kỳ.

Ngân hàng cuối cùng lọt Top 10 lợi nhuận là SHB với lãi trước thuế 6 tháng đầu năm đạt 8.913 tỷ đồng, tăng 30%.

Xét về giá trị tuyệt đối, ngân hàng tăng trưởng lợi nhuận nhiều nhất là VietinBank, thêm 5.960 tỷ đồng so với cùng kỳ. Kế đến là SeABank, với mức tăng thêm 2.617 tỷ đồng và VPBank với mức tăng 2.555 tỷ đồng.

Xét về tốc độ tăng trưởng lợi nhuận, NCB dẫn đầu khi tăng hơn 66 lần. Tiếp đến là ABBank (tăng 187,3%) và SeABank (tăng 80,8%).

Ghi nhận lợi nhuận tăng cao còn có Kienlongbank với mức tăng 67%, PGBank tăng 35%, VietABank, BacABank và VietBank cùng có mức tăng trên 20%...

Ở chiều ngược lại, một số ngân hàng ghi nhận lợi nhuận sụt giảm trong nửa đầu năm so với cùng kỳ. MSB và OCB là hai cái tên đáng chú ý trong nhóm ngân hàng tầm trung ghi nhận tăng trưởng âm. Lợi nhuận 6 tháng của MSB giảm 14% xuống còn 3.173 tỷ đồng. OCB cũng giảm 10% lợi nhuận, chỉ còn hơn 1.892 tỷ đồng.

BVBank là ngân hàng có mức sụt giảm sâu nhất dù hoạt động kinh doanh chính vẫn tăng trưởng, khi lợi nhuận chỉ đạt 93 tỷ đồng, giảm 39% so với nửa đầu năm 2024.

Hai ngân hàng còn lại lợi nhuận giảm là Techcombank và Agribank. Lợi nhuận Techcombank giảm khoảng 3,2% và Agribank giảm 0,3%.

Nhiều yếu tố tích cực nhưng cũng lắm thách thức

Lợi nhuận ngành ngân hàng năm 2025 được dự đoán có thể đạt mức tăng trưởng 15-17% nhờ nhiều yếu tố tích cực.

Giới phân tích nhận định, với mục tiêu tín dụng 16% ngành ngân hàng đưa ra cho năm nay không khó để đạt, do đó lợi nhuận của ngành ngân hàng cũng sẽ được tác động tích cực. Bên cạnh đó, nợ xấu phần nào được đẩy nhanh khi Nghị quyết 42 được luật hóa, các ngân hàng sẽ có cơ hội giảm dự phòng rủi ro, thu hẹp khoảng cách lợi nhuận.

Báo cáo triển vọng của ngành ngân hàng năm 2025, quỹ VinaCapital kỳ vọng lợi nhuận ngành ngân hàng niêm yết sẽ tăng trưởng 17% trong năm nay, nhờ vào tăng trưởng tín dụng toàn hệ thống 15% và NIM tăng nhẹ 0,06 điểm % so với năm ngoái lên 3,55 điểm %.

Trong khi đó, Công ty Chứng khoán Vietcap dự báo, lợi nhuận sau thuế hợp nhất của các ngân hàng trong cả năm 2025 tăng 13,8%; thu nhập lãi thuần (NII) hợp nhất tăng 12,1% nhờ tăng trưởng tín dụng mạnh mẽ; thu nhập ngoài lãi (NOII) hợp nhất tăng 6,5% chủ yếu nhờ gia tăng thu hồi các khoản nợ xấu đã xóa sổ khi thị trường bất động sản phục hồi.

Còn theo dự phóng của Công ty cổ phần FIDT, trong năm 2025, tăng trưởng lợi nhuận của ngành ngân hàng vào khoảng 18% (mức cao nhất 3 năm trở lại đây) trong bối cảnh tín dụng được dự báo vượt mục tiêu tăng trưởng 16%. Đồng thời, chất lượng tài sản của ngành được kỳ vọng tiếp tục cải thiện khi Nghị quyết 42 được luật hóa, từ đó giảm dự phòng, lợi nhuận sẽ dần tăng cao.

Tuy nhiên, bên cạnh những điểm sáng, các ngân hàng vẫn phải đối mặt với loạt thách thức từ nội tại lẫn bên ngoài, trước những bất ổn địa chính trị và biến động thuế quan tác động sâu sắc đến các quốc gia.

Lãnh đạo nhiều nhà băng cho hay, với tác động từ các yếu tố bên ngoài, nhất là chính sách thuế quan của Mỹ sẽ khó tránh ảnh hưởng đến tín dụng và kết quả lợi nhuận của ngành ngân hàng.

Để hiện thực hóa mục tiêu đặt ra, các ngân hàng đã và đang cơ cấu lại danh mục tín dụng, đẩy mạnh số hóa, tinh gọn bộ máy để tăng hiệu quả hoạt động và tiết giảm chi phí. Đồng thời, các giải pháp tăng thu ngoài lãi như dịch vụ, bancassurance, ngoại hối... cũng được đẩy mạnh để giảm phụ thuộc vào tín dụng truyền thống.