Dương Chí Dũng và những câu chuyện còn dang dở

Vào tháng 5/2014, Tòa án Nhân dân Tối cao tại Hà Nội xét xử phiên phúc thẩm đại án Vinalines đã tuyên án y tử hình đối với ông Dương Chí Dũng và ông Mai Văn Phúc về tội “Cố ý làm trái quy định nhà nước” và “Tham ô tài sản” trong thương vụ Vinalines mua ụ nổi 83M. Trước đó, theo án sơ thẩm, ông Dũng, Phúc bị tuyên án tử hình do Tham ô và Cố ý làm trái. Bị cáo Sơn lĩnh 22 năm tù, Chiều 19 năm, Dương 7 năm tù, Triện 8 năm, Lừng 8 năm, Khang 7 năm tù; Huỳnh Hữu Đức án 8 năm.

Theo cáo trạng của Viện Kiểm sát, trong thời gian Vinalines triển khai dự án nhà máy sửa chữa tàu biển phía Nam, từ đầu năm 2007 đến hết 2008, Vinalines đã tổ chức khảo sát, thương thảo và quyết định phương án mua, ký hợp đồng thanh toán tiền nhập khẩu ụ nổi No. 83M - một hạng mục của dự án nhà máy sửa chữa tàu thủy phía Nam - với Công ty AP (Singapore).

Trước khi mua ụ nổi No. 83M, Vinalines đã thành lập đoàn giám sát sang Nga giám định tình trạng kỹ thuật và hồ sơ pháp lý của ụ nổi No. 83M. Tại Nga, đoàn giám sát biết ụ nổi No. 83M sản xuất năm 1965 tại Nhật Bản bị hư hỏng nặng, không có hoạt động từ năm 2006.

Chủ sở hữu là Công ty Nakhodka (Nga, không phải Công ty AP như thông tin ban đầu) ra giá bán ụ nổi 5 triệu USD. Về nước, đoàn giám sát đã có báo cáo với ông Dũng và Mai Văn Phúc. Tuy nhiên, Dũng và Phúc chỉ đạo phải lập báo cáo kết quả khảo sát sao cho đủ điều kiện để mua được ụ nổi No. 83M qua Công ty AP môi giới.

Trước khi ký hợp đồng với Vinalines, chủ sở hữu ụ nổi đã ký thỏa thuận với công ty AP của Singapore và đơn vị trung gian thứ 3 là công ty Global Success (GS) với nội dung ăn chia khoản tiền 9 triệu USD bán ụ nổi, trong đó giá gốc của ụ chỉ 2,3 triệu USD. Từ khoản 4,3 triệu USD đổ về cho GS, 1,666 triệu USD đã được chỉ định để công ty AP chuyển về cho công ty Phú Hà – công ty của em gái bị cáo Trần Hải Sơn.

Trong “thương vụ” này, Dương Chí Dũng được xác định giữ vai trò chủ mưu, đã ký quyết định phê duyệt chủ trương, phê duyệt đầu tư dự án Nhà máy sửa chữa tàu biển phía Nam, ký quyết định phê duyệt mua ụ nổi 83M, gây thiệt hại cho nhà nước. Cáo trạng xác định Dương Chí Dũng và các bị can phải liên đới bồi thường thiệt hại gần 339 tỉ đồng.

Tuy nhiên, điều làm dư luận ngạc nhiên là gần 2 năm sau khi bị khởi tố, ngày 23/6, Dương Chí Dũng - cựu Cục trưởng Cục Hàng hải, mới chính thức bị thôi việc theo quyết định số 2191/QĐ-BGTVT.

Ngay sau khi bị buộc thôi việc, chế độ bảo hiểm của cựu Cục trưởng Cục Hàng hải cũng vẫn được cơ quan bảo hiểm xã hội giải quyết theo quy định. Như vậy, việc trả lương cho cựu Cục trưởng Cục Hàng hải vẫn duy trì trong 2 năm trước đó được giải thích là căn cứ theo khoản 1 Điều 24 Nghị định 34 năm 2011 quy định, trong thời gian tạm giữ tạm giam để thực hiện công tác điều tra truy tố xét xử hoặc tạm đình chỉ công tác để xét kỷ luật thì cán bộ được hưởng 50% lương theo ngạch, bậc cộng với phụ cấp lãnh đạo, phụ cấp thâm niên.

Bầu Kiên giữa vòng lao lý và cái kết 30 năm tù

Nhắc đến bầu Kiên, không ít người thán phục tài hùng biện cũng như khí chất anh hùng của bầu Kiên trong suốt phiên xét xử sơ thẩm cũng như phúc thẩm. Ngày 28/11, TAND Tối cao Hà Nội sẽ mở phiên tòa hình sự xét xử phúc thẩm vụ án“Kinh doanh trái phép; Trốn thuế; Lừa đảo chiếm đoạt tài sản và Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Ngân hàng ACB.

Đánh giá về vụ án, bản án sơ thẩm khẳng định, đây là một vụ án gây ảnh hưởng đặc biệt nghiêm trọng đến nền kinh tế nhằm 'phục vụ cho lợi ích nhóm'.

VKSND Tối cao vẫn truy tố ông Kiên (nguyên phó Chủ tịch HĐQT, Phó Chủ tịch Hội đồng sáng lập Ngân hàng ACB) về 4 tội danh: Kinh doanh trái phép, Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng, Lừa đảo chiếm đoạt tài sản và Trốn thuế.

Trần Ngọc Thanh (Giám đốc Công ty cổ phần Đầu tư ACB Hà Nội), Nguyễn Thị Hải Yến (kế toán trưởng Công ty cổ phần Đầu tư ACB Hà Nội) bị truy tố về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Các bị can Trần Xuân Giá (nguyên chủ tịch HĐQT Ngân hàng ACB) Lê Vũ Kỳ, Trịnh Kim Quang (đều nguyên Phó Chủ tịch Ngân hàng ACB); Lý Xuân Hải, (nguyên tổng giám đốc ACB); Phạm Trung Cang (nguyên phó Chủ tịch HĐQT ACB); Huỳnh Quang Tuấn (nguyên thành viên thường trực HĐQT ngân hàng ACB) bị truy tố về tội Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.

Tổng số tiền thiệt hại do 9 bị can gây ra trong vụ án này là gần 1.700 tỷ đồng.

Theo cáo trạng, “bầu” Kiên là cổ đông của Ngân hàng ACB từ năm 1993. Tại ngân hàng này, gia đình của “bầu Kiên” sở hữu hơn 937 triệu cổ phần của ngân hàng ACB, chiếm 9,03% vốn điều lệ, trong đó ông Nguyễn Đức Kiên sở hữu hơn 31,5 triệu cổ phiếu, chiếm 3,37%.

Viện Kiểm sát cho biết, ông Nguyễn Đức Kiên thành lập, đồng thời là Chủ tịch Hội đồng quản trị/Hội đồng thành viên của 6 công ty. Thông qua việc chỉ đạo, điều hành hoạt động đối với các công ty nêu trên và lợi dụng vai trò chỉ đạo, chi phối toàn bộ hoạt động quản trị, điều hành ngân hàng, ông Nguyễn Đức Kiên và các đồng phạm đã thực hiện các hành vi phạm tội gồm: “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản“, “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”; “Trốn thuế”; “Kinh doanh trái phép”.

Theo cáo buộc của VKS: Đối với Kinh doanh trái phép, từ ngày 15.5 đến ngày 3.8.2012, Nguyễn Đức Kiên đã thông qua 6 công ty do Kiên làm Chủ tịch HĐQT hoặc Chủ tịch Hội đồng thành viên tổ chức kinh doanh không đúng với nội dung đăng ký, lợi dụng các cơ quan, tổ chức này để kinh doanh cổ phần, cổ phiếu và kinh doanh vàng với tổng số tiền gần 21.500 tỉ đồng.

Đối với tội Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng, Kiên cùng các bị cáo: Trần Xuân Giá, Lê Vũ Kỳ, Trịnh Kim Quang, Phạm Trung Cang, Lý Xuân Hải, Huỳnh Quang Tuấn đã gây thiệt hại cho ngân hàng ACB số tiền hơn 718 tỷ đồng.

Trong tội Cố ý làm trái, các bị cáo còn bị cáo buộc việc thống nhất, ban hành chủ trương mua cổ phiếu trên thị trường chứng khoán và hành vi tổ chức thực hiện việc đầu tư cổ phiếu Ngân hàng ACB của bị can Nguyễn Đức Kiên, Lê Vũ Kỳ là làm trái quy định tại điều 29, quyết định 27/2007/QĐ-BTC ngày 24.4.2007 của Bộ Tài chính và đã gây thiệt hại cho Ngân hàng ACB số tiền gần 687 tỷ đồng.

Đại án khép lại với mức án 30 năm tù cho bầu Kiên.

Đại án 4.000 tỷ đồng

Vụ đại án Huỳnh Huyền Như cũng là 1 trong 3 đại án được quan tâm trong năm 2014. Chiều 30/12, sau hơn hai tuần làm việc, phiên phúc thẩm xử Huỳnh Thị Huyền Như và đồng phạm đã kết thúc phần tranh tụng, các bị cáo được nói lời sau cùng trước khi HĐXX nghị án. Chủ tọa Quảng Đức Tuyên cho biết, buổi tuyên án sẽ diễn ra vào 8h ngày 7/1/2015.

Trước đó, phiên xét xử phúc thẩm sẽ diễn ra từ ngày 15 đến hết 31/12/2014, do ông Quảng Đức Tuyên làm thẩm phán chủ tọa. Hai thẩm phán là Phan Thanh Tùng và Mai Thị Tú Anh.

Ngoài 23 bị cáo bị truy tố, còn có 79 cá nhân, đơn vị có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan; 47luật sư tham gia bào chữa và 15 đơn vị, cá nhân là nguyên đơn dân sự và bị hại.

Trong phiên tòa sơ thẩm, TAND TP.HCM đã tuyên án đối với Huỳnh Thị Huyền Như và 22 đồng phạm trong vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản lớn nhất từ trước đến nay.

Theo đó, HĐXX tuyên phạt Huỳnh Thị Huyền Như mức án tù chung thân về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản", 6 năm tù về tội "Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan tổ chức", tổng hợp hình phạt là tù chung thân. HĐXX buộc bị cáo phải bồi thường toàn bộ số tiền chiếm đoạt hơn 3.986 tỷ đồng. Các bị cáo khác đều chịu những mức án tù khác nhau.

Theo cáo trạng, Huyền Như cùng đồng bọn bị truy tố hàng loạt tội danh gồm: “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, “cho vay nặng lãi”, “vi phạm quy định về hoạt động cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng”, “lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” và “làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức”. Từ đầu năm 2007, Huyền Như khi là cán bộ tín dụng của VietinBank Chi nhánh TP HCM đã vay trên 200 tỉ đồng của nhiều ngân hàng, tổ chức và cá nhân với lãi suất cao để kinh doanh bất động sản. Để có tiền trả nợ, từ tháng 10-2010 đến tháng 9-2011, lấy danh nghĩa huy động vốn cho VietinBank Chi nhánh Nhà Bè và Chi nhánh TP HCM, Huyền Như đã tiếp xúc với nhiều đơn vị, cá nhân đặt vấn đề gửi tiền vào ngân hàng với lãi suất thỏa thuận cộng lãi suất thưởng từ 18%-36%/năm. Để thực hiện việc chiếm đoạt, Huyền Như đã thuê người làm giả con dấu, tài liệu ngân hàng và nhiều đơn vị, chữ ký trên các chứng từ và hợp đồng…

Huỳnh Thị Huyền Như, nguyên là Phó phòng quản lý rủi ro Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (Vietinbank) chi nhánh TP.HCM; sau đó được bổ nhiệm thêm Quyền trưởng phòng giao dịch Điện Biên Phủ, được xác định là kẻ chủ mưu, cầm đầu và thực hiện tích cực nhất, bị truy tố về 2 tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản (khoản 4, điều 139, BLHS có mức hình phạt cao nhất là tù chung thân) và làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức (khoản 3, điều 267,BLHS).

Cùng bị truy tố về khoản 4, điều 139 tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, bị cáo Võ Anh Tuấn (nguyên Phó giám đốc Vietinbank chi nhánh Nhà Bè) có hai luật sư Phan Trung Hoài và Phan Đức Linh.

Có 21 bị cáo khác cũng bị truy tố với các tội danh lừa đảo chiếm đoạt tài sản; cho vay lãi nặng; vi phạm các quy định cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng; lạm dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ; thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng .

Liên quan đến vụ án, Bộ Công an đã khởi tố sáu bị can nguyên là lãnh đạo ACB. Những bị cáo này đã được tách ra xử lý trong đại án liên quan đến Nguyễn Đức Kiên (bầu Kiên).

Minh Anh (Th)