Báo WantChinaTimes của Đài Loan trích nguồn tin này nói rằng chính phủ Trung Quốc đã lên kế hoạch thiết lập hai khu nhận dạng phòng không bao trùm Biển Hoa Đông và Biển Đông từ sau sự cố đảo Hải Nam năm 2001.
Vùng nhận dạng phòng không của Trung Quốc (màu tím) áp đặt trên biển Hoa Đông trùng lắp với ADIZ của các nước Nhật Bản, Hàn Quốc - Ảnh: VOA
Khi đó, một chiến đấu cơ J-811 của Trung Quốc và một máy bay do thám của Mỹ đâm vào nhau trên không, làm phi công Trung Quốc thiệt mạng, dẫn tới việc phi hành đoàn Mỹ gồm 24 người bị Trung Quốc bắt giữ và thẩm vấn.
Hồi tháng 8, một máy bay săn tàu ngầm P8 của Mỹ cũng đã chạm trán với một chiến đấu cơ J-11BH của Trung Quốc.
Máy bay săn ngầm P8 của Hải quân Mỹ - Ảnh: Reuters
Lầu Năm Góc đã phổ biến những đoạn phim quay cảnh vụ chạm trán này, cho thấy chiến đấu cơ Trung Quốc bẻ lái sang trái chỉ cách 10m trước máy bay của Mỹ rồi nghiêng cánh để phô trương vũ khí.
Sự cố này diễn ra gần ranh giới của vùng đặc quyền kinh tế của Trung Quốc, cách đảo Hải Nam khoảng 200 hải lý.
Kanwa nhận định đây là dấu hiệu cho thấy Trung Quốc rất có thể đã thiết lập một ADIZ trong khu vực vì máy bay P8 của Mỹ bị chặn bên trên vùng biển được coi là lãnh hải quốc tế.
Tàu tuần duyên Trung Quốc trên biển Đông - Ảnh: Reuters
Vụ chạm trán này, theo Kanwa, cho thấy Trung Quốc đang tìm cách ngăn chận các phi cơ thám thính của Mỹ bay vào vùng đặc quyền kinh tế của họ, và sự xuất hiện của máy bay Mỹ cho thấy Hải quân Mỹ muốn theo dõi việc Trung Quốc điều các tàu ngầm vào các vùng biển cách khu đặc quyền kinh tế Trung Quốc 220 km về hướng Tây Nam trong Biển Đông.
Theo nhận định của Kanwa, do Hội nghị thượng đỉnh APEC được tổ chức tại Bắc Kinh hồi tháng 11, nên chính quyền Trung Quốc quyết định trì hoãn không công khai tuyên bố đã thiết lập ADIZ trên biển Đông nhằm tránh sự phản đối của các quốc gia khác, nhất là những quốc gia Đông Nam Á có tranh chấp trên biển Đông.
Hồi năm 2013, Bắc Kinh đã phải đối mặt với sự phản đối dữ dội từ cộng đồng quốc tế sau khi đơn phương tuyên bố thiết lập ADIZ trên biển Hoa Đông, chồng lấn ADIZ của Hàn Quốc và Nhật Bản. Trung Quốc còn buộc các máy bay phải thông báo lộ trình bay nếu bay qua ADIZ trên biển Hoa Đông, nếu không có thể bị bắn hạ.
Kanwa dự đoán Mỹ sẽ tăng cường các chuyến bay do thám trên biển Đông, gần Hải Nam trong tương lai. Hải Nam vốn là một căn cứ then chốt của quân đội Trung Quốc, nơi đồn trú của chiến đấu cơ J-11BH, JH-7 cũng như các khu trục hạm Loại 052C (Type 052C), tàu đổ bộ Loại 071 (Type 071) và tàu ngầm.
Trâm Anh (TH)