Đại lý, nhân viên chưa thực hiện đúng quy định bán bảo hiểm

Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm, Bộ Tài chính vừa thông báo kết luận về việc thanh tra chuyên đề tại Công ty TNHH bảo hiểm nhân thọ BIDV Metlife.

Năm 2021, Công ty triển khai bán bảo hiểm thông qua 01 tổ chức tín dụng là Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV). Theo báo cáo tài chính đã được kiểm toán, năm 2021 và số liệu báo cáo của Công ty, doanh thu phí bảo hiểm triển khai bán thông qua BIDV đạt 1.553.278.443.146 đồng, tương ứng 99,2% tổng doanh thu phí (1.565.224.644.146 đồng), doanh thu phí bảo hiểm khai thác mới triển khai bán thông qua BIDV đạt 452.627.092.998 đồng, tương ứng 98,3% tổng doanh thu phí khai thác mới (460.397.068.998 đồng).

Năm 2021, Công ty phát hành mới 21.123 hợp đồng bảo hiểm qua kênh bancass, tỷ lệ hủy sau năm thứ nhất là 39,4%.

Theo kết luận thanh tra, về cơ bản các quy trình do Công ty ban hành quy định các nội dung liên quan đến hoạt động đại lý bảo hiểm nói chung và đại lý bảo hiểm thuộc kênh phân phối qua BIDV đáp ứng quy định pháp luật. Tuy nhiên, Quy trình đào tạo và tư vấn bảo hiểm chưa có quy định cụ thể về phân cấp, ủy quyền về nhiệm vụ, quyền hạn của từng cá nhân, bộ phận và cơ chế phối hợp giữa các cá nhân, các bộ phận trong việc triển khai từng hoạt động theo đúng quy định tại khoản 2, Điều 12 Thông tư số 50/2017/TT-BTC của Bộ Tài chính.

Qua thanh tra chọn mẫu phát hiện 21 trường hợp đại lý bảo hiểm, nhân viên ngân hàng chưa thực hiện đúng quy định trong quá trình triển khai bán bảo hiểm, cụ thể như sau: có 1 đại lý bảo hiểm chưa thực hiện đúng theo quy định của Công ty về sử dụng nhãn hiệu, tên thương mại; 2 đại lý bảo hiểm và 1 nhân viên ngân hàng chưa thực hiện đúng quy định về thu thập, kê khai thông tin khách hàng do Công ty ban hành;

1 đại lý bảo hiểm cá nhân không tuân thủ quy trình khai thác, tư vấn sản phẩm bảo hiểm theo quy định của Công ty; 9 đại lý bảo hiểm và 1 nhân viên ngân hàng không thực hiện đúng quy định về kê khai, hoàn thiện hồ sơ, thiếu trách nhiệm trong việc kiểm tra thông tin trong các tài liệu, hồ sơ yêu cầu bảo hiểm của khách hàng theo quy định của Công ty; 2 đại lý bảo hiểm cá nhân chậm trễ trong việc hỗ trợ khách hàng làm thủ tục liên quan đến hợp đồng bảo hiểm; 4 đại lý bảo hiểm chưa thực hiện đúng quy định về kê khai số điện thoại trên hồ sơ yêu cầu bảo hiểm của khách hàng.

Về công tác đào tạo đại lý bảo hiểm, công ty có 3 cán bộ thực hiện nhiệm vụ đào tạo đại lý bảo hiểm nhưng căn cứ để chứng minh về kiến thức pháp luật chưa rõ ràng để đảm bảo thực hiện đúng quy định tại điểm b, khoản 1, Điều 87 Nghị định 73/2016/NĐ-CP của Chính phủ.

Về chi phí hoạt động đại lý liên quan đến việc bán sản phẩm bảo hiểm thông qua tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, theo Bộ Tài chính, Công ty hạch toán các khoản chi phí liên quan đến hoạt động bancass là chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN năm 2021 chưa đúng quy định pháp luật về kinh doanh bảo hiểm và quy định pháp luật về thuế với tổng số tiền là 174.243.037.244 đồng.

Cụ thể, chi phí thưởng kinh doanh, khoản thưởng theo chương trình thi đua chi trả cho đại lý bảo hiểm cá nhân với tổng số tiền là 85.683.311.112 đồng; chi phí hỗ trợ cố định, phụ cấp hoạt động và bảo hiểm sức khỏe cho đại lý bảo hiểm cá nhân tổng số tiền là 33.704.554.763 đồng; chi phí dịch vụ cho các nhân viên ngân hàng số tiền là 54.855.171.369 đồng.

Hạch toán lại số tiền 174 tỷ đồng

Bộ Tài chính đề nghị Tổng giám đốc Công ty TNHH bảo hiểm nhân thọ BIDV Metlife thực hiện, hạch toán giảm chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN năm 2021 số tiền là 174.243.037.244 đồng.

Đối với các khoản chi có nội dung, tên gọi, cách thức chi trả, hồ sơ chứng từ và tài liệu có liên quan tương tự như các khoản chi nêu tại Kết luận thanh tra thuộc các kỳ kế toán liên quan, đề nghị Công ty điều chỉnh hạch toán kế toán, xác định, tính toán lại, kê khai bổ sung thuế TNDN tương ứng, không phân bổ các chi phí do doanh nghiệp bảo hiểm chi trả, hạch toán không đúng theo quy định pháp luật vào các quỹ chủ hợp đồng.

Bộ Tài chính, giao Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm tiến hành rà soát các hành vi vi phạm hành chính của Công ty tại Kết luận thanh tra (nếu có) để tiến hành xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm.

Giao Tổng cục Thuế chỉ đạo Cục thuế thành phố Hà Nội và các đơn vị có liên quan tiến hành đôn đốc, rà soát việc Công ty TNHH bảo hiểm nhân thọ BIDV Metlife thực hiện kê khai, tuân thủ quy định pháp luật về thuế, hóa đơn đối với các khoản chi nêu tại Kết luận thanh tra, qua đó tiến hành xử lý đối với các hành vi vi phạm hành chính thuế, hóa đơn (nếu có) và hướng dẫn, xử lý các trường hợp tương tự.

Bộ Tài chính đề nghị Tổng giám đốc Công ty TNHH bảo hiểm nhân thọ BIDV Metlife thực hiện rà soát, tăng cường công tác quản lý việc triển khai bán sản phẩm bảo hiểm thông qua tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài để kiểm soát tình trạng hủy hợp đồng bảo hiểm nhằm đảm bảo quyền lợi của người mua bảo hiểm, an toàn tài chính của doanh nghiệp bảo hiểm.

Rà soát, hoàn thiện việc xây dựng, triển khai và giám sát việc thực hiện các quy trình, quy chế theo quy định pháp luật, thường xuyên kiểm tra việc chấp hành pháp luật, các quy trình nghiệp vụ và quy định nội bộ của Công ty.

Việc ban hành quy trình, quy chế liên quan đến hoạt động đại lý bảo hiểm phải đảm bảo việc quản lý đại lý được thực hiện chặt chẽ, ngăn ngừa, phát hiện sớm các hành vi vi phạm của đại lý bảo hiểm, cá nhân thuộc đại lý bảo hiểm tổ chức trong việc thực hiện hoạt động đại lý bảo hiểm, đảm bảo nguyên tắc trung thực, công khai, minh bạch trong hoạt động kinh doanh bảo hiểm để đảm bảo quyền lợi của người tham gia bảo hiểm.

Các quy trình, quy chế phải quy định phân cấp, ủy quyền rõ ràng, minh bạch về nhiệm vụ, quyền hạn của từng cá nhân, bộ phận và cơ chế phối hợp giữa các cá nhân, các bộ phận trong việc triển khai từng hoạt động; xác định trách nhiệm cụ thể đối với từng cá nhân, bộ phận trong việc thực hiện từng giao dịch theo quy định tại khoản 2, Điều 12 Thông tư số 50/2017/TT-BTC của Bộ Tài chính và quy định pháp luật hiện hành.

Rà soát, hoàn thiện, công tác đào tạo đại lý bảo hiểm, xây dựng tiêu chuẩn cụ thể đối với cán bộ đào tạo đại lý bảo hiểm, đảm bảo cán bộ đào tạo đại lý bảo hiểm phải có kiến thức chuyên môn về bảo hiểm, kiến thức pháp luật và kỹ năng sư phạm theo đúng quy định tại Điều 87 Nghị định số 73/2016/NĐ-CP của Chính phủ và quy định pháp luật hiện hành.

Rà soát, chấn chỉnh công tác quản lý đại lý bảo hiểm, đảm bảo đại lý bảo hiểm thực hiện đúng các quy định của pháp luật, của Công ty.

Trong quá trình tiếp nhận, xử lý thông tin, kiến nghị, phản ánh của khách hàng tham gia bảo hiểm, trường hợp phát hiện hành vi vi phạm có dấu hiệu tội phạm thì chuyển ngay hồ sơ, tài liệu đến Cơ quan điều tra hoặc Viện kiểm sát nhân dân có thẩm quyền để xử lý theo quy định pháp luật.

Rà soát các khoản chi phí hoạt động đại lý bảo hiểm, đảm bảo các khoản chi phí phải phục vụ cho hoạt động kinh doanh bảo hiểm, có đầy đủ chứng từ, bằng chứng chứng minh, phù hợp với quy định pháp luật tại Điều 69 Nghị định số 73/2016/NĐ-CP, Điều 22 Thông tư số 50/2017/TT-BTC của Bộ Tài chính và quy định pháp luật hiện hành.

Đối với các khoản chi phí hoạt động kinh doanh bảo hiểm chưa được quy định tại Luật Kinh doanh bảo hiểm và các văn bản hướng dẫn thi hành, đề nghị xin ý kiến cơ quan Nhà nước có thẩm quyền để thực hiện.

Rà soát, điều chỉnh công tác hạch toán, kế toán; không phân bổ các chi phí do doanh nghiệp bảo hiểm chi trả, hạch toán không đúng theo quy định pháp luật vào các quỹ chủ hợp đồng; hạch toán điều chỉnh đối với các khoản chi phí đã nêu tại Kết luận thanh tra; Thực hiện kê khai điều chỉnh thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2021 tương ứng.