Có ít nhất 8 con tàu du lịch vỏ sắt mới, đẹp được 8 chủ tàu vay vốn (mỗi chiếc đầu tư hết khoảng 3,2 tỷ đồng; trong đó 70% vay vốn ngân hàng). Những con tàu này bắt đầu đóng từ tháng 2/2015, và rải rác hoàn thành đến tháng 3/2016. Đây là những tàu vỏ thép xin đóng để thay thế tàu vỏ gỗ đã đến  giai đoạn hết niên hạn sử dụng (tàu du lịch vỏ gỗ đang kinh doanh dịch vụ du lịch khi sắp hết hạn sử dụng khoảng trước 6 tháng – 1 năm thì chủ tàu phải đóng mới tàu vỏ thép để kịp đưa vào sử dụng tránh gián đoạn kinh doanh).

Mặc dù đã hoàn thiện, sẵn sàng đi vào hoạt động, nhưng những con tàu hiện đại đẹp đẽ này đang đứng trước cảnh “cơm treo, mèo nhịn đói”, chỉ đứng yên một chỗ không được hoạt động. Trong khi đó mỗi ngày qua đi, các chủ tàu phải chi trả tiền lương trông coi, bến đỗ, tiền lương chờ việc của nhân viên và khoản tiền lãi chồng chất từ khoản vay vốn đầu tư từ ngân hàng.

Bởi tại báo cáo số 3787 ngày 19/8/2016 của Sở GTVT Quảng Ninh có nội dung báo cáo đề xuất UBND tỉnh Quảng Ninh “10 tàu do chủ tàu tự ý đóng, chưa được giải quyết chủ trương đóng thay thế, nhưng do chủ tàu không nắm được thông tin…đề nghị xem xét giải quyết lần cuối để tránh thiệt hại…”. Theo các quy định Nhà nước hiện hành khi cần đóng mới phương tiện, chủ tàu chỉ thông báo cho Đăng kiểm giám sát, sau khi xuất xưởng thì kiểm định, làm các thủ tục đăng ký và đưa vào hoạt động.

Đặc biệt, tại Báo cáo 3787 đã cho thấy tỉnh Quảng Ninh hiện đang áp dụng Quyết định 4088 ngày 21/12/2015 về quy định tạm thời quản lý hoạt động tàu du lich trên vịnh Hạ Long, Bái Tử Long là hoàn toàn không đúng quy phạm pháp luật. Bởi, ngày 10/3/2016 Cục Kiểm tra các văn bản quy phạm pháp luật thuộc Bộ Tư pháp đã có Thông báo số: 119 khẳng định tính không hợp pháp của Quyết định 4088. Thông báo cũng nêu rõ, phải rà soát quá trình thực hiện và có biện pháp khắc phục hậu quả ( nếu có) do văn bản này gây ra.

Mặt khác, trong Báo cáo 3787 cho rằng những chủ tàu trên tự ý đóng mà chưa được sự “chấp thuận” của Tỉnh ( giả thiết sự xin phép này là đúng quy định), nhưng thực ra các chủ tàu này đã “ dài cổ xin” rồi nhưng không hiểu vì lý do gì mà vẫn chưa được “xét”?!

Cực chẳng đã, 7 chủ tàu trên đã kiến nghị lên Tỉnh ủy Quảng Ninh, ngay lập tức Tỉnh ủy có văn bản 358 chỉ đạo UBND Tỉnh xem xét giải quyết…

Theo Hiến pháp, thì tàu thuyền cũng là một loại tài sản công dân có quyền được sở hữu. Trong khi hoạt động kinh doanh du lịch bằng tàu là một trong nững loại hình không bị cấm. Mặt khác, xét về quy hoạch thì các cơ quan chức năng đã cấp phép cho Tập đoàn Tuần Châu xây dựng Cảng khách Du lịch Quốc tế Tuần Châu với công suất chứa được cùng lúc 2000 con tàu du lịch; tại Hòn Gai đang xây dựng tiếp Cảng tàu Du lịch với 4 cầu tàu…Như vậy, “ mưu cầu hạnh phúc” hay nói cách khác, mong muốn được đầu tư kinh doanh bằng tàu du lịch của người dân là chính đáng, là ích nước, lợi dân là phù hợp với pháp luật và quy hoạch của địa phương.

Được biết, vịnh Hạ Long và vịnh Bái Tử Long là những vùng biển đặc thù nhưng vẫn nằm trong sự điều chỉnh của Luật Giao thông đường thủy nội địa và các văn bản hướng dẫn chuyên ngành khác. UBND tỉnh Quảng Ninh đang mong muốn một hướng quản lý đặc thù phù hợp với điều kiện cụ thể để quản lý Nhà nước được tốt hơn. Trong khi chờ đợi, Tỉnh đã ban hành một số văn bản điều chỉnh các hoạt động kinh doanh của tàu du lịch nhưng đã bị thông báo chưa đúng quy định pháp luật. Chính vì những hệ lụy này đã và đang ảnh hưởng đến việc áp dụng pháp luật của các chủ tàu càng thêm lúng túng như trên./.

Văn Nguyễn