3 ngày sau khi nhậm chức, Tổng thống Donald Trump ký sắc lệnh rút Mỹ ra khỏi TPP - một "di sản" của người tiền nhiệm Barack Obama. Tuy nhiên, Mỹ ra đi không có nghĩa là TPP cũng "chết" theo.
The Economist nhận định TPP sẽ được hồi sinh ở Hà Nội mà không có Mỹ. Ảnh minh họa: The Economist
Tuần trước, 11 nước còn lại là Australia, Brunei, Canada, Chile, Nhật Bản, Malaysia, Mexico, New Zealand, Peru, Singapore và Việt Nam đã nhóm họp tại Toronto để bàn về cách tiếp tục triển khai TPP mà không Mỹ. Và cuối tháng này, các nước sẽ 1 lần nữa họp tại Hà Nội, trong cuộc họp mà The Economist nhận định là có thể giúp hồi sinh TPP.
Bà Deborah Elms thuộc trung tâm Asian Trade Centre, một tổ chức tư vấn thương mại tại Singapore, đánh giá 11 nước còn lại trong hiệp định vẫn có lợi to lớn khi tham gia khối này, cho dù không có Mỹ. Những nước như Việt Nam cũng được lợi, trong khi các công ty may mặc, giày dép cũng sẽ được lợi khi thâm nhập thị trường các thành viên khác giàu hơn.
Ví dụ về ngành may mặc và da giày của Việt Nam, với lợi thế lao động giá rẻ, ngành này vẫn hưởng lợi khi có thể tiếp cận những thị trường giàu có trong khu vực. Hiện ở mức 9,5%, mức thuế mà Australia đánh vào quần áo bơi nhập khẩu sẽ giảm xuống và đây sẽ trở thành thị trường xuất khẩu đầy tiềm năng cho các doanh nghiệp Việt.
Tuy nhiên, còn rất nhiều việc phải làm để TPP có thể sống lại. Trước tiên, 11 nước còn lại phải tìm ra tiếng nói để đối mặt với 1 vấn đề là thỏa thuận được thông qua năm 2015 là sự đồng thuận của 12 chứ không phải 11 thành viên.
Trong khi đó, nhiều nước còn hy vọng là một chính quyền tương lai ở Washington sẽ nhìn thấy những thiệt hại mà ông Trump gây ra cho uy tín của nước Mỹ khi rút lui khỏi TPP, và sẽ quan tâm trở lại đến thương mại châu Á.
Kết luận bài viết, The Economist nhận định, trong lúc chuẩn bị thúc đẩy lại hiệp định, 11 nước trong TPP có thể tự an ủi rằng nếu như không có sức ép của Mỹ trong những vòng đàm phán ban đầu thì sẽ chẳng có thỏa thuận nào để làm sống lại.
Trâm Anh