Thực chất, cơ chế giãn, hoãn nộp thuế có tính chất là khoản cho vay không tính lãi của Nhà nước đối với doanh nghiệp, cá nhân để có nguồn tài chính phục vụ sản xuất kinh doanh, gia tăng nguồn lực trong tương lai, từ đó tăng mức đóng góp cho ngân sách nhà nước.

Chính sách gia hạn nộp thuế không làm giảm thu ngân sách nhà nước và phù hợp thẩm quyền của Chính phủ mà Luật Quản lý thuế đã quy định. Việc gia hạn nộp thuế không dẫn đến điều chỉnh dự toán thu ngân sách nhà nước đã được Quốc hội quyết định.

Bộ Tài chính đề xuất phạm vi của chính sách là gia hạn thời hạn nộp thuế GTGT, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân và tiền thuê đất, thuê mặt nước như Nghị định số 52/2021/NĐ-CP.

Về thời gian thực hiện (trong năm 2022), bộ Tài chính đề xuất gia hạn 6 tháng đối với số thuế GTGT từ tháng 3 đến tháng 5 và quý I; gia hạn 5 tháng đối với số thuế GTGT của tháng 6 và quý II; gia hạn 4 tháng đối với số thuế GTGT của tháng 7; gia hạn 3 tháng đối với số thuế GTGT của tháng 8, áp dụng đối với doanh nghiệp, tổ chức thuộc đối tượng áp dụng nêu trên.

Việc thực hiện gia hạn thời hạn nộp thuế GTGT theo phương án nêu trên thì tổng số thuế GTGT gia hạn khoảng 53.300 - 54.300 tỷ đồng. Tuy nhiên, số thu ngân sách của năm 2022 không giảm do doanh nghiệp phải thực hiện nộp vào ngân sách trước ngày 31/12.

Đối với thuế thu nhập doanh nghiệp, bộ Tài chính đề nghị gia hạn nộp thuế đối với số thuế thu nhập doanh nghiệp tạm nộp của quý I, quý II kỳ tính thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2022. Thời gian gia hạn là 3 tháng, kể từ ngày kết thúc thời hạn nộp thuế thu nhập doanh nghiệp theo quy định. Ước tính số thuế được gia hạn khoảng 51.000 - 52.000 tỷ đồng.

Đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh, bộ Tài chính đề xuất gia hạn thời hạn nộp đối với số tiền thuế phát sinh phải nộp năm 2022. Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh thực hiện nộp số tiền thuế được gia hạn tại khoản này chậm nhất là ngày 31/12. Ước số thuế hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh được gia hạn là khoảng 15.304 tỷ đồng.

Đối với tiền thuê đất, thuê mặt nước, theo quy định tại Khoản 3 Điều 18 Nghị định số 126/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý thuế thì thời hạn nộp tiền thuê đất, thuê mặt nước hàng năm là 2 kỳ (kỳ thứ nhất nộp 50% chậm nhất là ngày 31/5; kỳ thứ hai nộp đủ phần còn lại chậm nhất là ngày 31/10 hàng năm). Bộ Tài chính đề nghị: Gia hạn thời hạn nộp tiền thuê đất, thuê mặt nước đối với số tiền thuê đất, thuê mặt nước phải nộp kỳ đầu năm 2022, thời gian gia hạn là 6 tháng kể từ ngày 31/5/2022. Dự kiến số tiền thuê đất, thuê mặt nước được gia hạn khoảng 3.500 - 3.700 tỷ đồng.

Do đây là giải pháp cấp bách cần ban hành ngay để kịp thời hỗ trợ cho doanh nghiệp và các đối tượng chịu tác động nên bộ Tài chính trình Chính phủ cho phép nghị định có hiệu lực kể từ ngày ký.