Theo số liệu mà Bộ Xây dựng mới công bố, sau 30 tháng kể từ ban hành gói tín dụng 30.000 tỷ đồng hỗ trợ bất động sản đến nay, tổng số tiền đã giải ngân được từ tín dụng này mới chỉ là 7.621 tỷ đồng.

Như vậy, đến thời điểm hiện tại các ngân hàng thương mại mới chỉ giải ngân được hơn 25%, tốc độ giải ngân của gói tín dụng này còn khá chậm chạp, tổng số dư nợ giải ngân chưa nhiều trong khi đó theo kế hoạch gói tín dụng ưu đãi này sẽ đóng lại vào cuối năm 2016.

Có rất nhiều nguyên nhân khiến cho tốc độ giải ngân của gói tín dụng này chậm trễ, tuy nhiên nguyên nhân chính nhất vẫn là do vướng trong các quy định điều kiện cho vay khiến khách hàng khó tiếp cận được gói hỗ trợ này.

Chia sẻ với phóng viên anh Nguyễn Minh Lượng (TP.HCM) cho biết để vay được gói tín dụng này là không hề đơn giản mặc dù anh đã chạy đôn chạy đáo làm thủ tục, nhưng cuối cùng vẫn bị ngân hàng từ chối.

Chị Thu Lan, nhân viên kinh doanh một công ty phần mềm tại TP HCM cũng khá bức xúc khi nói về gói tín dụng này. Chị cho biết sau khi tích góp được 200 triệu đồng, chị đã đến ngân hàng để hỏi vay thêm 800 triệu đồng từ gói 30.000 tỷ đồng. Sau khi xem hồ sơ, ngân hàng nói vay được nên chị đã chạy khắp nơi để hoàn tất thủ tục. Cùng lúc, chị cũng đã đặt cọc 20% cho nhà đầu tư để ký hợp đồng mua nhà. Tuy nhiên, sau đó ngân hàng lại không giải ngân với lý do chị không thuộc đối tượng có thu nhập thấp.

Trước thực trạng trên, một vị lãnh đạo ngân hàng cho hay việc khách hàng cá nhân khó tiếp cận được gói vốn lãi suất ưu đãi mua nhà là vì ngân hàng luôn thẩm định chặt chẽ về khả năng trả nợ. Trong khi đó các đối tượng khách hàng thu nhập thấp lại không hề dễ dàng chứng minh khả năng trả nợ, cho dù thu nhập ổn định.

Bên cạnh đó, theo như quy định, khách hàng sẽ được vay tối đa 80% giá trị căn hộ nhỏ hơn 70 m2 và có giá bán dưới 15 triệu đồng/m2. Tuy nhiên nếu với mức thu nhập thấp (khoảng 9 triệu đồng/tháng), sau khi trừ đi chi phí hàng tháng của khách hàng thì với thu nhập còn lại, khách hàng cũng chỉ có thể được vay tối đa 30 - 40% giá trị căn hộ. Do đó không đáp ứng đủ nhu cầu mua nhà của khách hàng.

Không chỉ vậy, với mức chênh lệch giữa lãi suất cho vay và lãi suất tái cấp vốn 1,5%/năm, các nhà băng thường không mấy mặn mà thực hiện gói vay 30.000 tỷ. Bởi mức "phí" này khó có thể bù đắp được những rủi ro, chi phí khi thực hiện giải ngân. Các nhân viên tín dụng của các ngân hàng lại càng không mặn mà, bởi họ bị khoán định mức cho vay thương mại hàng tháng khá cao, nên họ “lờ” đi gói vay ưu đãi để hướng khách hàng đến gói vay thương mại.

Thêm vào đó, cơ chế xử lý khoản vay quá hạn cũng còn khá phức tạp. Trong khi các khoản vay tại ngân hàng vẫn nằm “đắp chiếu” thì các nhà băng này vẫn phải thanh toán lãi cho Ngân hàng Nhà nước khiến chi phí hoạt động của ngân hàng gia tăng.

Ngoài ra, theo một số lãnh đạo các chi nhánh NHTM Nhà nước ở TP. HCM các hồ sơ, thủ tục cho vay vốn của gói 30.000 tỷ đồng còn quá phức tạp, nếu không gỡ được những thủ tục, giấy tờ của chính quyền phường xã thì việc giải ngân tín dụng lãi suất thấp sẽ còn tiếp tục khó khăn.

Đại diện ngân hàng VietinBank chi nhánh 3 TP. HCM cho biết, thực tế có những khách hàng khi đến với ngân hàng có đủ điều kiện vay vốn nhưng để xin được những giấy tờ xác thực của cơ quan, chính quyền địa phương phải đi lại cả vài chục lần, kéo dài thời gian làm ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân rất nhiều.

Để có thể đẩy nhanh tốc độ giải ngân của gói tín dụng này, các ngân hàng cho rằng Ngân hàng Nhà nước và các đơn vị liên quan cần phải tập trung tháo gỡ các vướng mắc nêu trên, nhất là quy định về mức thu nhập thấp, đồng thời cần kéo dài thời gian vay mua nhà lên 20 năm để giảm áp lực trả nợ và tăng số tiền khách hàng được vay.

Minh Quân (Th theo ĐTCK; TP; NLĐ; Vneconomy)