Trong báo cáo đánh giá về tái cơ cấu nền kinh tế gửi tới Quốc hội, Chính phủ đã thừa nhận quá trình tái cơ cấu hệ thống ngân hàng còn diễn ra khá chậm chạp vì thế Chính Phủ đã đề xuất lên Quốc hội “xem xét dành một phần ngân sách nhà nước để xử lý nợ xấu” của các doanh nghiệp nhà nước.

Được biết đây không phải lần đầu Chính phủ đề nghị Quốc hội dùng ngân sách nhà nước để xử lý cục “máu đông” nợ xấu này. Tuy nhiên, trước đó đề xuất này đã từng không nhận được sự chấp thuận của Quốc Hội.

Trong khi đó tại phiên chất vấn về nợ xấu của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước khẳng định: “Không dùng ngân sách xử lý nợ xấu”. Hay mới đây ông Nguyễn Phước Thanh, Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước cũng cho biết Chính phủ muốn sử dụng ngân sách để giải quyết nợ xấu nhưng ngân hàng nhà nước chưa hề đề xuất như vậy.

Theo Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, trong 3 năm qua toàn hệ thống ngân hàng đã xử lý được 249 nghìn tỷ đồng nợ xấu; trong đó phương thức xử lý thông qua việc bán lại nợ cho Công ty Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC) là 86 nghìn tỷ đồng và phần còn lại được các ngân hàng lấy từ nguồn trích lập dự phòng rủi ro của tổ chức mình.

Thống đốc cũng cho biết thêm, trong những tháng cuối năm này, nợ xấu sẽ tiếp tục được xử lý mạnh bằng nguồn trích lập dự phòng rủi ro tại các tổ chức tín dụng. Bởi tới cuối năm các ngân hàng này sẽ tiến hành hạch toán và biết được lỗ lãi cũng như phần trích lập dự phòng là bao nhiêu.

Tính đến ngày 24/09/2014, VAMC đã mua được 47 nghìn tỷ đồng, như vậy với mục tiêu xử lý đươc 70 nghìn tỷ đồng nợ xấu trong năm nay, nhiều khả năng VAMC sẽ hoàn thành. Thêm với nguồn trích lập 78 nghìn tỷ đồng, dự kiến cả năm 2014, hệ thống sẽ xử lý được 148 nghìn tỷ đồng.

Hiện tại nếu theo con số mà các ngân hàng tự báo cáo thì tổng số nợ xấu toàn hệ thống đang là 123,3 nghìn tỷ đồng; còn nếu theo giám sát của Ngân hàng Nhà nước con số trên là 240 nghìn tỷ đồng. Như vậy so với khả năng xử lý của hệ thống được khoảng 148 nghìn tỷ đồng thì việc xử lý nợ xấu không phải bất khả thi.

Ngân hàng nhà nước hiện vẫn đang tiến hành xử lý nợ xấu theo 2 cách cơ bản đó là cho VAMC mua lại rồi chờ đợi thị trường tài sản phục hồi và sử dụng chính nguồn trích lập dự phòng của các tổ chức tín dụng để xử lý nợ xấu.

Tuy nhiên theo đánh giá của TS.Nguyễn Đức Thành, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu kinh tế và Chính sách (VEPR), hiện nay nếu chỉ xử lý nợ xấu theo cách trên thì khó khả thi, bởi muốn có trích lập dự phòng đủ lớn để xử lý thì lợi nhuận ngân hàng phải cao. Tuy nhiên trong giai đoạn hiện nay, nền kinh tế còn đang gặp khá nhiều khó khăn, cầu tín dụng thấp, rủi ro kinh doanh cao nên ngân hàng rất khó có thể tạo ra mức lợi nhuận đủ lớn để thoát khỏi tình trạng này.

Còn đối với VAMC vốn của tổ chức này còn đang khá nhỏ so với khối nợ xấu cỡ khoảng 200.000 tỷ đồng phải xử lý từ nay đến năm 2015. Bên cạnh đó việc xử lý nợ cũng đang bị vướng bởi cơ chế xử lý tài sản bảo đảm; điều mà các ngân hàng đã vướng hàng chục năm nay không xử lý được.

 Hoàng Anh (TH)