Mặc dù mới thành lập từ tháng 10/2006, nhưng chỉ sau một thời gian ngắn SBS đã tạo dựng được vị thế vững chắc trên thị trường chứng khoán và luôn nằm trong số các công ty chứng khoán lớn nhất Việt Nam, cả về thị phần và số lượng tài khoản khách hàng.
Thế nhưng, ít tai biết rằng đằng sau sự hào nhoáng này lại là kết quả kinh doanh bết bát và những bê bối liên quan đến pháp luật.
Theo báo cáo tài chính bán niên sau soát xét năm 2012, vốn chủ sở hữu của SBS đang âm hơn 255 tỷ đồng do lỗ lũy kế lên đến 1.771 tỷ đồng. Với kết quả này, SBS bị Ủy ban chứng khoán Nhà nước đưa vào tình trạng kiểm soát đặc biệt kể từ ngày 29/8/2012 do không đáp ứng được chỉ tiêu an toàn tài chính.
Trụ sở Ngân hàng Sacombank
Không những thế, SBS còn liên tục vi phạm các quy định về niêm yết. Cụ thể:
Ngày 21/9/2012, SBS bị HOSE đưa vào diện cảnh báo do chậm nộp báo cáo tài chính quý II và chỉ được giao dịch trong 15 phút cuối của phiên giao dịch với giá ở dưới mức 0.3.
Cũng tại thời điểm này, SBS cơ quan an ninh điều tra Công an TP. Hà Nội quyết định khởi tố vụ án hình sự “Cố ý công bố thông tin sai lệch hoặc che dấu sự thật trong hoạt động chứng khoán và thao túng giá chứng khoán” xảy ra tại SBS.
Báo cáo tài chính bán niên sau thời điểm bị khởi tố hình sự của SBS lại tiếp tục có sai sót như: Hạch toán các khoản đầu tư chứng khoán, dự phòng đầu tư chứng khoán, hợp tác đầu tư, thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại… Chẳng hạn, trong phần “Chi tiết các khoản đầu tư tài chính bị giảm giá trong danh mục đầu tư chứng khoán tại ngày 31/12/2011”, SBS đang nắm giữ 12,2 triệu cổ phần SBS trị giá, gần 301 tỷ đồng nhưng không trích lập dự phòng giảm giá chứng khoán với lý do đây không phải là cổ phiếu quỹ.
Theo báo cáo tài chính năm 2011, tổng lợi nhuận kế toán trước thuế của SBS âm gần 800 tỷ đồng, nguyên nhân thua lỗ là khoản trích lập dự phòng giảm giá tài chính hơn 700 tỷ đồng.
Không chỉ thua lỗ trong khoản đầu tư bên ngoài, SBS còn lỗ nặng trên chính số cổ phiếu SBS mà mình đang nắm giữ. Theo báo cáo tài chính bán niên, SBS đã phải trích lập dự phòng cổ phiếu SBS được các đối tác thế chấp khi thanh lý hợp đồng ủy thác đầu tư lên đến 263 tỷ đồng trên khoản vốn đầu tư chỉ hơn 300 tỷ đồng.
Việc thành lập 2 công ty con tại nước ngoài của SBS cũng bị đặt dấu hỏi về hiệu quả đầu tư. Điển hình là công ty chứng khoán Sacombank Campuchia (vốn điều lệ 7 triệu USD), trong đó SBS góp hơn 99,9% vốn, nhưng việc Chính phủ Campuchia liên tục thay đổi thời gian đưa thị trường chứng khoán vào hoạt động khiến chi phí hoạt động của SBS tăng cao.
Công ty con tại Lào là Công ty chứng khoán Lanexang (vốn điều lệ 12,5 triệu USD), dù đi vào hoạt động hơn 1 năm nhưng đến nay ngoài thành công duy nhất là tư vấn niêm yết cho Ngân hàng ngoại thương Lào và tổ chức được vài cuộc hội thảo, hiệu quả cũng chẳng thấy đâu.
Theo thống kê, tổng doanh thu của SBS năm 2011 đạt 953 tỷ đồng trong khi chi phí lãi vay chiếm đến 787 tỷ đồng, chi phí quản lý doanh nghiệp 120 tỷ đồng.
Trước đó, nghi vấn SBS giấu lỗ đã từng được thị trường đặt dấu hỏi. Cụ thể, từ năm 2009- 2010, SBS liên tục công bố lãi. Cuối năm 2010, SBS vẫn công bố đạt lợi nhuận 101,25 tỉ đồng và các cổ đông vẫn được chia cổ tức 6%. Tuy nhiên đến hết năm 2011, SBS báo cáo lỗ hơn 788 tỉ đồng.
Trong 3 tháng đầu năm 2012, SBS tiếp tục công bố lỗ thêm 660 tỉ đồng, đưa lỗ lũy kế lên 1.424,14 tỉ đồng, vượt quá vốn đầu tư chủ sở hữu (tính đến 31/3), cao hơn vốn điều lệ 1.266 tỉ đồng.
Việc thua lỗ, ăn cụt cả vốn đã khiến SBS đang từ 1 trong 5 công ty chứng khoán lớn nhất trở thành công ty có mức thua lỗ nặng nề nhất trog 700 công ty niêm yết trên thị trường…
Sacombank là một trong những ngân hàng mạnh Việt Nam không thoát khỏi “vòng xoáy” của thanh lọc. Ngân hàng này từng đối mặt với các tin đồn về bầu Kiên, một “ông trùm kinh doanh” đã bị bắt, sau đó là sự xuất hiện của đại gia Trầm Bê sở hữu, và tiếp tục là cuộc điều tra đối với ông Đặng Văn Thành.
Thảo Miên (TH)