Trong buổi họp báo chiều qua (5/8), Đại tá Nguyễn Văn Viễn, Chánh Văn phòng Công an thành phố Hà Nội, cho biết: "Việc tìm thấy thi thể chị Huyền thì phải phụ thuộc quá trình điều tra thì mới xem xét có thay đổi tội danh hay không. Hiện mới chỉ có kết quả AND nên chưa có nguyên nhân tử vong của chị Huyền".

Trước sự phẫn nộ của dư luận về thi thể chị Lê Thị Thanh Huyền không nguyên vẹn (mất đầu, một số bộ phận bị rời khỏi thi thể, có bê tông xung quanh xác,...) nhiều người cho rằng bị cáo Tường phải bị tử hình vì hành động dã man này. PV báo Kinh doanh và Pháp luật đã có cuộc trao đổi với Luật sư Bùi Phương Lan - Phó trưởng văn phòng luật sư Danh Chính, Đoàn Luật sư Hà Nội, về tội danh, tình tiết tăng nặng đối với bị cáo Nguyễn Mạnh Tường và bị cáo Đào Quang Khánh.

PV: Thi thể chị Huyền được tìm thấy, vụ án TMV Cát Tường sẽ trả lại hồ sơ và điều tra lại. Liệu tội danh của các bị cáo có tăng nặng, khởi tố thêm tội danh đối với bị cáo Tường và Khánh không thưa Luật sư?

L.S Bùi Phương Lan: Việc tìm thấy thi thể của chị Huyền là một tình tiết mới phát sinh trong quá trình giải quyết vụ án. Theo quy định của pháp luật, nếu như vụ án chưa được đưa ra xét xử (có thể đang ở giai đoạn truy tố hoặc chuẩn bị xét xử ...) thì các cơ quan tiến hành tố tụng (Viện kiểm sát hoặc Tòa án) sẽ trả lại hồ sơ về cơ quan điều tra để điều tra bổ sung (theo luật thì là điều tra bổ sung chứ không phải là điều tra lại) để làm rõ các vấn đề liên quan đến các chứng cứ mới được phát hiện.

Việc thay đổi tội danh theo hướng tăng nặng, khởi tố thêm tội danh... phải căn cứ vào kết quả điều tra bổ sung. Trong trường hợp kết quả điều tra bổ sung không làm thay đổi bản chất các vấn đề các bị can, bị cáo, nhân chứng đã khai trước đây (Vd. Xác định được đúng là nạn nhân đã chết trong quá trình phẫu thuật , việc ném xác xuống sông chỉ nhằm phi tang, che dấu hành vi phạm tội) thì các cơ quan tiến hành tố tụng có thể sẽ giữ nguyên các quyết định đã khởi tố, truy tố đối với các đối tượng liên quan.

Trong trường hợp quá trình điều tra bổ sung xác định được nạn nhân chết sau khi bị ném xuống nước thì các cơ quan tiến hành tố tụng có thể thay đổi tội danh đối với các đối tượng.

Vd. Tường và Khánh có thể bị chuyển sang tội giết người. Trong trường hợp bị chuyển tội danh sang tội giết người, Tường và Khánh có thể sẽ không còn bị truy cứu về tội “Xâm phạm thi thể” nữa, hành vi liên quan đến việc xâm phạm thi thể nạn nhân có thể sẽ được coi là một tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự được quy định tại khoản 1 điểm o điều 48 Bộ luật Hình sự là: “Có hành động xảo quyệt, hung hãn nhằm trốn tránh, che dấu tội phạm”.

PV: Đối chiếu với thi thể nạn nhân được tìm thấy, có nhiều tình tiết lời khai của bị cáo Tường và Khánh không trùng khớp. Đặc biệt, thi thể của chị Huyền được tìm thấy không nguyên vẹn (mất đầu, một số bộ phận bị rời ra). Nếu bác sĩ Tường phi tang xác bằng cách cắt rời thi thể nạn nhân thì có bị quy kết tội danh “Giết người mang tính chất rùng rợn” không? Theo đánh giá của Luật sư mức hình phạt cao nhất của bị cáo Tường là gì?

LS. Bùi Phương Lan: Theo các thông tin đã được báo chí đăng tải, xác chị Huyền được tìm thấy trong tình trạng không còn nguyên vẹn, có thông tin nói rằng trên quần áo còn có dấu vết xi măng, bê tông ... Để có kết luận chính xác, cần chờ kết luận chính thức của cơ quan điều tra sau quá trình điều tra bổ sung.

Trong trường hợp xác nạn nhân bị mất các bộ phận thân thể vì các lý do tự nhiên. Vd: Do tình trạng xác tự phân hủy, trong môi trường nước có dòng chảy mạnh thì cũng không thể quy thêm trách nhiệm cho các đối tượng vì liên quan đến hành vi ném xác xuống sông, Tường và Khánh cũng đã bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội “Xâm phạm thi thể” rồi.

Trong trường hợp quá trình điều tra xác định được có hành vi cắt rời thi thể nạn nhân trước khi ném xuống sông (như công luận đang đặt câu hỏi) thì có thể giả định một số tình huống:

Một là: Trong trường hợp Tường bị kết tội Giết người thì các hành vi liên quan đến việc phi tang xác nạn nhân sẽ được coi là tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự “Có hành động xảo quyệt nhằm trốn tránh, che dấu tội phạm”.

Hai là: Trong trường hợp sau khi điều tra bổ sung, các cơ quan tiến hành tố tụng vẫn giữ nguyên các quyết định khởi tố, truy tố như hiện nay (Vi phạm quy định về khám chữa bệnh; Xâm phạm thi thể) thì hành vi “Cắt rời thi thể nạn nhân” (nếu có) cũng chính là căn cứ để kết tội “Xâm phạm thi thể”. Tuy nhiên, các cơ quan tiến hành tố tụng có thể xem xét các yếu tố liên quan đến việc định mức hình phạt trong quá trình xét xử.

Theo quy định của Bộ luật Hình sự, các hình phạt chính được quy định là: Cảnh cáo, Phạt tiền, Cải tạo không giam giữ, Trục xuất, Tù có thời hạn, Tù chung thân, Tử hình. Cho đến nay, khi chưa có kết luận chính thức của các cơ quan tiến hành tố tụng về tội danh, vụ án chưa được đưa ra xét xử thì khung hình phạt đối với hành vi của Bs. Tường cũng chưa thể đánh giá chính xác được.

PV: Nguyên nhân cái chết của chị Huyền rất quan trọng trong vụ án. Nếu chị Huyền chết do sặc nước (tức là chết sau khi bị vứt xác) thì 2 bị cáo Tường và Khánh sẽ phải chịu thêm hình phạt gì? Nếu chị Huyền đã chết trước khi bị phi tang và bị cắt rời thi thể để phi tang thì tội danh với 2 bị cáo Tường và Khánh như thế nào thưa luật sư?

LS Bùi Phương Lan: Trong trường hợp quá trình điều tra bổ sung xác định chị Huyền chết do sặc nước, tức là chết sau khi bị ném xuống nước thì hoàn toàn có đủ cơ sở để chuyển tội danh của Tường và Khánh sang tội Giết người.

Trong trường hợp này, Tường và Khánh có thể sẽ không còn bị truy cứu về tội “Xâm phạm thi thể” nữa vì hành vi này sẽ được coi là tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự “Có hành động xảo quyệt nhằm trốn tránh, che dấu tội phạm”.

Trong trường hợp Tường, Khánh bị truy cứu về tội Giết người thì một số đối tượng liên quan khác có thể sẽ bị xem xét trách nhiệm ở các tội “che dấu tội phạm” hay “không tố giác tội phạm”.

Trong trường hợp chị Huyền đã chết trước khi bị ném xuống nước (chết trong quá trình phẫu thuật) thì các cơ quan tiến hành tố tụng có thể sẽ giữ nguyên quan điểm đang khởi tố, truy tố.

Trân trọng cảm ơn những đánh giá của Luật sư Bùi Phương Lan!

Báo Kinh doanh và pháp luật sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc.

Nguyễn Thắm