Còng lưng cõng nợ, lại muốn cõng thêm?!

Vừa qua, CTCP Hoàng Anh Gia Lai (HAGL) đã có văn bản gửi UBND tỉnh Gia Lai xin chuyển đổi một phần diện tích đất trồng cỏ sang trồng trái cây ăn quả và xây nhà máy ép trái cây.

Dù chưa tiết lộ kế hoạch kinh doanh cụ thể nhưng việc HAGL tiếp cận thị trường trái cây và nước ép trái cây gần như chắc chắn có liên quan đến đối tác thân thiết của HAGL là Nutifood.

HAGL lấn sân sang thị trường trái cây và nước ép trái cây. Ảnh: Internet

Không thể phủ nhận rằng thị trường trái cây và đặc biệt là thị trường nước ép trái cây, nước ép trái cây có chứa sữa vẫn còn khá nhiều dư địa phát triển và HAGL có thuận lợi nhất định khi có mối quan hệ đối tác thân thiết với Nutifood. Tuy nhiên, một cơ hội đầu tư tốt không có nghĩa là doanh nghiệp sẽ đầu tư. Vì sao?

Với một cơ hội đầu tư tốt, lý do đầu tiên khiến doanh nghiệp không đầu tư là vì họ thiếu tiền. Lý do thứ hai là vì họ không muốn mạo hiểm vào một ngành mới mà muốn tập trung phát triển thế mạnh cốt lõi mà họ đang có.

Đối với HAGL, dường như họ chẳng quan tâm đến 2 lý do này.

Thời điểm hiện tại, ai cũng biết HAGL đang gặp khó khăn lớn về tài chính khi tính đến hết năm 2015, các khoản vay và trái phiếu phải trả của tập đoàn này lên đến 27.099 tỷ đồng, trong đó 8.297 tỷ đồng sẽ đến hạn thanh toán trong năm 2016. Thêm nữa, HAGL còn bị kiểm toán Ernst & Young cảnh báo về khả năng hoạt động liên tục. Mặc dù Ngân hàng Nhà nước đã chấp thuận phương án “cứu” HAGL của các ngân hàng bằng cách cho phép cơ cấu lại các khoản vay, thậm chí là cho vay mới nhưng rõ ràng, tình hình mới chỉ bớt xấu đi và dòng tiền của HAGL vẫn ở trong tình trạng khó khăn.

Dù đang khó khăn về tài chính nhưng HAGL vẫn tiếp tục đầu tư vào lĩnh vực mới. Ảnh: Internet

Ấy vậy mà Tập đoàn HAGL, vốn đang còng lưng cõng một đống nợ, lại đang muốn cõng thêm cả một “rổ trái cây”?!

Thật chẳng thể cân, đong, đo, đếm được “rổ trái cây” ấy nặng bao nhiêu và bao giờ HAGL mới có thể lấy nó xuống. Chỉ biết rằng, đầu tư sang một lĩnh vực mới không những tiêu tốn rất nhiều chi phí đầu tư ban đầu, đặc biệt là chi phí đầu tư tài sản cố định, mà thời gian thu hồi vốn còn rất lâu, nhất là đối với các dự án trồng trọt.

Một nghề cho chín còn hơn…

Kể từ năm 2013, HAGL gần như không có sản phẩm bất động sản nội địa nổi bật. Thay vào đó, tập đoàn này chuyển hướng sang coi nông nghiệp là ngành chủ lực, đồng thời tập trung phát triển các dự án bất động sản nước ngoài, chủ yếu là dự án Khu phức hợp HAGL Myanmar Center.

Các sản phẩm BĐS nội địa nổi bật mang thương hiệu HAGL đã vắng bóng từ lâu. Ảnh: Internet

Chỉ tính riêng trong ngành nông nghiệp, HAGL hiện đang có tên trong 5 lĩnh vực bao gồm: Cao su, Cọ dầu, Mía đường, Bắp và Chăn nuôi bò. Và sắp tới đây, lại thêm 1 cái tên nữa được điền vào danh sách này, đó là lĩnh vực Trái cây.

Luôn chăm sóc các dự án nông nghiệp bằng những công nghệ hiện đại nhất, tiết kiệm chi phí thường xuyên nhất nhưng vì sao doanh thu và lợi nhuận từ những dự án nông nghiệp khổng lồ này vẫn không được như kỳ vọng?

Ngoài việc đầu tư công nghệ hiện đại khiến chi phí đầu tư ban đầu của các dự án này rất lớn thì các dự án nông nghiệp của HAGL còn có chung một đặc điểm là sản phẩm của các dự án này hầu như không phải hàng tiêu dùng cuối cùng mà thường là đầu vào của các ngành công nghiệp khác.

Các sản phẩm nông nghiệp của HAGL hầu như đều là đầu vào của các ngành công nghiệp khác. Ảnh: HAGL

Ví dụ như lĩnh vực cao su truyền thống của HAGL thường chỉ tập trung vào khai thác và chế biến mủ cao su, sau đó bán cho các đối tác, đặc biệt là các doanh nghiệp săm lốp. Hay như lĩnh vực nuôi bò thịt, HAGL cũng vẫn chưa chủ động được khâu chế biến và phân phối thịt bò. Tình trạng tương tự xảy ra đối với lĩnh vực Cọ dầu, Mía đường hay Bắp. Và không loại trừ khả năng điều này sẽ tiếp tục xảy ra đối với lĩnh vực Trái cây và nước ép trái cây mà HAGL đang muốn lấn sân tới. Điều này dẫn tới việc HAGL phụ thuộc rất nhiều vào các khách hàng lớn và cũng khiến việc tiêu thụ sản phẩm phụ thuộc nhiều vào diễn biến giá thế giới.

Gần như mỗi năm, công chúng lại thấy HAGL tuyên bố lấn sân sang một thị trường mới mà tập đoàn này gần như không có kinh nghiệm. Nên nhớ, đại đa số các tập đoàn đầu tư đa ngành thành công trên thế giới hay ngay chính ở Việt Nam, dù đầu tư vào nhiều ngành nhưng luôn dựa trên thế mạnh cốt lõi và tránh đầu tư dàn trải trong cùng một khoảng thời gian ngắn.

HAGL hiện đang kinh doanh trong 6 lĩnh vực, trong đó có 5 lĩnh vực về nông nghiệp và 1 lĩnh vực khác là bất động sản. Sắp tới với lĩnh vực trái cây thì sẽ là lĩnh vực thứ 7. Thật chẳng mấy mà HAGL có thể đạt đến con số nhiều đến mức tượng trưng “chín nghề” mà các cụ xưa từng răn dạy trong câu: “Một nghề cho chín còn hơn chín nghề”.

Kình Dương