Bảng minh hoạ cấu thành hợp đồng bảo hiểm

Bảng minh hoạ là tài liệu bán hàng trong tư vấn các sản phẩm bảo hiểm, trong đó chứa đựng các thông tin cơ bản của một hợp đồng bảo hiểm (HĐBH) như thông tin bên mua bảo hiểm, người được bảo hiểm, người thụ hưởng, quyền lợi bảo hiểm, thời hạn hợp đồng, thời hạn đóng phí dự kiến, phí bảo hiểm định kỳ, phí bảo hiểm rủi ro…Ngoài ra, trong bảng này còn minh hoạ lãi suất đầu tư với các mức dự kiến khác nhau.

Trả lời tạp chí Đầu tư Tài chính, ông Trần Nguyên Đán, chuyên gia kinh tế, thành viên Hội Luật gia Việt Nam cho biết, mặc dù tài liệu này chỉ là minh hoạ, nhưng không được quá khác biệt so với thực tế diễn ra.

Đây là bằng chứng cho thấy khách hàng đã được tư vấn, khi khách hàng đồng ý tham gia bảo hiểm thì sẽ phải ký vào tài liệu này và bảng này được đính kèm cùng, cấu thành nên hợp đồng bảo hiểm.

Theo ông Đán, thực tế trong quá trình thực hiện hợp đồng có một số thông tin sẽ thay đổi như lãi suất, dòng tiền, nhưng có một chỉ số minh hoạ đó là phí bảo hiểm rủi ro về cơ bản sẽ không thay đổi nhiều. Trừ trường hợp khách hàng có thay đổi một số thông tin liên quan đến nghề nghiệp, nơi sinh sống, hoặc thay đổi thói quen đặc biệt nào đó ví dụ hút thuốc lá, di chuyển đến vùng rủi ro cao hơn…

“Thực tế, thông tin này người tham gia bảo hiểm ở Việt Nam gần như không mấy khi cập nhật”, ông Đán khẳng định.

Tuy nhiên, ông Trần Nguyên Đán quan ngại thực trạng hiện nay, một số DNBH có hiện tượng charge (thu) thêm của khách hàng tham gia phí bảo hiểm rủi ro bởi nhiều lý do khác nhau nhưng không thông báo đến khách hàng. Nếu nói đúng ra là khách hàng không hề hay biết.

Đối với trường hợp này rõ ràng phí bảo hiểm rủi ro trong bảng minh hoạ đã bị thay đổi, ông Đán cho rằng, nguyên tắc là các DNBH cần phải chạy lại bảng minh hoạ, giải thích cho khách hàng biết lý do vì sao khiến phí bảo hiểm rủi ro tăng, vì sao có sự khác biệt so với tài liệu minh hoạ cũ. Có thể, phải tư vấn lại để giải thích rõ ràng với khách hàng.

“Vì bảng minh hoạ là tài liệu then chốt, một phần không thể thiếu của hợp đồng bảo hiểm nên không phải DNBH muốn làm gì thì làm”, ông Đán khẳng định.

Thông tin sai, hợp đồng bảo hiểm có vô hiệu?

Ông Trần Nguyên Đán nhận định, nếu DNBH bị cơ quan chức năng kết luận cung cấp bảng minh hoạ sản phẩm bảo hiểm sai, không chính xác, không đầy đủ thì có thể dẫn đến trường hợp vô hiệu một phần hợp đồng.

Tuy nhiên, cần phải xem xét đầy đủ các yếu tố khi đã sai khác thì sai khác ở chỗ nào, và ảnh hưởng đến quyền lợi của khách hàng ra sao. Đồng thời, khách hàng cũng cần phải có bằng chứng chứng minh quyền lợi của mình bị ảnh hưởng bởi những thông tin sai hoặc chưa đầy đủ của tài liệu minh hoạ mà DNBH cung cấp.

“Phải xem xét kỹ từng điều khoản hợp đồng, việc DNBH cung cấp thiếu hoặc không chính xác, đầy đủ thông tin ảnh hưởng đến quyền lợi gì, gây thiệt hại thế nào, phía khách hàng mới có thể yêu cầu huỷ một phần hoặc vô hiệu một phần”, ông Đán nêu quan điểm.

Ngoài ra, vị chuyên gia kinh tế cũng cho rằng, khi khách hàng tham gia bảo hiểm, phí đóng vào nhưng năm đó không nhận bồi thường, không phát sinh sự kiện bảo hiểm, nhưng bảo hiểm là số đông bù số ít. Người tham giá khác sẽ phát sinh bồi thường bảo hiểm.

Nếu vô hiệu toàn phần, huỷ toàn bộ hợp đồng thì sẽ không đạt được nguyên tắc của bảo hiểm là lấy đông, bù ít.

“Do đó, cần phải xem xét từng hợp đồng, ảnh hưởng chỗ nào, thời điểm nào, khi đó mới có cơ sở tuyên bố huỷ hoặc vô hiệu một phần”, ông Đán kết luận.