Theo Điều 69 Luật Đất đai 2013 thì khi Nhà nước muốn thu hồi đất thì phải thực hiện những bước: Xây dựng và thực hiện kế hoạch thu hồi đất, điều tra, khảo sát, đo đạc, kiểm đếm, tiếp đó lập, thẩm định phương án bồi thường, hỗ trợ... cuối cùng là Quyết định thu hồi đất, phê duyệt và tổ chức thực hiện phương án bồi thường, hỗ trợ. Vậy câu hỏi được đặt ra là cơ sở nào để Hội đồng BTHTTĐC và GPMB TX Thái Hòa phê duyệt chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ các các gia đình trong diện bị thu hồi đất? Trong khi không hề có một văn bản nào được lập lên do ban đo đạc, kiểm đếm cùng người dân bị thu hồi đất xác nhận? Với một Hội đồng lập nên phải chăng các lãnh đạo ngồi nhà ký những hồ sơ khống mà không thực tế để rồi sinh ra khiếu kiện? Sau đó bưng bít thông tin khiến sự việc ngày càng bế tắc dẫn đến việc đơn thư vượt cấp kéo dài.

Biên bản làm việc của thanh tra thị xã Thái Hòa với người dân về vụ việc

Ngày 24/3, báo Kinh doanh và Pháp luật đã đăng bài “Cần làm rõ khuất tất xung quanh việc giải phóng mặt bằng mở rộng Quốc lộ 48” đã phản ánh sự thiếu minh bạch trong công tác giải phóng mặt bằng khiến hộ dân trong diện đền bù giải tỏa phản ứng. Báo đề nghị ngành chức năng sớm vào cuộc, điều tra, kết luận, xử lý nghiêm sai phạm, đem lại lòng tin cho nhân dân và nếu như việc tiếp thu nhanh chóng thì mọi việc sẽ đơn giản hơn nhiều khi báo phản ánh, hiện nay số lượng đơn khiếu nại và phản ánh của nhiều hộ gia đình tại đây gửi về tòa soạn ngày một tăng, khi nhóm phóng viên về địa phương người dân đã cho biết là họ sẽ đồng hành cùng báo chí để vạch mặt những kẻ đã bôi nhọ danh dự phóng viên khi viết lên sự thật và bức xúc với vị lãnh đạo thị xã đã dùng một tờ báo khác để đưa lên nội dung trái ngược với sự thật. 

Sau khi báo phát hành vào ngày 27/3/2017, UBND thị xã Thái Hòa đã có Công văn số 209/UBND-GPMB “Về việc phản ánh Báo Kinh doanh và Pháp luật số 36(341)...”. gửi tới Báo Kinh doanh và Pháp luật cùng một số cơ quan ban ngành để biện minh “Việc thực hiện công tác GPMB cũng như giải tỏa hành lang giao thông tuyến Quốc lộ 48 đối với các hộ gia đình bị ảnh hưởng bởi hạng mục: Nâng cấp, cải tạo cầu Làng Mẹ, cầu Khe Son thuộc dự án Tín dụng ngành GTVT để nâng cấp, cải tạo mạng lưới đường Quốc gia lần thứ 2 được thực hiện một cách công khai, minh bạch và không có gì khuất tất như báo đã phản ánh”. Vậy đã thực sự minh bạch chưa? Chúng tôi đã đăng phản hồi trên báo số 39(344) ngày 31/3; số 42(347) ngày 07/4 và số báo 51(356) ngày 28/4 đã nêu rõ những hộ dân trên QL48 biết đâu ranh giới để bàn giao? không xác định rõ diện tích đất để bồi thường? Quyền lợi chính đáng của dân sao không được hưởng? Những câu hỏi này chúng tôi chuyển đến ông Phạm Ngọc Thạch là người đã ký công văn trả lời là công khai, minh bạch!

Vào ngày 24/4/2017, phóng viên đã đăng ký lịch làm việc với UBND thị xã Thái Hòa về nội dung làm việc là: “Làm rõ thêm Công văn số 209/UBND-GPMB ngày 27/3/2017 của ông Phạm Văn Thạch - Phó Chủ tịch UBND thị xã Thái Hòa đã phản hồi tới báo cùng một số cơ quan ban ngành không đúng với tài liệu mà nhóm phóng viên của báo đang có. Ngoài ra đề nghị được cung cấp tài liệu có đóng dấu bản sao liên quan đến quy trình kiểm đếm cùng công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng tại buổi làm việc”. Tuy nhiên tính đến ngày 12/5, cơ quan báo chí vẫn chưa nhận được lịch làm việc làm rõ vấn đề mà Công văn số 209/UBND-GPMB ngày 27/3/2017 của ông Phạm Văn Thạch ký gửi tới báo. Vậy công văn này đã được đóng dấu UBND thị xã Thái Hòa những khi cơ quan báo chí đã đặt lịch làm việc cần kiểm chứng lại tài liệu khác với cơ quan báo chí đã có thì không hợp tác. Có “uẩn khúc” hay không khi cũng trên QL48 và tại xã Nghĩa Thuận cách cầu Làng Mẹ khoảng 1km - trên trục đường từ cầu Khe Son đến cầu Làng Mẹ đang được mở rộng đường QL48 theo dự án? Ông Phạm Ngọc Thạch giải thích thế nào khi cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất: ký hiệu CĐ 772090 số vào sổ cấp GCN: CH 00210 - Thửa đất số 833, tờ bản đồ số 29 diện tích 103m2 tại xóm 4, xã Nghĩa Thuận, thị xã Thái Hòa, tỉnh Nghệ An do ông Phó chủ tịch Phạm Văn Thạch ký cấp ngày 07/11/2016 với tim đường Quốc lộ 48 vào 8,97m cụ thể đã ghi trên GQSDĐ Thửa đất cách mép đường QL48 vào 5,0m?

Đối chiếu GCNQSD đất này với Công văn 209/UBND-GPMB ngày 27/3/2017 có giải thích “... Đối chiếu với Điều 7 Nghị định số 203/HĐBT và Công văn số 0816/QLGT nêu trên thì trước năm 1995 đường 48 có hành lang giao thông được tính từ mép chân mái đường đắp và mép đỉnh mái đường đào hoặc từ mép ngoài rãnh dọc hay rãnh đỉnh của đường trở ra hai bên là 10m, tương đương 14,5m từ tim đường 48”. Vậy tại sao ông Phạm Ngọc Thạch lại ký cấp GQSDĐ thửa đất ngày 07/11/2016 trên ghi rõ trên đó là Thửa đất cách mép đường QL48 vào 5,0m, cùng trên một trục đường nơi được cấp cách mép đường là 5.0m còn nơi được giải thích là 10m??? Phải chăng cấp cả hành lang giao thông để sau đền bù lại một bước khó khăn cho nhà nước về kinh tế?.

Về hành lang giao thông đường QL48 (trước đây là tỉnh lộ 48) ngày 16/5/2005 Sở Giao thông Vận tải tỉnh Nghệ An ban hành Công văn hướng dẫn số 0816/QLGT nêu rõ đường 48 từ năm 1986 đến 1987 đường đoạn từ Km0 - Km32 thiết kế theo tiêu chuẩn đường cấp V miền núi. Vậy Hội đồng BTHTTĐC và GPMB TX Thái Hòa công khai văn bản cắm mốc đóng cọc hành lang giao thông 14,5m từ thời điểm nào để nhân dân hiểu rõ sự minh bạch, chứ không thể để nhân dân phản ánh đến tận UBND xin gặp ông Phạm Ngọc Thạch để cần nội dung giải thích thì không tiếp, dân gọi điện thoại nhiều cuộc cũng không nghe và đến tận nhà riêng để hỏi cũng không tiếp (Chúng tôi còn lưu đoạn băng ghi hình buổi đối thoại ngày 16/3 có mặt nhóm PV cùng các cấp chính quyền thị xã). 

Tài liệu chúng tôi tham khảo là Quyết định của UBND huyện Nghĩa Đàn (Thị xã Thái Hòa là từ Thị trấn Thái Hòa của huyện Nghĩa Đàn được tách thành Thị xã Thái Hóa) số 245/QĐ/UB “Về việc quy định tạm thời giải tỏa hành lang giao thông theo Nghị định số 36 CP” ngày 04/8/1995 do Phó Chủ tịch huyện Nghĩa Đàn là ông Hoàng Bừu ký tên đóng dấu. Tại mục I: Đối với quốc lộ 48 qua địa phận Nghĩa Đàn: “... Trước mắt giải tỏa từ tim đường ra mỗi bên 9m...”. Phải chăng ông Thạch không biết những quyết định này? Nên Hội đồng BTHTTĐC và GPMB TX Thái Hòa cho người ôm cọc đi đóng mà nhân dân không ai biết và chứng kiến biết quyền lợi và nghĩa vụ hành lang giao thông, từ đó phát sinh ra khiếu nại, khiếu kiện kèo dài làm mất ổn định tại địa phương. 

Ngày 24 tháng 02 năm 2010 Chính phủ ra Nghị định số: 11/2010/NĐ-CP “Quy định về quản lý và bảo vệ kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ”, tại Chương V “BẢO VỆ KẾT CẤU HẠ TẦNG GIAO THÔNG ĐƯỜNG BỘ” Điều 15 - Giới hạn hành lang an toàn đường bộ: Hành lang an toàn đường bộ là phần đất dọc hai bên đất của đường bộ nhằm bảo đảm an toàn giao thông và bảo vệ công trình đường bộ. Giới hạn hành lang an toàn đường bộ được quy định như sau: 1. Đối với đường ngoài đô thị: căn cứ cấp kỹ thuật của đường theo quy hoạch, phạm vi hành lang an toàn của đường có bề rộng tính từ đất của đường bộ trở ra hai bên là: a) 47 mét đối với đường cao tốc; b) 17 mét đối với đường cấp I, cấp II; c) 13 mét đối với đường cấp III; d) 09 mét đối với đường cấp IV, cấp V; đ) 04 mét đối với đường có cấp thấp hơn cấp V.

Để vận động nhân dân thực hiện tốt với các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về giải tỏa hành lang an toàn giao thông, bồi thường giải phóng mặt bằng tạo sự đồng thuận trong quá trình triển khai các dự án thì chính Hội đồng GPMB và các cấp chính quyền sở tại phải thực hiện đầy đủ đúng trình tự và rõ ràng. Với những người làm báo cũng mong nhân dân đồng tình ủng hộ để Dự án những cây cầu mở rộng được hoàn thành và dự án hoàn thành sớm ngày nào thì giao thông càng thuận lợi cho phát triển kinh tế của tỉnh, các địa phương sẽ càng có cơ hội phát triển.

Ngoài ra chúng tôi được biết, Quyết định số 49/2014/QĐ-UBND ngày 19/8/2014 của UBND tỉnh Nghệ An về việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất trên địa bàn tỉnh Nghệ An, tuy nhiên nhiều hộ dân trên địa bàn thị xã Thái Hòa nơi đây đã phản ánh về việc “nhũng nhiễu” để bắt buộc phải “đi đêm” để được cấp GCNQSD đất và ngoài ra một số nội dung gây khó khăn bất cập trong trình tự thủ tục, những phản ánh có cơ sở về những đất nông trường bàn giao sang thị xã đang được mua bán bất hợp pháp trên địa bàn và những lô đất của một số vị lãnh đạo đang làm những thủ tục hợp thức hóa (chúng tôi sẽ đăng vào số báo tới) Ban Biên tập báo Kinh doanh và Pháp luật đã cử nhiều nhóm phóng viên về địa phương để làm rõ những phản ánh của nhân dân nơi đây.

Thái Quảng và Nhóm PVĐT